سفرنامه عضدالملک به عتبات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
}}
}}
   
   
'''سفرنامه عضدالملک به عتبات'''، کتابى است به زبان فارسى نوشته عليرضا عضدالملک که به شرح سفر مؤلف به عتبات عاليات مى‌پردازد.
'''سفرنامه عضدالملک به عتبات'''، کتابى است به زبان فارسى نوشته [[عضدالملک، علیرضاخان قوانلو|عليرضا عضدالملک]] که به شرح سفر مؤلف به عتبات عاليات مى‌پردازد.


انگيزه وى از نگارش اين سفرنامه امتثال امر ناصرالدين شاه بوده است.
انگيزه وى از نگارش اين سفرنامه امتثال امر ناصرالدين شاه بوده است.
خط ۴۰: خط ۴۰:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
عضدالملک، در اين سفرنامه گزارش سفر خود به عتبات عاليات در سال1283ق. را، که از سوى ناصرالدين شاه قاجار بدان مامور گشته بود و طى آن همچنين ماموريت داشت، خشت‌هاى طلايى را که نذر همايونى براى گنبد امامان بزرگوار عسکريين(عليهماالسلام) بود، به همراه ببرد، ارائه نموده است. وى در اين سفر پس از حرکت از تهران؛ از شهرهاى: رى، قم، ساروق، کنگاور، کرمانشاهان، کرند، قصر شيرين، خانقين، بعقوبه، گذشته و در مسير بازگشت از شهرهاى خانقين، قصر شيرين، کرند، کرمانشاهان، کنگاور، همدان، آوج عبور کرده و سرانجام به تهران وارد مى‌شود.
[[عضدالملک، علیرضاخان قوانلو|عضدالملک]]، در اين سفرنامه گزارش سفر خود به عتبات عاليات در سال1283ق. را، که از سوى ناصرالدين شاه قاجار بدان مامور گشته بود و طى آن همچنين ماموريت داشت، خشت‌هاى طلايى را که نذر همايونى براى گنبد امامان بزرگوار عسکريين(عليهماالسلام) بود، به همراه ببرد، ارائه نموده است. وى در اين سفر پس از حرکت از تهران؛ از شهرهاى: رى، قم، ساروق، کنگاور، کرمانشاهان، کرند، قصر شيرين، خانقين، بعقوبه، گذشته و در مسير بازگشت از شهرهاى خانقين، قصر شيرين، کرند، کرمانشاهان، کنگاور، همدان، آوج عبور کرده و سرانجام به تهران وارد مى‌شود.


عضدالملک، پس از خروج از تهران هر چه را که به چشم ديده يا به گوش شنيده يادداشت کرده است. در اين سفرنامه به طبيعت بسيار پرداخته شده و تقريبا در تمامى صفحات صحبت از گل و دشت و چمن است و ناگفته نماند که اين موضوع از ويژگى‌هايى سفرنامه‌هاى دوره قاجاريه به شمار مى‌رود.
[[عضدالملک، علیرضاخان قوانلو|عضدالملک]]، پس از خروج از تهران هر چه را که به چشم ديده يا به گوش شنيده يادداشت کرده است. در اين سفرنامه به طبيعت بسيار پرداخته شده و تقريبا در تمامى صفحات صحبت از گل و دشت و چمن است و ناگفته نماند که اين موضوع از ويژگى‌هايى سفرنامه‌هاى دوره قاجاريه به شمار مى‌رود.


مؤلف از ابتداى سفر به هر آبادى و دهى که رسيده تحقيقاتى در وضعيت آنجا نموده است. اين تحقيقات شامل تعداد جمعيت هر آبادى، روش معيشت آن جا اعم از کشاورزى، دامدارى و غيره، نوع مالکيت آبادى و نيز کیفیت و کميت بناها و اماکن عام المنفعه از قبيل آب انبارها، مساجد، پل‌ها، کاروانسراها و غيره مى‌باشد.
مؤلف از ابتداى سفر به هر آبادى و دهى که رسيده تحقيقاتى در وضعيت آنجا نموده است. اين تحقيقات شامل تعداد جمعيت هر آبادى، روش معيشت آن جا اعم از کشاورزى، دامدارى و غيره، نوع مالکيت آبادى و نيز کیفیت و کميت بناها و اماکن عام المنفعه از قبيل آب انبارها، مساجد، پل‌ها، کاروانسراها و غيره مى‌باشد.


جالب‌ترين ويژگى گزارش سفر درون مرزى عضدالملک، ديدگاه انتقادى وى به مفاسد، خرابى‌ها، رشوه خوارى‌ها و زورگويى‌ها است. اين ديدگاه با توجه به اينکه او سفرنامه‌اش را براى شاه تنظيم مى‌کرده و خود يکى از درباريان بانفوذ و قوم و خويش شاه بوده بسيار قابل توجه بوده و به تشخص سياسى او مى‌افزايد.
جالب‌ترين ويژگى گزارش سفر درون مرزى [[عضدالملک، علیرضاخان قوانلو|عضدالملک]]، ديدگاه انتقادى وى به مفاسد، خرابى‌ها، رشوه خوارى‌ها و زورگويى‌ها است. اين ديدگاه با توجه به اينکه او سفرنامه‌اش را براى شاه تنظيم مى‌کرده و خود يکى از درباريان بانفوذ و قوم و خويش شاه بوده بسيار قابل توجه بوده و به تشخص سياسى او مى‌افزايد.


درباره عدم امنيت راه‌ها در اين سفرنامه سخن بسيار رفته و چون کالاى همراه او(خشت‌هاى طلا) بسيار قيمتى بوده، جاهايى که دزدان مشهورى داشته، توسط او معرفى شده است.
درباره عدم امنيت راه‌ها در اين سفرنامه سخن بسيار رفته و چون کالاى همراه او(خشت‌هاى طلا) بسيار قيمتى بوده، جاهايى که دزدان مشهورى داشته، توسط او معرفى شده است.
خط ۵۶: خط ۵۶:
== وضعيت کتاب ==
== وضعيت کتاب ==


 
کتاب داراى پانويس‌هايى به قلم مصحح کتاب، آقاى [[مرسلوند، حسن|حسن مرسلوند]] در پايان هر فصل و نيز فهرست اعلام و مطالب کتاب مى‌باشد. تصاوير اسناد و تصاويرى از خود مؤلف نيز در آخر کتاب درج گرديده است.
کتاب داراى پانويس‌هايى به قلم مصحح کتاب، آقاى حسن مرسلوند در پايان هر فصل و نيز فهرست اعلام و مطالب کتاب مى‌باشد. تصاوير اسناد و تصاويرى از خود مؤلف نيز در آخر کتاب درج گرديده است.


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش