ضیایی، حسین

حسین ضیایی

نام	حسین ضیایی
نام‎های دیگر
نام پدر
متولد
محل تولد
رحلت
اساتید	[[ | ]] [[ | ]]؛
برخی آثار	[[ ]] [[ ]]
کد مؤلف	AUTHORCODE10174AUTHORCODE

حسین ضیایی (۱۳۲۳-۱۳۹۰)، استاد مطالعات ایرانی و اسلامی و مدیر بخش مطالعات ایرانی در دانشگاه کالیفرنیا و لس‌آنجلس بود. وی در فلسفه اشراق سهروردی صاحب‌نظر بوده و صاحب تحقیقات فراوانی در حوزه معرفت‌شناسی و دیگر زمینه‌هاست.

ولادت

حسین ضیایی، در شانزدهم تیرماه 1323ش، در مشهد به دنیا آمد.

تحصیلات

وی در ابتدا به مدرسه البرز تهران رفت، اما دبیرستان را در مدرسه «بلاک»، در مین ‌سوتا، تکمیل کرد. در سال 1346ش، از دانشگاه «ییل»، لیسانس فیزیک و ریاضیات گرفت. بعدها در هاروارد، زیر نظر پرفسور محسن مهدی، درجه دکترای فلسفه اسلامی کسب کرد. وی به مطالعه زبان‌های سانسکریت و آلمانی پرداخت و در یونانی کهن، عربی و فرانسه نیز تسلط یافت.

فعالیت‌های علمی

1. بازگشت به ایران پس از پایان تحصیل و تدریس در دانشگاه تهران و صنعتی شریف؛
2. تأسیس «مرکز مطالعه فرهنگ‌ها» در سال 1355ش و تأسیس کتابخانه و انتشارات مهمی در آن؛
3. بازگشت مجدد به آمریکا در سال 1361ش و تدریس در هاروارد، براون و دانشکده ابرلاین، حدود پنج سال ؛
4. برگزیده شدن به‌عنوان استاد مطالعات اسلامی - ‌ایرانی و عضو گروه زبان‌ها و فرهنگ‌های خاورمیانه دانشگاه USLA در کالیفرنیای آمریکا، در سال 1367ش؛
5. نخستین صاحب کرسی مطالعات ایرانی و سرپرست برنامه‌ریزی و مطالعات آن بخش در لوس آنجلس، تا سال 1390ش؛
6. تأسیس دوره لیسانس برای مطالعات ایران‌شناسی؛
7. انتخاب او به‌عنوان رئیس جامعه بین‌المللی تاریخ و علوم و فلسفه عربی - ‌اسلامی، در 1389ش.

جایگاه علمی

وی صاحب‌نظر در فلسفه اشراق سهروردی و پژوهشگری عمیق در حوزه معرفت‌شناسی بود و همچنین در فلسفه یونان باستان، فلسفه جدید و معاصر غرب، منطق، ریاضیات، فلسفه اسلامی، عرفان، نظام ودایی، باستان‌شناسی، تاریخ ایران و شعر فارسی، تحقیق کرد.

وفات

او در 3 شهریور 1390ش، در لس آنجلس، بدرود حیات گفت.

آثار

1. انواریه؛
2. معرفت و اشراق در اندیشه سهروردی؛
3. تصحیح شرح حكمة الإشراق شمس‌الدین شهرزوری؛
4. ترجمه انگلیسی «پرتونامه»؛
5. ترجمه انگلیسی «حكمة الإشراق»؛
6. تصحیح بخش طبیعیات «التنقيحات في شرح التلويحات»، نوشته ابن کمونه؛
7. تصحیح تعلیقه بر شرح «حكمة الإشراق»، نوشته ملاصدرا؛

و....

وی همچنین مقالات متعددی را در حوزه‌های مختلف، نوشته است؛ مقالاتی همچون:

1. ترجمه دیوان شمس مولانا جلال‌الدین رومی؛
2. اصل متقابل در مثنوی مولوی؛
3. بیرونی و رساله آمونیوس: اختلاف الأقاويل في المبادي؛
4. الگوریتم و محمد بن موسی الخوارزمی؛
5. عناصر شهودگرایی؛
6. قضایای موجهه در فلسفه اسلامی؛
7. مسایل در فلسفه ریاضیات؛
8. مشاهده، روش اشراق و زبان شعر؛
9. ورای فلسفه: طریق اشراقی سهروردی به حکمت؛
10. بررسی ادبیات فارسی؛
11. نظریه سیاسی فلسفه اشراق؛
12. سرچشمه و طبیعت سلطه: بررسی نظریه سیاسی اشراقی سهروردی؛
13. تعریف و اصول معرفت در حکمت اشراق: قضایای توصیفی؛
14. حافظ، لسان‌الغیب حکمت منظوم فارسی؛
15. شهاب‌الدین یحیی سهروردی؛
16. سنت اشراقی؛
17. صدرالدین شیرازی: مکتب التقاط قرن یازدهم در فلسفه اسلامی؛
18. مدخل‌های فلسفه اسلامی؛
19. سهروردی، شهاب‌الدین؛
20. خواب، تعبیر؛
21. رساله فارسی از سهروردی؛
22. ابن سهلان ساوی؛
23. حکمت اشراق؛
24. سهروردی و سیاست، بحثی درباره آراء سیاسی در فلسفه اشراق؛

و... .

منابع مقاله

نوربخش، سیما سادات، «یاد و یادبود: بررسی زندگی و آثار زنده‌یاد سید حسین ضیایی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله بخار، مهر - ‌دی 1391، ‌شماره 90-‌89 ‏(8 صفحه، ‌از 634 تا 641)، به آدرس: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1000152/