مثالب العرب: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ دسامبر ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - '==وابسته‌ها== ' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} '
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)')
جز (جایگزینی متن - '==وابسته‌ها== ' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} ')
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  


[[ابن کلبی، هشام بن محمد]] (نويسنده)
[[ابن کلبی، هشام بن محمد]] (نویسنده)


[[طایی، نجاح]] (محقق)
[[طایی، نجاح]] (محقق)
خط ۱۹: خط ۱۹:
1.جاهليت
1.جاهليت


2.عربستان - اوضاع اجتماعي - پيش از اسلام
2.عربستان - اوضاع اجتماعی - پيش از اسلام


3.قبايل و نظام قبيله‏اي - عربستان - پيش از اسلام
3.قبايل و نظام قبيله‌‏ای - عربستان - پيش از اسلام


| زبان = عربی
| زبان = عربی


| تعداد جلد =  
| تعداد جلد =  
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 6309
| کتابخانۀ دیجیتال نور =10196
| کد کنگره = ‏DS‎‏ ‎‏231‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏2  
| کد کنگره = ‏DS‎‏ ‎‏231‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏م‎‏2  
| کد اتوماسیون = BOK10196
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE10196AUTOMATIONCODE
| کتابخوان همراه نور =10196
| پس از =  
| پس از =  
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''مثالب العرب'''، اثر نسب‌شناس قرن دوم هجری، [[ابن کلبی، هشام بن محمد|هشام بن محمد بن سائب کلبی]] (متوفای 204ق)، جهت شناساندن عیوب اعراب قریش است. این کتاب توسط [[طایی، نجاح|نجاح طائی]] تحقیق شده است
'''مثالب العرب'''، اثر نسب‌شناس قرن دوم هجری، [[ابن کلبی، هشام بن محمد|هشام بن محمد بن سائب کلبی]] (متوفای 204ق)، جهت شناساندن عیوب اعراب قریش است. این کتاب توسط [[طایی، نجاح|نجاح طائی]] تحقیق شده است


خط ۴۹: خط ۵۱:
سومین باب کتاب، در بیان اسامی سرّاق و دزدان مشهور عرب می‌باشد. از جمله کسانی که دستشان به‌خاطر دزدی قطع شده، عوف بن عتبة بن عمرو بن مخزوم است که در زمان جاهلیت بارها دزدی کرد و قریش دست او را قطع کردند و به دلیل تکرار دزدی بعد از قطع شدن دستش، رجم شد<ref>همان، ص49</ref>
سومین باب کتاب، در بیان اسامی سرّاق و دزدان مشهور عرب می‌باشد. از جمله کسانی که دستشان به‌خاطر دزدی قطع شده، عوف بن عتبة بن عمرو بن مخزوم است که در زمان جاهلیت بارها دزدی کرد و قریش دست او را قطع کردند و به دلیل تکرار دزدی بعد از قطع شدن دستش، رجم شد<ref>همان، ص49</ref>


باب بعدی کتاب، اللاطة است. مؤلف در این باب اسامی افرادی که مشهور به لواط بودند را برشمرده است؛ کسانی چون: کرز بن ربیعة بن حبیب یا حاطب بن عمرو و...<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>
باب بعدی کتاب، اللاطة است. مؤلف در این باب اسامی افرادی که مشهور به لواط بودند را برشمرده است؛ کسانی چون: کرز بن ربیعة بن حبیب یا حاطب بن عمرو و..<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>


باب البغائین و المخنثین پنجمین باب مثالب است که در آنجا نیز اسم‌هایی مانند عبدالله ابوطلحة بن عبدالله بن عثمان بن عمرو بن کعب، عفان بن ابوالعاص بن امیه و دیگران آورده شده است<ref>ر.ک: همان، ص54</ref>
باب البغائین و المخنثین پنجمین باب مثالب است که در آنجا نیز اسم‌هایی مانند عبدالله ابوطلحة بن عبدالله بن عثمان بن عمرو بن کعب، عفان بن ابوالعاص بن امیه و دیگران آورده شده است<ref>ر.ک: همان، ص54</ref>
خط ۶۲: خط ۶۴:
چهار قسم از نکاح از قول سعید بن مسیب در ذیل همین باب آمده است.
چهار قسم از نکاح از قول سعید بن مسیب در ذیل همین باب آمده است.


در دهمین باب، نام زنانی که صاحب پرچم و نشانه بوده‌اند به میان آمده است و نام چندین زن بدکاره از طوائف و قبائل مختلف ذکر شده است. این ذکر نام همراه با توضیحات دیگری راجع به خانواده و احیانا حکایت کوتاهی از آن‌ها می‌باشد.  
در دهمین باب، نام زنانی که صاحب پرچم و نشانه بوده‌اند به میان آمده است و نام چندین زن بدکاره از طوائف و قبائل مختلف ذکر شده است. این ذکر نام همراه با توضیحات دیگری راجع به خانواده و احیاناً حکایت کوتاهی از آن‌ها می‌باشد.  


اسم زناکاران زمان جاهلیت در باب بعدی نیز برده شده است که در آن نام آبا و اجداد بعضی از خلفا (مانند مروان حکم) نیز به چشم می‌خورد.
اسم زناکاران زمان جاهلیت در باب بعدی نیز برده شده است که در آن نام آبا و اجداد بعضی از خلفا (مانند مروان حکم) نیز به چشم می‌خورد.
خط ۷۸: خط ۸۰:
هرچند محتوای این کتاب پسندیده نیست، بلکه خود نوعی اشاعه عیوب بشمار می‌رود، ولی در لابه‌لای متون آن مطالبی یافت می‌شود که از جله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب محسوب می‌شود؛ بحث‌های نسب‌شناسی (محل و زمان تولد و مواردی از این قسم) که در جای جای کتاب به چشم می‌خورد، دارای اهمیت ویژه برای نسب‌شناسان است.
هرچند محتوای این کتاب پسندیده نیست، بلکه خود نوعی اشاعه عیوب بشمار می‌رود، ولی در لابه‌لای متون آن مطالبی یافت می‌شود که از جله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این کتاب محسوب می‌شود؛ بحث‌های نسب‌شناسی (محل و زمان تولد و مواردی از این قسم) که در جای جای کتاب به چشم می‌خورد، دارای اهمیت ویژه برای نسب‌شناسان است.


با توجه به اینکه بسیاری از مطالب کتاب حاوی عیوب بنی امیه است و نامی از بنی هاشم در این کتاب برده نشده است، دستخوش تحریفی بس زشت شده است؛ از این جمله است: «(عن) هشام عن أبيه قال: كانت برة بنت مرّ بن أد أخت تميم بن مرّ تحت خزيمة بن مدركة، فولدت له أسد بن خزيمة، ثم هلك عنها، فخلف عليها ابنه كنانة بن خزيمة نكاح المقت، فولدت له ولده كلهم إلّا عبدمناف بن كنانة؛ فانه لغیر برة لكنانة النضر و مالك و ملكان و سعد و عامر»<ref>ر.ک: همان، ص69</ref>که با روایات بسیاری از جمله «إن النبي لم یولد إلا من نكاح كنكاح الإسلام» معارض است و یا اینکه به عباس بن عبدالمطلب (در باب نكاح الجاهلية) تهمت زنا می‌زند<ref>ر.ک: همان، ص72</ref>
با توجه به اینکه بسیاری از مطالب کتاب حاوی عیوب بنی‌أمیه است و نامی از بنی هاشم در این کتاب برده نشده است، دستخوش تحریفی بس زشت شده است؛ از این جمله است: «(عن) هشام عن أبيه قال: كانت برة بنت مرّ بن أد أخت تميم بن مرّ تحت خزيمة بن مدرک ة، فولدت له أسد بن خزيمة، ثم هلك عنها، فخلف عليها ابنه كنانة بن خزيمة نكاح المقت، فولدت له ولده كلهم إلّا عبدمناف بن كنانة؛ فانه لغیر برة لكنانة النضر و مالك و ملكان و سعد و عامر»<ref>ر.ک: همان، ص69</ref>که با روایات بسیاری از جمله «إن النبي لم یولد إلا من نكاح كنكاح الإسلام» معارض است و یا اینکه به عباس بن عبدالمطلب (در باب نكاح الجاهلية) تهمت زنا می‌زند<ref>ر.ک: همان، ص72</ref>


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
خط ۸۷: خط ۸۹:
فهرست اعلام و محتویات در آخر کتاب آمده است.
فهرست اعلام و محتویات در آخر کتاب آمده است.


==پانویس ==
==پانویس==
<references />
<references/>


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب.
مقدمه و متن کتاب.


== وابسته‌ها ==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش