التاريخ الأيوبي و المملوكي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'عبادي، احمد مختار' به 'عبادی، احمد مختار') |
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =13270 | ||
| کتابخوان همراه نور =13270 | | کتابخوان همراه نور =13270 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التاريخ الأيوبي و المملوكي'''، تألیف [[عبادی، احمد مختار|احمد مختار عبادی]]، کتابی است پیرامون تاریخ ایوبیان و ممالیک در مصر و شام که به زبان عربی تاریخ این حکومت‌ها را در دوران قرون وسطی، به تصویر کشیده است. | '''التاريخ الأيوبي و المملوكي'''، تألیف [[عبادی، احمد مختار|احمد مختار عبادی]]، کتابی است پیرامون تاریخ ایوبیان و ممالیک در مصر و شام که به زبان عربی تاریخ این حکومت‌ها را در دوران قرون وسطی، به تصویر کشیده است. | ||
نسخهٔ ۳۱ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۵۰
| التاريخ الأيوبي و المملوكي | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | عبادی، احمد مختار (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسة شباب الجامعة |
| مکان نشر | مصر - اسکندريه |
| سال نشر | مجلد1 |
| چاپ | 1 |
| موضوع | ايوبيان
سوريه - تاريخ - 659 - 922ق. مصر - تاريخ - 19 - 897ق. مماليک |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | DT 95/8 /ع2ف9 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
التاريخ الأيوبي و المملوكي، تألیف احمد مختار عبادی، کتابی است پیرامون تاریخ ایوبیان و ممالیک در مصر و شام که به زبان عربی تاریخ این حکومت‌ها را در دوران قرون وسطی، به تصویر کشیده است.
ساختار
کتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در هفت فصل، تنظیم شده است.
نویسنده در ابتدا به ذکر تاریخ دولت ممالیک ترک و اسلاو در شرق و غرب اسلامی پرداخته و سپس موضوعات زیر را مورد مطالعه قرار داده است: دولت ممالیک در مصر از دولت طولونیه تا ابتدای دولت ایوبیه؛ تاریخ دولت ایوبیه و ممالیک مصر؛ چگونگی انتقال سلطنت به ممالیک صالحیه؛ چگونگی تقویت ارکان دولت مملوکیه در مصر و شام توسط ظاهر بیبرس و در نهایت چگونگی روی کار آمدن دولت بنی قلاوون در مصر و شام.
گزارش محتوا
مقدمه نویسنده بسیار مختصر بوده و در آن، به موضوع کتاب اشاره شده است[۱]
در فصل نخست، به ذکر تاریخ دولت ممالیک ترک در مشرق اسلامی و ممالیک اسلاو در غرب اسلامی پرداخته شده است. موضوع این درس، دربرگیرنده مطالعه تاریخی دولت ممالیک، در تاریخ هریک از دو دولت ایوبیه و ممالیک اولی در مصر و شام می‌باشد. به اعتقاد نویسنده، مطالعه تاریخی این موضوع، محتاج به نگاه جامع و فراگیری است که دربرگیرنده تمامی جریانت و حرکت‌ها، از ابتدای شکل‌گیری این حکومت‌ها تا انتهای آن و تأثیر آن در سایر حوادث باشد. بدین منظور در این فصل، به بحث پیرامون نقش دولت ممالیک در جامعه اسلامی و مراحل تطور و تکامل آن مخصوصاً در عصر ایوبیان، پرداخته شده است[۲]
فصل دوم، دولت ممالیک در مصر از دولت طولونیه تا ابتدای دولت ایوبیه در خلال سال‌های 245ق/ 868م تا 564ق/ 1192م، را به تصویر کشیده است. این دوران شامل عصر حکومت ممالیک طولونیین و اخشیدیین، ممالیک دولت فاطمیه و ممالیک سلاجقه می‌شود.
فصل سوم، تاریخ دولت ایوبیه و ممالیک مصر را در خود جای داده است. دولت ایوبی، به دست صلاح‌الدین ایوبی و پس از شکست دولت فاطمیون مصر، روی کار آمد. در این فصل، پس از ذکر و توضیح اقداماتی که صلاح‌الدین پس از به دست گرفتن قدرت انجام داد (از جمله تجهیز نیروی نظامی به‌منظور جنگ‌های صلیبی از جمله: نیروی دریایی؛ اصلاح بیت‌المال و منابع عمومی؛ منع تجار از تعامل با مسیحیان در مورد فروش تجهیزات نظامی و جنگی؛ توجه به تجارت و تقویت وضعیت مالی کشور؛ تقویت شهرهای مرزی به‌وسیله ساخت و تجهیز دیوارها، برج‌ها و حفر خنادق و تقویت روحیه نظامی و جنگاوری مردم و تحریص آنها به جهاد)[۳]، به شرح و توضیح حوادث مختلفی مانند: واقعه حطین در سال 583ق/ 1187م؛ سومین جنگ صلیبی در سال 585ق/ 1189م؛ صلح رمله در سال 588ق/ 1192م؛ پنجمین حمله صلیبی به مصر به فرماندهی جان دی بریین پادشاه بیت‌المقدس؛ هفتمین حمله صلیبی به مصر به فرماندهی پادشاه فرانسه لویی نهم در سال 647ق/ 1249م و..[۴]
در فصل چهارم، چگونگی انتقال سلطنت به ممالیک صالحیه مورد بحث و بررسی قرار گرفته[۵] و در فصل پنجم، خطر مغول و تاتار برای دولت ممالیک تشریح شده است. از جمله موضوعات مورد بررسی در این فصل، عبارتند از: سقوط بغداد و نتایج آن در 656ق/ 1258م؛ اعتلای مظفر سیف‌الدین قطز بر تخت سلطنت مصر؛ تهاجم تاتار به شام و پذیرش حکومت آنها توسط ایوبیین؛ واقعه عین جالوت و پیروزی مسلمانان بر تاتار به رهبری قطز در 658ق/ 1260م و سرانجام مرگ قطز و به حکومت رسیدن ظاهر بیبرس در مصر و شام[۶]
در فصل ششم، به تشریح چگونگی تقویت ارکان دولت مملوکیه در مصر و شام توسط ظاهر بیبرس پرداخته شده است. از جمله اقداماتی که وی در راستای تحکیم و تقویت ارکان دولت مملوکیه انجام داد، عبارتند از: فیصله دادن انقلاب‌های داخلی؛ احیای خلافت عباسی در قاهره؛ رهایی و پیروزی بر عناصر مخالف ایوبی؛ پیمان‌ها و معاهداتی که بین بیبرس و دول اروپایی و آسیایی بسته شد؛ تقویت مرزها و ثغور کشور و توجه ویژه به مراسلات بین‌المللی؛ تقویت نیروی دریایی و ارتش؛ بالابردن آمادگی دفاعی در جنگ‌های صلیبی و جنگ با مغول فارس و پیمان اتحاد با مغول قفجاق[۷]
در فصل آخر، به تشریح چگونگی روی کار آمدن دولت بنی قلاوون در مصر و شام پرداخته شده است. مؤسس این دولت، شخصی به نام منصور سیف‌الدین قلاوون صالحی الفی بوده که وی را از بزرگ‌ترین سلاطین ممالیک، بعد از ظاهر بیبرس دانسته‌اند[۸]
از جمله موضوعات مطرح‌شده در این فصل، عبارتند از: پیروزی سیف‌الدین قلاوون بر مغول فارس در واقعه حمص در سال 1281م؛ جنگ‌های وی با صلیبیون و استیلای بر مرقب، لاذقیه و طرابلس؛ سلطنت ناصر محمد بن قلاوون و..[۹]
مطالبی به‌عنوان ضمیمه به انتهای کتاب افزوده شده است که عبارتند از: خطاب تهدیدآمیزی که هولاکوخان اندکی پیش از واقعه عین جالوت به قطز ارسال نمود؛ روایت صارم‌الدین ازبک بن عبدالله اشرفی در وصف تاتار و عاداتشان و واقعه عین جالوت و نامه سلطان قطز به پادشاه یمن و بشارت شکست تاتار[۱۰]
وضعیت کتاب
فهرست مطالب، به‌همراه فهرست منابع و مصادر مورد استفاده نویسنده و نیز تعدادی نقشه مربوط به مطالب کتاب، در انتهای کتاب آمده است.
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع[۱۱]، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است[۱۲]
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.