۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'اسحاق بن ابراهيم بن غانم طائى سجاسى' به 'اسحاق بن ابراهيم بن غانم طائى سجاسى ') |
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
||
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR11400J1.jpg | |||
| عنوان =فرائد السلوک | |||
| عنوانهای دیگر =نثر قرن هفتم هجری | |||
| پدیدآوران = | |||
[[نورانی وصال، عبدالوهاب]] (مصحح) | |||
| | |||
| | |||
[[سجاسی، اسحاق بن ابراهیم]] ( | [[سجاسی، اسحاق بن ابراهیم]] (نویسنده) | ||
[[افراسیابی، غلامرضا]] (مصحح) | [[افراسیابی، غلامرضا]] (مصحح) | ||
| زبان =فارسی | |||
|زبان | | کد کنگره =BJ 142 /س3ف4 | ||
| موضوع = | |||
اخلاق | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
نثر فارسی - قرن 7ق. | نثر فارسی - قرن 7ق. | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | پاژنگ | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1368 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE11400AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =1 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11400 | |||
| کتابخوان همراه نور =11400 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''فرائدالسلوك''' اثر [[سجاسی، اسحاق بن ابراهیم|اسحاق بن ابراهيم بن غانم طائى سجاسى]] از جمله كتب اخلاق و آداب قرن هفتم هجرى (609- 610ق) به زبان فارسى است كه با نثرى فصيح و مشحون از امثال و شواهد شعرى فارسى و عربى نوشته شده است.اين كتاب، از اين جهت كه نمونه خوبى از نثر واپسين دوره سلامت و انسجام نثر فارسى و نشانگر جريان تحول ادبى عرب و کیفیت نهضت ترجمه در ايران است، از اهميت ويژهاى برخوردار است. | |||
'''فرائدالسلوك''' اثر [[سجاسی، اسحاق بن ابراهیم|اسحاق بن ابراهيم بن غانم طائى سجاسى]] | |||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب مشتمل بر مقدمهاى مفصل از محقق كتاب و ده باب است كه به شيوه شبيه [[كليلة و دمنة]] و سندبادنامه نگاشته شده است. | |||
كتاب مشتمل بر مقدمهاى مفصل از محقق كتاب و ده باب است كه به شيوه شبيه | |||
عناوين ابواب كتاب عبارت است از: عقل، علم، عدل، جود، عزم، حزم، حكمت، شجاعت، عفت و مكارم اخلاق. | عناوين ابواب كتاب عبارت است از: عقل، علم، عدل، جود، عزم، حزم، حكمت، شجاعت، عفت و مكارم اخلاق. | ||
انگيزه نويسندگان | انگيزه نويسندگان کتابهايى از اين دست، بيان تعليماتى بايسته پادشاهان و فرمانروايان و بزرگان در اداره امور مملكت و در رابطه با سرزمينهاى ديگر و انتخاب نيكوترين روش در ايجاد ارتباط سالم و منطقى ميان زمامداران و عامه مردم است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
در ابتداى اثر مقدمه ارزشمندى به قلم محققین كتاب نوشته شده است كه حاوى مطالب مفيدى است و لازم است پيش از پرداختن به متن مورد مطالعه قرار گيرد. از جمله عناوين اين بخش عبارت است از:تأثير فرهنگ اسلامى در تمدن بشرى، اوضاع تاريخى عصر مصنف، اتابكان آذربايجان و احوال مصنف. کیفیت تصحيح كتاب بر مبناى پنج نسخه موجود از كتاب نيز در بخش ديگرى مورد مطالعه قرار گرفته است. | |||
در ابتداى اثر مقدمه ارزشمندى به قلم | |||
فرائد السلوك حاوى معانى بلند تربيتى، مذهبى، اجتماعى و گاه سياسى با استفاده از فضاى داستانهايى منطبق با زندگى طبيعى آدمى و گاه قصههايى متكى بر اعتقادات خرافى و حيات حيوان و با شخصيتهاى انسانى است. | فرائد السلوك حاوى معانى بلند تربيتى، مذهبى، اجتماعى و گاه سياسى با استفاده از فضاى داستانهايى منطبق با زندگى طبيعى آدمى و گاه قصههايى متكى بر اعتقادات خرافى و حيات حيوان و با شخصيتهاى انسانى است. | ||
مطالب كتاب و | مطالب كتاب و کیفیت كاربرد كلمات و جملات و عبارات عربى و مهارت در ايجاد ارتباط و سازگارى در ميان عربى و فارسى، دليل آگاهى و تبحر نویسنده در علم عربى و فنون مربوط به آن است. از سوى ديگر استعمالهاى متوالى و محاورهگونه جملههاى عربى و بيان مسائل اجتماعى و فرهنگى خاص عربى، نشانه تأثيرپذيرى از فضاى اجتماعى و فرهنگى سرزمينهاى عربى است. شايد نویسنده مدتى زياد از روزگار تحصيلى خود را در سرزمينهاى عربى گذرانده و به زبان مردم آنجا، محاوره و مكاتبه داشته است. | ||
نویسنده در ابتداى كتاب به روش حكماى الهى و متكلمين در تبيين کیفیت آفرينش جهان و خلق و پيدايش موجودات عالم سخن گفته و رشته كلام را به شرح طبقات موجودات و درجات آنها از جماد و نبات وحيوان و انسان و نيز بيان مراتب آدميان نسبت به تقرب ايشان به درگاه خداوند كشانيده است. گريزى نيز به مقام و موقعيت پادشاهان در عالم زده و از فرّه ايزدى و کیفیت انتقال آن از پادشاهى به ديگر پادشاه تا اتابك ازبك بن محمد سخن گفته است. | |||
در بابهاى دهگانه كتاب، | در بابهاى دهگانه كتاب، مؤلف پس از ذكر موضوع هر باب، با استفاده از آيات مبارکه قرآن مطابق و يا متناسب با مفهوم هر باب، توضيح و تفسيرى بيان مىدارد. گاه بدون آوردن آيه، تحليلى منطقى و يا كلامى از عنوان و موضوع باب پيش آورده و با ذكر داستانى منطبق با مفهوم باب، با استفاده از شخصيتهاى متفاوت داستانى و آوردن داستان در داستان، به بيان فائده آن خلق و خوى پسنديده مىپردازد. او در اين قسمت استادانه گريزى به نام پادشاه زده و به اثبات آن فضيلت در وى پرداخته و در آخر با انشاء قطعهاى مدحيه مردّف به رديف عنوان باب، مطلب را به پايان مىبرد.در داستانهاى اصلى هر باب غالباً ً دو شخصيت با خصلتهاى مغاير و گاه متضاد-جانور يا انسان- روبروى يكديگر قرار گرفته و در سير تكاملى داستان در ميان آنها براى اثبات منطق و حقانيت يكى از دو حريف به داستانهاى فرعى و استشهادات و تمثيلات گوناگون، متوسل شده و سرانجام پس از طول و تفصيل و كشمكشهاى بسيار، داستان با پيروزى حريف صاحب فضيلت پايان مىيابد. | ||
در داستانهاى فرائد السلوك، خصوصاً زن به طور واقعبينانه و قانعكنندهاى مورد توصيف قرار گرفته و در غالب اختلافات در اين داستانها حق با زن است. در اين كتاب زن با سيما و شخصيتى دگرگونه و با رفتارها و خويهاى طبيعى ظاهر مىگردد. در اين كتاب زن، صاحب فضل و فهم و كمال و پس از مرگ مرد خويش مردانه عهدهدار آموزش و پرورش فرزند خود مىگردد و وى را از اتلاف دارائى پدر مانع مىشود. | در داستانهاى فرائد السلوك، خصوصاً زن به طور واقعبينانه و قانعكنندهاى مورد توصيف قرار گرفته و در غالب اختلافات در اين داستانها حق با زن است. در اين كتاب زن با سيما و شخصيتى دگرگونه و با رفتارها و خويهاى طبيعى ظاهر مىگردد. در اين كتاب زن، صاحب فضل و فهم و كمال و پس از مرگ مرد خويش مردانه عهدهدار آموزش و پرورش فرزند خود مىگردد و وى را از اتلاف دارائى پدر مانع مىشود. | ||
خط ۷۶: | خط ۵۷: | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||
نسخه حاضر در برنامه حاوى پاورقىها و نيز تعليقات مفصلى به قلم مصححان كتاب [[نورانی وصال، عبدالوهاب|دكتر نورانى وصال]] و غلامرضا افراسيابى است كه حاكى از دقت ايشان بر تصحيح و توضيح مشكلات فرائدالسلوك است. فهرست مطالب در ابتدا و فهرست اعلام در انتهاى كتاب آمده است. | |||
نسخه حاضر در برنامه حاوى پاورقىها و نيز تعليقات مفصلى به قلم مصححان كتاب [[نورانی وصال، عبدالوهاب|دكتر نورانى وصال]] | |||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||
#مقدمه مصححان و متن كتاب | #مقدمه مصححان و متن كتاب | ||
#ذكاوتى قراگزلو، عليرضا، نقد و معرفى كتاب فرائد السلوك، آينه ميراث، سال پنجم، تابستان | #ذكاوتى قراگزلو، عليرضا، نقد و معرفى كتاب فرائد السلوك، آينه ميراث، سال پنجم، تابستان 1381،ش 1، ص13-15. | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] |
ویرایش