المباحث في علم الأصول: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'اسلامي' به 'اسلامى') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''المباحث في علم الأصول'''، اثر [[قدیری، محمدحسن|محمدحسن قدیری]] (متوفی 1387ش)، کتابی است در موضوع اصول فقه به زبان عربی. | '''المباحث في علم الأصول'''، اثر [[قدیری، محمدحسن|محمدحسن قدیری]] (متوفی 1387ش)، کتابی است در موضوع اصول فقه به زبان عربی. | ||
نسخهٔ ۳۱ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۲:۳۵
| المباحث في علم الأصول | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | قدیری، محمدحسن (نویسنده) |
| ناشر | بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامى حوزه علميه قم) |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1381ش , 1423ق مجلد2: 1383ش , 1425ق |
| چاپ | 1 |
| شابک | 964-371-521-3 |
| موضوع | اصول فقه شيعه - قرن 14 |
| زبان | عربي |
| تعداد جلد | 2 |
| کد کنگره | /ق4م2 159/8 BP |
المباحث في علم الأصول، اثر محمدحسن قدیری (متوفی 1387ش)، کتابی است در موضوع اصول فقه به زبان عربی.
آیت‌الله قدیری این اثر را با تکیه بر آراء و نظرات اساتیدش نگاشته است.
ساختار
این کتاب دو جلدی با دو مقدمه در ابتدای هر جلد آغاز شده است. مباحث اصولی به‌ترتیب از بحث الفاظ آغاز و به اجتهاد و تقلید ختم شده است.
نویسنده در بسیاری از مباحث، ابتدا نظرات اساتید خویش، به‌ویژه آیت‌الله خویی و آیت‌الله میرزا باقر زنجانی را بیان نموده و در صورت اختلاف با استادش، نظر خویش را با «أقول» بیان کرده است.
گزارش محتوا
آیت‌الله قدیری در مقدمه به تعریف فقه و اصول فقه پرداخته و موضوع و غایت این دو علم را مورد بررسی قرار داده است.
ایشان در تعریف فقه می‌گوید: فقه علمی است که در آن از وظیفه شرعی بحث می‌شود، خواه تکلیفی باشد خواه وضعی و اصول فقه علمی است که در آن از کیفیت تعیین وظیفه مذکور، بحث می‌شود؛ بنابراین موضوع علم فقه، وظیفه است و موضوع علم اصول فقه، کیفیت تعیین وظیفه.
غایت فقه، تعیین وظیفه و غایت اصول، توانایی بر تعیین وظیفه است[۱].
نویسنده می‌گوید: هرچند آیت‌الله خویی اصول را علم به مجموعه‌ای از قواعد، برای به دست آوردن علم به وظیفه فعلی در مرحله عمل، تعریف نموده است، لکن آنچه ما بیان کرده‌ایم (کیفیت تعیین وظیفه) نیکوتر است[۲].
ایشان در بیان فرق بین قواعد فقهی و اصولی، ابتدا نظر استادش آیت‌الله خویی را بیان می‌کند، سپس می‌گوید: صحیح آن است که گفته شود: مسئله فقهی، مسئله‌ای است کلی که قابل اجرا بر موردش می‌باشد و فایده آن در قیاس فقط تطبیق مسئله بر موردش است، اما مسائل اصولی کبرای قیاس استنباط در مقام تعلیل برای نتیجه قیاس واقع می‌شوند و از این جهت فرقی بین شبهات موضوعی و حکمی نیست[۳].
نویسنده همچون دیگر اصولیان ابتدا به مباحث الفاظ پرداخته و مطالبی را درباره وضع، مشتق، اوامر، نواهی، مفاهیم، مطلق و مقید بیان نموده، سپس امارات و اصول عملیه را مطرح می‌کند و در ادامه، مباحث تعادل و تراجیح و در پایان بحث اجتهاد و تقلید را توضیح می‌دهد.
آیت‌الله قدیری در ذیل مباحث امارات، نه تنبیه آورده است. در تنبیه اول، به دلیل نیاوردن بحث دلیل انسداد اشاره کرده و می‌گوید: برخی از مباحث همچون دلیل انسداد از مباحثی است غیر لازم؛ لذا آن را حذف نمودم و در عوض برخی مباحث دیگر را به کتاب افزودم[۴].
بیان حجیت شرعی نماز «وتیره» از مباحثی است که نویسنده بدان احساس نیاز نموده و به آن پرداخته است. محقق همدانی در مصباح الفقيه می‌گوید: صاحب مدارک، معتقد به سقوط وتیره (همچون سقوط نافله ظهرین که آن را به مذهب اصحاب نسبت داده) است و ابن ادریس در این‌باره نقل اجماع نموده است. شیخ در نهایه می‌گوید: با توجه به روایت فضل بن شاذان از امام رضا(ع)، انجام آن جایز است. برخی بر این روایت، به دلیل وجود عبدالواحد بن عبدوس و علی بن محمد قتیبی در سند آن، که توثیق آن‌ها ثابت نشده، اشکال گرفته‌اند[۵].
نویسنده در تنبیهات بعدی، مباحث رجالی را مطرح نموده و به بررسی سهل بن زیاد، محمد بن سنان، اصحاب اجماع، یونس بن عبدالرحمن، العدة (ابن أبي‌عمير، صفوان بن يحيی، أحمد بن محمد بن أبي‌نصر) التي لا يروون و لا يرسلون إلا عن ثقة، مشیخه تهذیب، طریق صدوق به فضل بن شاذان و یک بحث اصولی از مجموعه امارات معتبر، یعنی شهرت فتوایی پرداخته است[۶].
مؤلف در بحث اصول عملیه، تنها مباحث مرتبط با برائت را توضیح داده و در ذیل آن بحث‌هایی را درباره احتیاط و استصحاب آورده است.
وضعیت کتاب
پاورقی‌ها به ذکر مستندات مطالب کتاب اختصاص یافته است. فهرست محتویات در انتهای کتاب ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.