۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - '}} [[' به '}} [[') |
||
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR01789J1.jpg | |||
| عنوان =مجموعة رسائل الإمام الغزالي | |||
| پدیدآوران = | |||
| | [[غزالی، محمد بن محمد]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | |||
| | | کد کنگره =BP 4/6 /غ4م3 | ||
| موضوع = | |||
اسلام - مجموعهها | |||
| ناشر = | |||
دار الفکر | |||
| مکان نشر =بیروت - لبنان | |||
| سال نشر = 1416 ق یا 1996 م | |||
|زبان | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
|ناشر | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01789AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01789 | |||
| کتابخوان همراه نور =01789 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''مجموعة رسائل الإمام الغزالي'''، حاوى مجموعه نوشتههاى [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]]، در موضوعات گوناگون معرفتى، اعتقادى، اخلاقى(عرفان عملى و نظرى) و به زبان عربى است. | '''مجموعة رسائل الإمام الغزالي'''، حاوى مجموعه نوشتههاى [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]]، در موضوعات گوناگون معرفتى، اعتقادى، اخلاقى(عرفان عملى و نظرى) و به زبان عربى است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
اين مجموعه، شامل 26 رساله است با عناوين: | اين مجموعه، شامل 26 رساله است با عناوين: | ||
# «الحكمة فى مخلوقات الله عز و جل»؛ | # «الحكمة فى مخلوقات الله عز و جل»؛ | ||
خط ۵۴: | خط ۳۶: | ||
# «الرسالة اللدنية»؛ | # «الرسالة اللدنية»؛ | ||
# «فصل التفرقة»؛ | # «فصل التفرقة»؛ | ||
# | # «أيها الولد»؛ | ||
# «مشكاة | # «مشكاة الأنوار»؛ | ||
# «رسالة الطير، ذكر العنقاء»؛ | # «رسالة الطير، ذكر العنقاء»؛ | ||
# «الرسالة الوعظية»؛ | # «الرسالة الوعظية»؛ | ||
# | # «إلجام العوام عن علم الكلام»؛ | ||
# «المضنون به على غير | # «المضنون به على غير أهله»؛ | ||
# | # «الأجوبة الغزالية فى المسائل الأخروية المضنون الصغير»؛ | ||
# «بداية الهداية»؛ | # «بداية الهداية»؛ | ||
# | # «الأدب في الدين»؛ | ||
# «كيمياء السعادة»؛ | # «كيمياء السعادة»؛ | ||
# «القواعد العشر»؛ | # «القواعد العشر»؛ | ||
# «الكشف و التبيين | # «الكشف و التبيين في غرور الخلق اجمعين»؛ | ||
# «سر العالمين و كشف ما | # «سر العالمين و كشف ما في الدارين»؛ | ||
# «الدرة الفاخرة | # «الدرة الفاخرة في كشف علوم الآخرة»؛ | ||
# «كتاب المنقذ من الضلال»؛ | # «كتاب المنقذ من الضلال»؛ | ||
# «كتاب حجتالاسلام الامام الغزالى المواعظ فى الاحاديث القدسية»؛ | # «كتاب حجتالاسلام الامام الغزالى المواعظ فى الاحاديث القدسية»؛ | ||
خط ۷۴: | خط ۵۶: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
#الحكمة فى مخلوقات الله عز و جل: غزالى، در اين رساله، در ضمن 15 باب، راجع به حكمت خلقت برخى از موجودات، مطالبى را با استفاده از آيات قرآنى بيان مىكند. | #الحكمة فى مخلوقات الله عز و جل: غزالى، در اين رساله، در ضمن 15 باب، راجع به حكمت خلقت برخى از موجودات، مطالبى را با استفاده از آيات قرآنى بيان مىكند. | ||
#:او، طريق معرفت خداوند را تفكر در عجايب مخلوقات و فهم حكمت در انواع ابداعات او دانسته و اين را سبب رسوخ يقين در قلب و جان انسان مىشمارد. | #:او، طريق معرفت خداوند را تفكر در عجايب مخلوقات و فهم حكمت در انواع ابداعات او دانسته و اين را سبب رسوخ يقين در قلب و جان انسان مىشمارد. | ||
خط ۸۱: | خط ۶۱: | ||
#معراج السالكين: غزالى، در ضمن يك فاتحه و 7 معراج از مطالب متنوعى همچون فاسد شدن زمانه و كثرت آراء و فاسد شدن اعتقادات و راه اصلاح آنها و آنچه سالكان و طالبان حق را ياور است و آگاهى يافتن بر بيراههها و طوايف هفتگانه مسلمين و بيان معانى الفاظ و اصطلاحات مورد نياز و تمييز بين عالم غيب و شهادت و قواى نفس و علت تحرك بدن به سبب آنها و جوهر بودن نفس و باقى بودن آن و بيان اعتقادات حكماء در مورد قديم بودن افلاك و عقول و بررسى ادله آنها و معناى اين عبارت كه خدا، نور آسمانها و زمين است و نبوت و نبى و بررسى كلى آنچه پيامبر(ص)، بهعنوان وحى الهى عرضه كرده است و معناى مرگ و اقسام سعادت سخن گفته است. | #معراج السالكين: غزالى، در ضمن يك فاتحه و 7 معراج از مطالب متنوعى همچون فاسد شدن زمانه و كثرت آراء و فاسد شدن اعتقادات و راه اصلاح آنها و آنچه سالكان و طالبان حق را ياور است و آگاهى يافتن بر بيراههها و طوايف هفتگانه مسلمين و بيان معانى الفاظ و اصطلاحات مورد نياز و تمييز بين عالم غيب و شهادت و قواى نفس و علت تحرك بدن به سبب آنها و جوهر بودن نفس و باقى بودن آن و بيان اعتقادات حكماء در مورد قديم بودن افلاك و عقول و بررسى ادله آنها و معناى اين عبارت كه خدا، نور آسمانها و زمين است و نبوت و نبى و بررسى كلى آنچه پيامبر(ص)، بهعنوان وحى الهى عرضه كرده است و معناى مرگ و اقسام سعادت سخن گفته است. | ||
#روضة الطالبين و عمدة السالكين: امام غزالى، اين رساله را در قالب يك مقدمه، 43 باب و چندين فصل براى استفاده طالبان و سالكان راه حق به نگارش درآورده است و از موضوعات متنوعى، همچون علت انقطاع خلق از حق، اركان دين(معرفت ذات خدا، معرفت صفات خدا، معرفت افعال خدا، سمعيات با محوريت اصولى مانند حشر و نشر، عذاب قبر، سؤال منكر و نكير، ميزان... و احكام امامت)، ادب(تأديب ظاهر و باطن)، معناى سلوك و تصوف(تهذيب اعمال و اخلاق و معارف، نفس را در عبوديت افكندن و دل را به ربوبيت درآويختن)، معناى وصول و وصال(زيبايى حق براى بنده آشكار شدن و بنده غرق تماشاى آن گرديدن، در دنيا با چشم دل و در آخرت با چشم سر ديدن)، معناى توحيد و معرفت و بصيرت و مكاشفه و مشاهده و معاينه و حيات و يقين و الهام و فراست، معناى نفس و روح و قلب و عقل، معناى محبت، معناى انس با خدا، معناى حياء و مراقبت و احسان و رعايت و حرمت و ادب، معناى قرب، شرافت علم و وجوب طلب آن و مقدار واجب از آن، معانى اسماء حسنى، اعتقاد و تمسك به عقيده صحيح، صفات خدا، حقيقت اخلاص و ريا و حكم و تأثير آن دو، نقد سخن كسانى كه انجام گناه كبيره را براى انبياء جايز مىدانند، شناخت خواطر و اقسام آن و محاربه با شيطان و تدبير در دفع شر او، آفات زبان، شكم و حفظ آن، شناختن حيلهها و نيرنگهاى شيطان، حقوق واجب الهى، حقيقت خوش خلقى و بد خلقى، فكر و مقدمات و لواحق آن، معناى توبه و انابه و اخبات، صبر و رياضت و تهذيب، خوف و حزن و قبض و اشفاق و خشوع و ورع، رجاء و رغبت و بسط، فقر و لواحق آن(تبتل و فناء و تجريد)، زهد و ايثار و فتوت، محاسبه و لواحق آن(اعتصام و استقامت)، شكر و لواحق آن(سرور و حكمت)، توكل و لواحق آن(تفويض و تسليم و ثقه و رضا)، نيت و قصد و عزم و اراده، صدق و انفصال و اتصال و تحقيق و تفريد، رضا، غيبت، فتوت، مكارم اخلاق، قناعت، سائل، شفقت بر خلق خدا، آسيب گناهان و صفت نماز اهل قرب بحث كرده است. | #روضة الطالبين و عمدة السالكين: امام غزالى، اين رساله را در قالب يك مقدمه، 43 باب و چندين فصل براى استفاده طالبان و سالكان راه حق به نگارش درآورده است و از موضوعات متنوعى، همچون علت انقطاع خلق از حق، اركان دين(معرفت ذات خدا، معرفت صفات خدا، معرفت افعال خدا، سمعيات با محوريت اصولى مانند حشر و نشر، عذاب قبر، سؤال منكر و نكير، ميزان... و احكام امامت)، ادب(تأديب ظاهر و باطن)، معناى سلوك و تصوف(تهذيب اعمال و اخلاق و معارف، نفس را در عبوديت افكندن و دل را به ربوبيت درآويختن)، معناى وصول و وصال(زيبايى حق براى بنده آشكار شدن و بنده غرق تماشاى آن گرديدن، در دنيا با چشم دل و در آخرت با چشم سر ديدن)، معناى توحيد و معرفت و بصيرت و مكاشفه و مشاهده و معاينه و حيات و يقين و الهام و فراست، معناى نفس و روح و قلب و عقل، معناى محبت، معناى انس با خدا، معناى حياء و مراقبت و احسان و رعايت و حرمت و ادب، معناى قرب، شرافت علم و وجوب طلب آن و مقدار واجب از آن، معانى اسماء حسنى، اعتقاد و تمسك به عقيده صحيح، صفات خدا، حقيقت اخلاص و ريا و حكم و تأثير آن دو، نقد سخن كسانى كه انجام گناه كبيره را براى انبياء جايز مىدانند، شناخت خواطر و اقسام آن و محاربه با شيطان و تدبير در دفع شر او، آفات زبان، شكم و حفظ آن، شناختن حيلهها و نيرنگهاى شيطان، حقوق واجب الهى، حقيقت خوش خلقى و بد خلقى، فكر و مقدمات و لواحق آن، معناى توبه و انابه و اخبات، صبر و رياضت و تهذيب، خوف و حزن و قبض و اشفاق و خشوع و ورع، رجاء و رغبت و بسط، فقر و لواحق آن(تبتل و فناء و تجريد)، زهد و ايثار و فتوت، محاسبه و لواحق آن(اعتصام و استقامت)، شكر و لواحق آن(سرور و حكمت)، توكل و لواحق آن(تفويض و تسليم و ثقه و رضا)، نيت و قصد و عزم و اراده، صدق و انفصال و اتصال و تحقيق و تفريد، رضا، غيبت، فتوت، مكارم اخلاق، قناعت، سائل، شفقت بر خلق خدا، آسيب گناهان و صفت نماز اهل قرب بحث كرده است. | ||
#قواعد العقائد فى التوحيد: | #قواعد العقائد فى التوحيد: نویسنده، در اين رساله كوتاه كه فاقد هرگونه باببندى و فصلبندى است، در قالب حمد و ستايش الهى، از همه اصولى كه يك مسلمان موحد مىبايست به آنها معتقد و پاىبند باشد سخن گفته است؛ اصولى همچون صفات ثبوتيه و سلبيه خداوند، رسالت پيامبر(ص) و تصديق به آنچه وى از ناحيه خداوند آورده است، احوال پس از مرگ، فضيلت صحابه و... | ||
#خلاصة التصانيف فى التصوّف: اين رساله، رسالهاى فارسى بوده كه به عربى ترجمه شده است. امام غزالى، اين رساله را در جواب نامه يكى از شاگردانش كه عمرى را در راه تحصيل علوم مختلف گذرانده و از هر فنى، بهرهاى وافر برده، ولى در تشخيص علم نافع از غير نافع درمانده و در نامهاى، از استاد، خواسته كه او را يارى نمايد و نصيحت و دعاى خير بفرمايد، نوشته است. اين رساله را فردى به نام محمدامين، به عربى ترجمه كرده است. | #خلاصة التصانيف فى التصوّف: اين رساله، رسالهاى فارسى بوده كه به عربى ترجمه شده است. امام غزالى، اين رساله را در جواب نامه يكى از شاگردانش كه عمرى را در راه تحصيل علوم مختلف گذرانده و از هر فنى، بهرهاى وافر برده، ولى در تشخيص علم نافع از غير نافع درمانده و در نامهاى، از استاد، خواسته كه او را يارى نمايد و نصيحت و دعاى خير بفرمايد، نوشته است. اين رساله را فردى به نام محمدامين، به عربى ترجمه كرده است. | ||
#:غزالى، در اين رساله، مىفرمايد: «تمام نصايح اولين و آخرين، در كلمات سيد المرسلين جمع شده است و...»، آنگاه احاديثى ارزشمند را از پيامبر(ص) نقل مىكند و با كمك گرفتن از آنها و در پرتو آيات قرآنى به نصيحت و ارشاد مىپردازد. | #:غزالى، در اين رساله، مىفرمايد: «تمام نصايح اولين و آخرين، در كلمات سيد المرسلين جمع شده است و...»، آنگاه احاديثى ارزشمند را از پيامبر(ص) نقل مىكند و با كمك گرفتن از آنها و در پرتو آيات قرآنى به نصيحت و ارشاد مىپردازد. | ||
#القسطاس المستقيم: | #القسطاس المستقيم: نویسنده، در اين رساله، در ضمن يك مقدمه و نه قول، به بررسى ميزانهاى سنجش حقيقت معرفت، مىپردازد. وى، ميزان بودن رأى و قياس را مردود مىداند و بحثى زيبا در مورد حكمت و موعظه حسنه و جدال احسن و جايگاه استعمال هر يك، مطرح مىكند و سپس به شرح قسطاس مستقيم كه تنها وسيله سنجش حقيقت و تشخيص آن از باطل است و همان موازين پنجگانه قرآن مىباشد، همت مىنهد. | ||
#منهاج العارفين: | #منهاج العارفين: نویسنده، اين رساله را كه داراى يك خطبه و 27 باب است، با بحث از خوف و رجاء و حب و بيان ريشه و دليل هر كدام و ذكر تمثيلى براى آنها آغاز كرده و با بحثى در مورد تفكر به پايان رسانده است. موضوعات ديگرى كه در اين رساله، مطرح شده عبارت است از: احكام، رعايت و مفتاح آن، نيت، شكر، ذكر، لباس، قيام، سواك، تبرز، طهارت، خروج، دخول در مسجد، افتتاح نمازها، قرائت، ركوع، سجود، تشهد، سلام، دعاء، صوم، زكات، حج، سلامت، عزلت، عبادت و تفكر. | ||
#الرسالة اللدنية: اين رساله كه داراى يك خطبه و 7 فصل است، در مورد علم غيبى لدنى است و علت تأليف آن را خود مؤلّف، پاسخ به درخواست يكى از دوستانش در اين مورد(كه به قول آن دوست، برخى از علماء منكر آن هستند)، دانسته است. | #الرسالة اللدنية: اين رساله كه داراى يك خطبه و 7 فصل است، در مورد علم غيبى لدنى است و علت تأليف آن را خود مؤلّف، پاسخ به درخواست يكى از دوستانش در اين مورد(كه به قول آن دوست، برخى از علماء منكر آن هستند)، دانسته است. | ||
#:ابوحامد، علت انكار را عدم آشنايى به اصناف علوم و طريقه تحصيلشان مىشمارد و مبادرت به بيان حقايق باارزشى در مورد شرافت علم و عالم با بهرهگيرى از آيات قرآن، شرح نفس و روح انسانى، اصناف و اقسام علم(همچون تقسيم علم، به شرعى و عقلى و تقسيم علم شرعى، به علم اصول و علم فروع و...)، علم صوفيه، راههاى تحصيل علوم(تعليم انسانى و تعليم ربانى)، مراتب نفوس در تحصيل علوم و حقيقت علم لدنى و اسباب حصول آن، مىكند. | #:ابوحامد، علت انكار را عدم آشنايى به اصناف علوم و طريقه تحصيلشان مىشمارد و مبادرت به بيان حقايق باارزشى در مورد شرافت علم و عالم با بهرهگيرى از آيات قرآن، شرح نفس و روح انسانى، اصناف و اقسام علم(همچون تقسيم علم، به شرعى و عقلى و تقسيم علم شرعى، به علم اصول و علم فروع و...)، علم صوفيه، راههاى تحصيل علوم(تعليم انسانى و تعليم ربانى)، مراتب نفوس در تحصيل علوم و حقيقت علم لدنى و اسباب حصول آن، مىكند. | ||
خط ۱۰۰: | خط ۸۰: | ||
#:غزالى، تسويه را نوعى فعل و عملكرد در محلى كه قابليت پذيرش روح را دارد، مىداند كه اين محل، در حق حضرت آدم(ع)، طين است و در حق اولاد وى، نطفه مىباشد و عملكرد مزبور، به سبب تصفيه و تعديل مزاج صورت مىگيرد. وى، نفخ را چيزى مىداند كه نور روح را در فتيله نطفه شعلهور مىگرداند و... | #:غزالى، تسويه را نوعى فعل و عملكرد در محلى كه قابليت پذيرش روح را دارد، مىداند كه اين محل، در حق حضرت آدم(ع)، طين است و در حق اولاد وى، نطفه مىباشد و عملكرد مزبور، به سبب تصفيه و تعديل مزاج صورت مىگيرد. وى، نفخ را چيزى مىداند كه نور روح را در فتيله نطفه شعلهور مىگرداند و... | ||
#بداية الهداية: اين رساله اخلاقى و سرشار از مواعظ سودمند را [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]]، براى طلاب علوم دينى نوشته است تا در آداب و طاعات با عمل به مفاد آن سعادتمند گردند. | #بداية الهداية: اين رساله اخلاقى و سرشار از مواعظ سودمند را [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]]، براى طلاب علوم دينى نوشته است تا در آداب و طاعات با عمل به مفاد آن سعادتمند گردند. | ||
#:در آغاز، غزالى، طالبان علم را به دو بخش تقسيم مىكند كه آيا دنبال علم براى مباهات و دنياطلبى هستيد كه واى به حالتان، زيرا نفس خود را هلاك كرده و آخرت خويش را به دنيا فروختهايد، اما اگر براى هدايت، دنبال علم هستيد، بالهاى ملائكه زير پايتان پهن است و ماهيان دريا | #:در آغاز، غزالى، طالبان علم را به دو بخش تقسيم مىكند كه آيا دنبال علم براى مباهات و دنياطلبى هستيد كه واى به حالتان، زيرا نفس خود را هلاك كرده و آخرت خويش را به دنيا فروختهايد، اما اگر براى هدايت، دنبال علم هستيد، بالهاى ملائكه زير پايتان پهن است و ماهيان دريا برایتان استغفار مىكنند. | ||
#:وى، سپس رساله را به سه قسم تقسيم مىكند: | #:وى، سپس رساله را به سه قسم تقسيم مىكند: | ||
#:قسم اول، طاعات: در اين قسم، از آداب بيدار شدن از خواب، آداب دخول در خلاء، آداب وضوء، آداب غسل، آداب تيمم و... بحث شده است. | #:قسم اول، طاعات: در اين قسم، از آداب بيدار شدن از خواب، آداب دخول در خلاء، آداب وضوء، آداب غسل، آداب تيمم و... بحث شده است. | ||
خط ۱۱۵: | خط ۹۵: | ||
#:#عمل با اتباع از شارع و به دور از بدعت؛ | #:#عمل با اتباع از شارع و به دور از بدعت؛ | ||
#:#همت بلند(و تصميم قاطع به دور از امروز و فردا كردن)؛ | #:#همت بلند(و تصميم قاطع به دور از امروز و فردا كردن)؛ | ||
#:#عجز و | #:#عجز و خاکسارى؛ | ||
#:#بيم و اميد؛ | #:#بيم و اميد؛ | ||
#:#دوام ورد در حق خدا و بندگان خدا؛ | #:#دوام ورد در حق خدا و بندگان خدا؛ | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۰۶: | ||
#:در آخرين مقاله، درباره علم و عمل سخن مىگويد. وى، خواص از خلق الله را به سه دسته عالم و عارف و ناسك تقسيم مىكند و عالم را كسى مىداند كه به علوم ظاهرى آگاهى يافته و در نتيجه عمل به آنها، خداوند، علومى باطنى را به وى عطا كرده است و... | #:در آخرين مقاله، درباره علم و عمل سخن مىگويد. وى، خواص از خلق الله را به سه دسته عالم و عارف و ناسك تقسيم مىكند و عالم را كسى مىداند كه به علوم ظاهرى آگاهى يافته و در نتيجه عمل به آنها، خداوند، علومى باطنى را به وى عطا كرده است و... | ||
#:در مقالات ديگر، از طريقه نشستن و خوابيدن و خورد و خوراك حاكم، آنچه شايسته و آنچه بايسته است حاكم انجام دهد، ترتيب خلافت و مملكت و بيان نظريات مختلف در اين باره، ترتيب واليان، ترتيب حاشيه دولت، آرايش سپاه و انتخاب سپاهيان به هنگام اراده جنگ، آداب سفر حاكم و... سخن مىگويد. | #:در مقالات ديگر، از طريقه نشستن و خوابيدن و خورد و خوراك حاكم، آنچه شايسته و آنچه بايسته است حاكم انجام دهد، ترتيب خلافت و مملكت و بيان نظريات مختلف در اين باره، ترتيب واليان، ترتيب حاشيه دولت، آرايش سپاه و انتخاب سپاهيان به هنگام اراده جنگ، آداب سفر حاكم و... سخن مىگويد. | ||
#الدرّة الفاخرة فى كشف علوم الآخرة: غزالى، در اين رساله، در ضمن يك خطبه و ده فصل، راجع به مرگ و اقسام آن(اعم از دنيوى، ملكوتى و جبروتى) نسبت به جميع مخلوقات عالم هستى، اشارهاى به عالم ذر و نوع عمل ناريان و نوريان، | #الدرّة الفاخرة فى كشف علوم الآخرة: غزالى، در اين رساله، در ضمن يك خطبه و ده فصل، راجع به مرگ و اقسام آن(اعم از دنيوى، ملكوتى و جبروتى) نسبت به جميع مخلوقات عالم هستى، اشارهاى به عالم ذر و نوع عمل ناريان و نوريان، نزدیک شدن مرگ دنيوى و نزول چهار فرشته بر انسان، سكرات موت و کیفیت قبض روح فاجران و نيكوكاران، احوال قبر و نحوه محشور شدن انسانها و... مبسوطا با استفاده از آيات و روايات سخن گفته است. | ||
#كتاب المنقذ من الضّلال: غزالى، اين رساله را در ظاهر، در پاسخ به درخواست شخصى كه از وى تقاضاى بيان غايت واسرار علوم و بيان غائله مذاهب نموده بود، نوشته است، ولى در واقع، وى، به شرح هجرت شگفتانگيز و دشوار و پرسود خويش از آرامگاه راكد و ساكت تقليد و گذشتن از گذرگاه پرهياهو و خطرناك شك و عقبه نفسگير ترديد و رسيدن به دژ استوار يقين و اطمينان، پرداخته است. وى، تمام طالبين را در چهار گروه، منحصر دانسته: | #كتاب المنقذ من الضّلال: غزالى، اين رساله را در ظاهر، در پاسخ به درخواست شخصى كه از وى تقاضاى بيان غايت واسرار علوم و بيان غائله مذاهب نموده بود، نوشته است، ولى در واقع، وى، به شرح هجرت شگفتانگيز و دشوار و پرسود خويش از آرامگاه راكد و ساكت تقليد و گذشتن از گذرگاه پرهياهو و خطرناك شك و عقبه نفسگير ترديد و رسيدن به دژ استوار يقين و اطمينان، پرداخته است. وى، تمام طالبين را در چهار گروه، منحصر دانسته: | ||
#:#متكلمين كه ادعا دارند اهل رأى و نظرند؛ | |||
#:#باطنيه كه مدعىاند اصحاب تعليمند و از امام معصوم اقتباس مىكنند؛ | |||
#:#فلاسفه كه مىپندارند اهل منطق و برهانند؛ | |||
#:#صوفيه كه ادعا دارند اهل كشف و شهودند. | |||
#:سپس به بررسى علوم اين چهار گروه پرداخته و گروه چهارم را برتر دانسته و سيره آنها را بهترين سيره و راهشان را درستترين راه و... خوانده است. | |||
#:#غزالى، در ادامه، از حقيقت نبوت و احتياج همگان به آن سخن گفته و در پايان، در مورد اينكه چرا بعد از اعراضى كه به مدت ده سال از علم و دانش نموده، دوباره مبادرت به نشر آن كرده، شرح مىدهد. | |||
#المواعظ فى الاحاديث القدسية: در اين رساله، [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالى]]، سى و هشت حديث قدسى را كه در آنها مواعظ بسيار نغز و درربارى نهفته است، بدون هيچ توضيحى و فقط با شمارهگذارى خودش بيان مىكند. | |||
#قانون التأويل: اين رساله، حاوى پاسخ غزالى به پرسشهاى مكررى است درباره رواياتى كه در آنها مطالب مغلق مطرح شده است و فهمش براى هر كس بهراحتى ميسور نمىباشد. | |||
#:غزالى، با وجود اكراهى كه به گفته خود، از بيان اينگونه مسائل دارد، به جهت پرسشهاى مكرر، قانون كلى تأويل اينگونه روايات را بيان مىكند. وى، نخست، پنج طايفه را نام مىبرد كه هر كدام چه برخوردهايى با موارد اينچنينى دارند، بعد سه وصيت خودش را در اين باره، به شرح زير بيان مىكند: | |||
#:#طمع نداشتن در اطلاع يافتن بر همه اين امور؛ | |||
#:#مورد تكذيب قرار ندادن برهان عقل؛ | |||
#:#خوددارى كردن از تعيين تأويل در صورت متعارض بودن احتمالات. | |||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
[[المنقذ من الضلال و الموصل إلی ذی العزة و الجلال]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:کلیات]] | [[رده:کلیات]] | ||
[[رده:کنگرهها، کنفرانسها (مؤتمرات)، مجموعهها]] | [[رده:کنگرهها، کنفرانسها (مؤتمرات)، مجموعهها]] |
ویرایش