فقه المصارف و النقود

فقه المصارف و النقود‏
پدیدآوران	سند، محمد (نويسنده) اسکندری، مصطفی (محرر)
ناشر	محبین
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	2007م/1428ق
شابک	‎964-8991-30-8
موضوع	فقه جعفري - قرن 14، بانک و بانک داري (اسلام)، اسلام و اقتصاد
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏‏BP‎‏ ‎‏230‎‏/‎‏22‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏9‎‏ف‎‏7
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

فقه المصارف و النقود، محاضرات شیخ محمد سند است که به قلم شیخ مصطفی اسکندری در قالب یک کتاب یک‌جلدی به زبان عربی چاپ شده است. موضوع این کتاب فقه جعفری است و نویسنده در آن به بیان مباحث فقهی نقود در معاملات پرداخته است؛ اشکالات کلی بر حیله‌های تخلص از ربا و معامله ربوی، پاسخ به این اشکالات، حیله‌های تخلص از ربا، قراردادها و معاملات بانک‌ها، عقد بیمه، مباحث مربوط به سرقفلی و رشد پول و تورم، محور مباحث این کتاب را تشکیل می‌دهند. بخش آخر کتاب توسط سید محمدحسن رضوی جمع‌آوری و تدوین شده است.

ساختار

کتاب، مشتمل است بر سخن استاد، مقدمه و متن اصلی با مدخل و عناوین متعدد، بدون فصل‌بندی و باب‌بندی خاص.

گزارش محتوا

در مدخل، مقدمات بحث، مانند تعریف مال و انواع بانک‌ها و منشأ معامله ربوی و... توضیح داده شده است. در بخشی از آن، گفته شده: مؤسسات جدید‌التأسیسی در این زمانه وجود دارد که قبلا در اسلام وجود نداشته است. وجود این مؤسسات باعث این پرسش شده که آیا معاملات در آنها ربوی است یا نه؟ اشکالی که در این مؤسسات شده این است که چنین مؤسساتی به استخدام ربا در جهت منافعشان خو گرفته‌اند، بلکه اساس معاملاتشان را بر معاملات ربوی گذاشته‌اند. در اینجا بحث حول این مسئله واقع می‌شود که عمل آنها و رشد مالی‌اشان و تعامل با آنان، درحالی‌که ما می‌دانیم اساس معاملاتشان ربوی است و ربا در اسلام حرام است، چگونه خواهد بود؟ آیا راه معینی وجود دارد که بتوان با این مراکز و مؤسسات معامله کرد و وارد معامله ربوی نشد؟.

در بخش‌هایی دیگر از مدخل هم درباره این بحث شده که اوراق نقدی دارای مالیت اعتباری هستند؛ البته این به این معنا نیست که این اوراق را به معنی وثیقه بدانیم، بلکه خود این اوراق مال هستند و یا مثلا درباره تقسیم بانک‌ها به خصوصی، دولتی و مشترک صحبت شده و....

پس از بیان مباحث مقدماتی کتاب، نویسنده به بیان مباحث اصلی کتاب می‌‌پردازد؛ اشکالات کلی بر حیله‌های تخلص از ربا و معامله ربوی، پاسخ به این اشکالات، حیله‌های تخلص از ربا، قراردادها و معاملات بانک‌ها، عقد بیمه، مباحث مربوط به سرقفلی و رشد پول و تورم، محور مباحث این کتاب را تشکیل می‌دهند.

بخش آخر کتاب، درباره تورم مالی است و به قلم سید محمدحسن رضوی نگاشته شده است و ظاهرا به این مباحث ملحق شده باشد. در مقدمه این بخش، می‌خوانیم: این کتاب از سلسله مباحث جدید در فقه زندگی معاصر است که حضرت استاد علامه آیت‌الله شیخ محمد سند بحرانی، در روزهای پنج‌شنبه و جمعه هر هفته در مسائل مستحدثه بیان کرده است. وی محور بحثش را نوشته‌های آیت‌الله خویی در این ارتباط قرار داده است. علت این امر این است که این نوشته‌ها فروع مهمی را در خود دارد.

وضعیت کتاب

فهرست اجمالی مطالب کتاب در ابتدای آن ذکر شده و سایر فهارس فنی شامل فهرست‌های آیات قرآنی، روایات شریفه، اعلام (به‌ترتیب الفبا)، کتاب‌ها و فهرست تفصیلی محتوای مطالب، در انتهای اثر آمده است. ارجاعات کتاب در پاورقی ذکر شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.