دروس تفسیر سوره حمد، جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، نامه‌های اخلاقی، عرفانی (موسوعه جلد 50): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'موسس' به 'مؤسس') |
جز (جایگزینی متن - 'مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينی(س)' به 'مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)') |
||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
مؤسسه | [[مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)]] | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1392 ش | | سال نشر = 1392 ش | ||
نسخهٔ ۱۳ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۲۳
| دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه‌های اخلاقی - عرفانی | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) (محقق) موسوی خمینی، سید روح‌الله (نویسنده) |
| ناشر | مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1392 ش |
| چاپ | 1 |
| شابک | 978-964-212-356-8 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
دروس تفسیر سوره حمد، جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، نامه‌های اخلاقی، عرفانی (موسوعه جلد 50)، مشتمل بر سه بخش مختلف است كه به‌صورت جداگانه منتشر شده و اكنون به دليل حجم كم هركدام از آنها و جهت‌گيرى مشترك اخلاقى - عرفانى ميان آنها، در كنار يكديگر قرار گرفته است [۱]
از آنجا كه كتاب‌شناسى كتب مذكور در برنامه موجود است، در اين نوشتار مطالبى پيرامون اين نسخه و توضيحاتى موجز درباره هر بخش از كتاب ارائه مى‌شود.
اولين بخش كتاب «دروس تفسير سوره حمد» است. مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) در سال 1375ش، كتابى تحت عنوان «تفسير سوره حمد» منتشر نمود كه حاوى چهار بخش مى‌باشد:
- تفسير سوره حمد از كتاب «سرّ الصلوة»؛
- تفسير سوره حمد از كتاب «آداب الصلوة»؛
- مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد؛
- اشارات تفسيرى درباره سوره حمد از ساير آثار حضرت امام(س) [۲]
مجموعه درس‌هاى تفسير سوره حمد، حاوى پنج جلسه درس تفسير است كه در آذر و دى‌ماه 1358ش در قم ضبط و تحت عنوان برنامه «با قرآن در صحنه» به‌صورت هفتگى از شبكه سراسرى تلويزيون جمهورى اسلامى ايران پخش گرديد [۳]
در اين كتاب، دروس تفسير با نهايت وسواس ويرايش شده تا تغييرى در كلام ايشان به وجود نيايد و به همين دليل از تغيير لحن گفتارى به نوشتارى نيز استفاده نشده و فقط در جهت فهم بهتر عبارات ايشان، برخى تغييرات و اضافات كه از آن گريزى نبوده، صورت گرفته است [۴]
در اين چاپ، با بازنگرى و اصلاح دوباره ويرايش متن و عناوين آن، پاورقى‌هاى كتاب نيز مورد بررسى مجدد قرار گرفته و اصلاح و تكميل گرديده است [۵]
بخش دوم كتاب، «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» است. اين بخش از كتاب حاوى تقرير بيانات امام خمينى در نجف بوده و حضرت امام در آستانه ماه مبارک رمضان و ايام ديگر، خطاب به حوزه‌هاى علميه ايراد فرموده‌اند و به همت سيد حميد روحانى تقرير و تنظيم گرديده است [۶]
متن كتاب داراى لحنى خطابى است كه با پند و اندرز همراه بوده و بسيار اثرگذار مى‌باشد. حجم زيادى از عبارات كتاب برآمده از آموزه‌هاى قرآنى و روايى بوده و ميراث حديثى تشيع پيرامون اخلاق و جهاد نفس، محتواى اصلى كتاب را تشكيل مى‌دهد كه با بيانى ساده و بدون اشاره به متن حديث، عرضه گرديده است.
حضرت امام، به تناسب لزوم اصلاح نفس و تصفيه باطن، به مضرّات و آثار سوء اختلاف اهل علم در حوزه‌هاى علميه پرداخته، فضلا را از وارد شدن در چند دستگى و فعالیت‌های تفرقه‌افكنانه برحذر داشته‌اند.
همچنين، به تناسب ماه شعبان و ورود به ماه مبارک رمضان، با اشاره به فرازى از مناجات شعبانيه، به تفسير حجاب‌هاى ظلمانى و نورانى پرداخته و به آداب باطنى روزه اشاره مى‌فرمايند و طلاب جوان را به بيدارى و قدم گذاشتن در راه خلوص و سلوك معنوى دعوت مى‌كنند.
در پايان، خطر دشمنان اسلام را كه براى ضربه زدن به مسلمين نقشه‌هاى خطرناك كشيده‌اند، يادآور شده و شرط مقاومت و ايستادگى در برابر آنها را، اصلاح درونى و نظم بيرونى حوزه‌ها مى‌دانند [۷]
مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) در سال 1372ش، متن كتاب را با پاورقى‌هاى جديد، مقدمه و فرازهاى برگزيده با عنوان «جهاد اكبر يا مبارزه با نفس» منتشر كرد و از آن پس، اين كتاب بارها تجديد چاپ گرديد [۸]
بخش سوم كتاب، «نامه‌هاى اخلاقى - عرفانى» است. اين بخش از كتاب گزينشى از جانب مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى(س) و مشتمل بر مكتوباتى است كه برخى از آن نامه‌هاى اخلاقى يا عرفانى بوده و برخى از آن وصيت‌نامه اخلاقى - عرفانى است و بعضى از آن به‌واسطه تقديم كتاب به مخاطب بوده كه آن را با نصايح اخلاقى درآميخته‌اند. دو مكتوب عرفانى نيز وجود دارد كه در حقيقت، اجازه اجتهاد عرفان و فلسفه بوده و در نوع خود بى‌نظير است. همچنين اين مجموعه شامل پيام حضرت امام به كنگره نهج‌البلاغة و پيام به گورباچف مى‌باشد كه در آن نيز، جنبه‌هاى عرفانى متعددى مطرح است.
همه متون اين مجموعه در گذشته به تناسب، چاپ شده و به ترتيب تاريخ در «صحيفه امام» آمده است؛ اما به‌طور منسجم، با اندك تفاوتى، يك بار تحت عنوان «نامه‌هاى عرفانى امام خمينى» به اهتمام آقاى محمد بديعى و مقدمه آقاى محمدباقر تحريرى، همراه با شرح اصطلاحات عرفانى از آقاى محمود نجفى در ضمن مجموعه آثار كنگره انديشه‌هاى اخلاقى - عرفانى امام خمينى توسط مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خمينى و بار ديگر توسط انتشارات تشيع (1382ش) و يك بار ديگر نيز با عنوان «آينه جمال» با مقدمه دكتر فاطمه طباطبايى توسط معاونت فرهنگى ستاد بزرگداشت ارتحال حضرت امام خمينى(س) (1387ش) منتشر گرديده است [۹]
مخاطبين حضرت امام در اين مجموعه، دكتر جواد حجت (1288-1368ش) از شاگردان فلسفه و عرفان امام خمينى(س)، آيت‌اللَّه سيد ابراهيم علوى خويى مقبره‌اى (1293-1368ش) شاگرد حكمت و عرفان حضرت امام، آقاى محمدحسين بهجتى اردكانى (1313-1386ش) از شاگردان حضرت امام، سيد احمد خمينى (1324-1373ش)، عروس حضرت امام فاطمه طباطبايى، نوه حضرت امام سيد على خمينى و ميخائيل سرگئيويچ گورباچف (متولد 1931م) آخرين رهبر اتحاد جماهير سوسياليستى شوروى است [۱۰]
روش تحقيق
- متن «دروس تفسير سوره حمد» كه از نوارهاى صوتى - تصويرى پياده گرديده، قبلا با دقت ويرايش شده است تا تغييرى در محتواى آن پديد نيايد و لحن گفتارى آن به نوشتارى تبديل نشود؛ لكن با همه اين دقت‌ها، با مراجعه مجدد به نوار صوتى، مواردى يافت شد كه احتياج به اصلاح داشت كه در اين چاپ مدّ نظر قرار گرفت و اصلاح شد.
- پاورقى‌هاى تحقيقى بر چاپ‌هاى قبلى بازبينى و اصلاح شده است.
- عنوان‌گذارى‌ها تكميل گرديده است.
- براى هركدام از كتاب‌ها شماره صفحات جداگانه گذاشته شده و فهارس فنى مستقلى تنظيم گرديده است [۱۱]
فهارس كه شامل فهرست آيات، احاديث، اسماء معصومين، اعلام، كتب وارده در متن، اشعار، منابع تحقيق و موضوعات است در پايان كتاب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن كتاب.