عيون التفاسير للفضلاء السماسير: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
«عيون التفاسير للفضلاء السماسير»، معروف به «تفسير الشيخ» اثر شهابالدين احمد بن محمود السيواسى (متوفى 860ق1455/م)، با تحقيق بهاءالدين دارتما، كتابى است پيرامون تفسير قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن نهم هجرى، نوشته شده است. | «عيون التفاسير للفضلاء السماسير»، معروف به «تفسير الشيخ» اثر شهابالدين احمد بن محمود السيواسى (متوفى 860ق1455/م)، با تحقيق بهاءالدين دارتما، كتابى است پيرامون تفسير قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن نهم هجرى، نوشته شده است. | ||
در بيان انگيزه نگارش كتاب، نويسنده به اين نكته اشاره دارد كه علماى بسيارى اقدام به تصنيف تفاسير خوب و شايستهاى از قرآن كريم نمودهاند، اما برخى از آنها، داراى عبارات سخت و تركيباتى پيچيدهاند كه فهم آن را، مشكل و داراى تكلف كرده است. وى بدين منظور تفسيرى را به رشته تحرير درآورده است كه ضمن برخوردارى از كشف شافى و بيان وافى براى معانى آيات كلام الله مجيد، از رسايى معانى و سهولت فهم برخوردار باشد | در بيان انگيزه نگارش كتاب، نويسنده به اين نكته اشاره دارد كه علماى بسيارى اقدام به تصنيف تفاسير خوب و شايستهاى از قرآن كريم نمودهاند، اما برخى از آنها، داراى عبارات سخت و تركيباتى پيچيدهاند كه فهم آن را، مشكل و داراى تكلف كرده است. وى بدين منظور تفسيرى را به رشته تحرير درآورده است كه ضمن برخوردارى از كشف شافى و بيان وافى براى معانى آيات كلام الله مجيد، از رسايى معانى و سهولت فهم برخوردار باشد <ref>ر.ك: مقدمه نويسنده، ج1، ص19</ref>. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
در مقدمه محقق، ابتدا به بررسى نسخ خطى موجود از كتاب پرداخته شده و سپس، اصول تحقيق و اقدامات صورتگرفته پيرامون آن در كتاب، توضيح داده شده است. در ادامه، شرح حال مختصرى از نويسنده ارائه و به ويژگىها و خصائصى كه باعث شده است كتاب حاضر، از ساير تفاسير متمايز گردد، اشاره شده است | در مقدمه محقق، ابتدا به بررسى نسخ خطى موجود از كتاب پرداخته شده و سپس، اصول تحقيق و اقدامات صورتگرفته پيرامون آن در كتاب، توضيح داده شده است. در ادامه، شرح حال مختصرى از نويسنده ارائه و به ويژگىها و خصائصى كه باعث شده است كتاب حاضر، از ساير تفاسير متمايز گردد، اشاره شده است <ref>مقدمه محقق، ج1، ص5-9</ref>. | ||
در مقدمه نويسنده كه با قلمى زيبا و ادبى نگارش يافته است، ضمن بيان انگيزه نگارش كتاب، به نام و موضوع كتاب، اشاره شده است | در مقدمه نويسنده كه با قلمى زيبا و ادبى نگارش يافته است، ضمن بيان انگيزه نگارش كتاب، به نام و موضوع كتاب، اشاره شده است <ref>مقدمه نويسنده، ج1، ص19</ref>. | ||
در جلد اول، تفسير سوره حمد تا سوره مائده آمده و در جلد دوم، از سوره انعام تا سوره نحل. تفسير سوره اسراء تا سوره يس نيز در جلد سوم جاى گرفته است و از تفسير سوره صافات تا آخر قرآن در جلد چهارم. | در جلد اول، تفسير سوره حمد تا سوره مائده آمده و در جلد دوم، از سوره انعام تا سوره نحل. تفسير سوره اسراء تا سوره يس نيز در جلد سوم جاى گرفته است و از تفسير سوره صافات تا آخر قرآن در جلد چهارم. | ||
خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
4. اهتمام مفسر به بيان تناسق و تناسب كلمات آيات. | 4. اهتمام مفسر به بيان تناسق و تناسب كلمات آيات. | ||
5. سعى و تلاش مفسر در ارائه معانى سهل و قابل فهم براى آيات كه باعث شده است در اين زمينه، معانى زيبايى براى برخى آيات و كلمات، در اختيار خواننده قرار گيرد | 5. سعى و تلاش مفسر در ارائه معانى سهل و قابل فهم براى آيات كه باعث شده است در اين زمينه، معانى زيبايى براى برخى آيات و كلمات، در اختيار خواننده قرار گيرد <ref>ر.ك: مقدمه محقق، ج1، ص9</ref>. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
فهرست سورههاى هر جلد، در انتهاى همان جلد آمده و فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق، در پايان جلد چهارم جاى گرفته است. | فهرست سورههاى هر جلد، در انتهاى همان جلد آمده و فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق، در پايان جلد چهارم جاى گرفته است. | ||
در پاورقىها علاوه بر ذكر منابع | در پاورقىها علاوه بر ذكر منابع <ref>ر.ك: پاورقى، ج1، ص23</ref>، به اختلاف نسخ <ref>ر.ك: همان</ref>، ارجاع به ساير منابع <ref>ر.ك: همان، ص27</ref> و نيز اختلاف در قرائت، پرداخته شده است <ref>ر.ك: همان، ص24</ref>. | ||
==پانويس == | |||
<references /> | |||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. |
نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۲۴
نام کتاب | عیون التفاسیر للفضلاء السماسیر |
---|---|
نام های دیگر کتاب | تفسیر الشیخ
المشهور بتفسیر الشیخ |
پدیدآورندگان | سیواسی، احمد بن محمود (نويسنده)
دارتما، بهاءالدین (محقق) |
زبان | عربی |
کد کنگره | BP 96 /س9ع9 |
موضوع | تفاسیر اهل سنت - قرن 9ق. |
ناشر | دار صادر |
مکان نشر | بیروت - لبنان |
سال نشر | 1427 هـ.ق یا 2006 م |
کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE13967AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
«عيون التفاسير للفضلاء السماسير»، معروف به «تفسير الشيخ» اثر شهابالدين احمد بن محمود السيواسى (متوفى 860ق1455/م)، با تحقيق بهاءالدين دارتما، كتابى است پيرامون تفسير قرآن كريم كه به زبان عربى و در قرن نهم هجرى، نوشته شده است.
در بيان انگيزه نگارش كتاب، نويسنده به اين نكته اشاره دارد كه علماى بسيارى اقدام به تصنيف تفاسير خوب و شايستهاى از قرآن كريم نمودهاند، اما برخى از آنها، داراى عبارات سخت و تركيباتى پيچيدهاند كه فهم آن را، مشكل و داراى تكلف كرده است. وى بدين منظور تفسيرى را به رشته تحرير درآورده است كه ضمن برخوردارى از كشف شافى و بيان وافى براى معانى آيات كلام الله مجيد، از رسايى معانى و سهولت فهم برخوردار باشد [۱].
ساختار
كتاب با دو مقدمه از محقق و مؤلف آغاز و مطالب به ترتيب سورههاى قرآن كريم، از سوره حمد تا ناس، در چهار جلد، تنظيم شده است.
نويسنده در اين تفسير، ابتدا به تشريح و توضيح مفردات آيات پرداخته و سپس، ضمن ارائه معناى كلى آيات، به موارد زير پرداخته است: شأن نزول و كيفيت آن، بيان فرق تأويل و تفسير، اشاره به ناسخ و منسوخ و....
گزارش محتوا
در مقدمه محقق، ابتدا به بررسى نسخ خطى موجود از كتاب پرداخته شده و سپس، اصول تحقيق و اقدامات صورتگرفته پيرامون آن در كتاب، توضيح داده شده است. در ادامه، شرح حال مختصرى از نويسنده ارائه و به ويژگىها و خصائصى كه باعث شده است كتاب حاضر، از ساير تفاسير متمايز گردد، اشاره شده است [۲].
در مقدمه نويسنده كه با قلمى زيبا و ادبى نگارش يافته است، ضمن بيان انگيزه نگارش كتاب، به نام و موضوع كتاب، اشاره شده است [۳].
در جلد اول، تفسير سوره حمد تا سوره مائده آمده و در جلد دوم، از سوره انعام تا سوره نحل. تفسير سوره اسراء تا سوره يس نيز در جلد سوم جاى گرفته است و از تفسير سوره صافات تا آخر قرآن در جلد چهارم.
از جمله ويژگىها و خصايصى كه اثر حاضر را از ساير تفاسير مشابه، متمايز مىسازد، عبارتند از:
1. ذكر وجوه مختلف قرائات بهصورت مختصر و موجز. درحالىكه نويسنده قرائات مختلف را ذكر و بررسى نموده، اما به نام صاحبان آنها، اشارهاى نكرده است، مگر در موارد بسيار اندك.
2. اشاره به معانى مختلف آيات و كلمات و همچنين اعراب و اشتقاق كلمات بر حسب اختلاف قرائت.
3. تركيب نحوى آيات بهصورت مختصر و سهل بدون دخول و تعرض در موارد فرعى و حاشيهاى، همراه با ذكر عواملى كه در آن اعراب مؤثر بودهاند.
4. اهتمام مفسر به بيان تناسق و تناسب كلمات آيات.
5. سعى و تلاش مفسر در ارائه معانى سهل و قابل فهم براى آيات كه باعث شده است در اين زمينه، معانى زيبايى براى برخى آيات و كلمات، در اختيار خواننده قرار گيرد [۴].
وضعيت كتاب
فهرست سورههاى هر جلد، در انتهاى همان جلد آمده و فهرست منابع و مصادر مورد استفاده محقق، در پايان جلد چهارم جاى گرفته است.
در پاورقىها علاوه بر ذكر منابع [۵]، به اختلاف نسخ [۶]، ارجاع به ساير منابع [۷] و نيز اختلاف در قرائت، پرداخته شده است [۸].
پانويس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.
پیوندها
مطالعه کتاب عیون التفاسیر للفضلاء السماسیر در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور