المنازل المحاسنية في الرحلة الطرابلسية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ': ==' به '=='
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،')
جز (جایگزینی متن - ': ==' به '==')
خط ۴۹: خط ۴۹:
"المنازل المحاسنيه فى الرحلة الطرابلسية"، تأليف يحيى بن ابى الصفا بن احمد(متوفى 1053ق)، معروف به ابن محاسن است كه در آن با نثري اديبانه و همراه با اشعار فراوان به شرح سفر خود به طرابلس پرداخته است.
"المنازل المحاسنيه فى الرحلة الطرابلسية"، تأليف يحيى بن ابى الصفا بن احمد(متوفى 1053ق)، معروف به ابن محاسن است كه در آن با نثري اديبانه و همراه با اشعار فراوان به شرح سفر خود به طرابلس پرداخته است.


== ساختار: ==
== ساختار==




در ابتداي اثر، مقدمه‌اي به قلم محقق، مشتمل بر شرح حال مؤلف و مطالب كتاب و همچنين اختلاف نسخ خطى آن آورده است. پس از مقدمه متن كتاب ذكر شده است. شرح شهرهاي مختلف، ملاقات‌ها و گفتگوهاي بزرگان اهل سنت، همانند ساير آثار اين مقطع زماني به صورت سلسلهوار آمده است. هر بخش نيز معمولاً با چند بيت شعر كه نويسنده غالب آنها را به كتاب نفخ الطيب آدرس داده است، آغاز مى‌شود.
در ابتداي اثر، مقدمه‌اي به قلم محقق، مشتمل بر شرح حال مؤلف و مطالب كتاب و همچنين اختلاف نسخ خطى آن آورده است. پس از مقدمه متن كتاب ذكر شده است. شرح شهرهاي مختلف، ملاقات‌ها و گفتگوهاي بزرگان اهل سنت، همانند ساير آثار اين مقطع زماني به صورت سلسلهوار آمده است. هر بخش نيز معمولاً با چند بيت شعر كه نويسنده غالب آنها را به كتاب نفخ الطيب آدرس داده است، آغاز مى‌شود.


== گزارش محتوا: ==
== گزارش محتوا==




خط ۶۷: خط ۶۷:
عثمانى‌ها دستگاه‌هاى قضايى مملوكى را تنظيم كردند. اولين رتبه را قاضى حنفى دارا بوده، چرا كه مذهب حنفى مذهب رسمى دولت عثمانى بوده است؛ البته اين به معناى الغاى ساير مذاهب نبوده است، بلكه از قضات محاكم خواسته مى‌شد كه احكامشان را بر قاضى حنفى محكمه عرضه كنند تا او اجازه آن را صادر كند. در سالى كه ابن محاسن طرابلس را ديده است، عبدالكريم أفندى از قصبه‌اى نزديك أنكوريه قاضى آنجا بوده است. اسامى بسيارى از افرادى كه متولى مناصب خطابه و امامت و تدريس در مساجد طرابلس بوده‌اند، در سفرنامه آمده است. با تأمل در اين اسامى معلوم مى‌شود كه اكثر اين مناصب را عناصر محلى اشغال كرده‌اند و علما، همانند ساير ولايات عثمانى از سوى حكومت منصوب ميشده‌اند. او اوضاع محكمه‌ها را در آن زمان عجيب توصيف مى‌كند. به عنوان نمونه: زمانى كه مردى مى‌خواهد ازدواج كند به محكمه مى‌رود و در بالاى ورقه سفيدى نام قاضى را با اوصاف غير لازمى مى‌آورد كه براى ازدواج اجازه مى‌دهد كه شخصى، عالم باشد يا جاهل، عقد او را جارى كند و قاضى صدر ورقه را امضا مى‌كند. ابن محاسن اين گونه تأئيدات را بدون علم و تسجيل و تضييع حقوق مردم ارزيابى مى‌كند.
عثمانى‌ها دستگاه‌هاى قضايى مملوكى را تنظيم كردند. اولين رتبه را قاضى حنفى دارا بوده، چرا كه مذهب حنفى مذهب رسمى دولت عثمانى بوده است؛ البته اين به معناى الغاى ساير مذاهب نبوده است، بلكه از قضات محاكم خواسته مى‌شد كه احكامشان را بر قاضى حنفى محكمه عرضه كنند تا او اجازه آن را صادر كند. در سالى كه ابن محاسن طرابلس را ديده است، عبدالكريم أفندى از قصبه‌اى نزديك أنكوريه قاضى آنجا بوده است. اسامى بسيارى از افرادى كه متولى مناصب خطابه و امامت و تدريس در مساجد طرابلس بوده‌اند، در سفرنامه آمده است. با تأمل در اين اسامى معلوم مى‌شود كه اكثر اين مناصب را عناصر محلى اشغال كرده‌اند و علما، همانند ساير ولايات عثمانى از سوى حكومت منصوب ميشده‌اند. او اوضاع محكمه‌ها را در آن زمان عجيب توصيف مى‌كند. به عنوان نمونه: زمانى كه مردى مى‌خواهد ازدواج كند به محكمه مى‌رود و در بالاى ورقه سفيدى نام قاضى را با اوصاف غير لازمى مى‌آورد كه براى ازدواج اجازه مى‌دهد كه شخصى، عالم باشد يا جاهل، عقد او را جارى كند و قاضى صدر ورقه را امضا مى‌كند. ابن محاسن اين گونه تأئيدات را بدون علم و تسجيل و تضييع حقوق مردم ارزيابى مى‌كند.


== وضعيت: ==
== وضعيت==




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش