ومضات من نور القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    جز (جایگزینی متن - 'رده:25 دی الی 24 بهمن(97)' به '')
     
    (۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
    خط ۱: خط ۱:
    <div class='wikiInfo'>
    {{جعبه اطلاعات کتاب
    [[پرونده:NUR17738J1.jpg|بندانگشتی|ومضات من نور القران الکریم: قبسات من الآیات العلمیه مدخلا للکتاب الله...]]
    | تصویر =NUR17738J1.jpg
    {| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
    | عنوان =ومضات من نور القران الکریم: قبسات من الآیات العلمیه مدخلا للکتاب الله...
    |+ |
    | عنوان‌های دیگر =ومضات من نور القران الکریم: اعجازه و نزوله و ترکیبه و حروفه المقطعه و اسماء سوره
    |-
    | پدیدآوران =
    ! نام کتاب!! data-type='bookName'|ومضات من نور القران الکریم: قبسات من الآیات العلمیه مدخلا للکتاب الله...
    [[حامد، عبدالحافظ سلامه]] (نویسنده)
    |-
    | زبان =عربی
    |نام های دیگر کتاب
    | کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏2‎‏و‎‏8
    |data-type='otherBookNames'|ومضات من نور القران الکریم: اعجازه و نزوله و ترکیبه و حروفه المقطعه و اسماء سوره
    | موضوع =
    |-
    قرآن - امثال
    |پدیدآورندگان
    |data-type='authors'|[[حامد، عبدالحافظ سلامه]] (نويسنده)
    |-
    |زبان  
    |data-type='language'|عربی
    |-
    |کد کنگره  
    |data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏2‎‏و‎‏8
    |-
    |موضوع  
    |data-type='subject'|قرآن - امثال


    قرآن - بررسی و شناخت
    قرآن - بررسی و شناخت
    خط ۲۵: خط ۱۴:
    قرآن - علوم قرآنی
    قرآن - علوم قرآنی


    قرآن - قصه‎ها
    قرآن - قصه‌ها


    قرآن - وحی
    قرآن - وحی
    |-
    | ناشر =
    |ناشر  
    مرکز الکتاب للنشر
    |data-type='publisher'|مرکز الکتاب للنشر
    | مکان نشر =قاهره - مصر
    |-
    | سال نشر = 1424 ق  
    |مکان نشر  
    |data-type='publishPlace'|قاهره - مصر
    |-
    |سال نشر  
    |data-type='publishYear'| 1424 هـ.ق  
    |-class='articleCode'
    |کد اتوماسیون
    |data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE17738AUTOMATIONCODE
    |}
    </div>


    | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE17738AUTOMATIONCODE
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =1
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =17738
    | کتابخوان همراه نور =17738
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پیش از =
    }}


    == معرفى اجمالى ==
    '''ومضات من نور القرآن الكريم'''، اثر [[حامد، عبدالحافظ سلامه|عبدالحافظ سلامه حامد]]، كتابى است تفسيرى كه در آن، مطالب گوناگونى پيرامون قرآن كريم از جمله، حروف مقطعه و اسامى سوره‌ها مطرح گرديده است.
     
     
    '''ومضات من نور القرآن الكريم'''، اثر عبدالحافظ سلامه حامد، كتابى است تفسيرى كه در آن، مطالب گوناگونى پيرامون قرآن كريم از جمله، حروف مقطعه و اسامى سوره‌ها مطرح گرديده است.


    كتاب به زبان عربى و در دوران معاصر نوشته شده است.
    كتاب به زبان عربى و در دوران معاصر نوشته شده است.


    == ساختار ==
    == ساختار ==
    كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در پنج باب، تنظيم شده است.


     
    نویسنده در ابتدا، به بررسى معجزات علمى قرآن كريم پرداخته و سپس، نزول و تركيبات در قرآن كريم، حروف مقطعه و اسماء سور را بررسى نموده است.
    كتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در پنج باب، تنظيم شده است.
     
    نويسنده در ابتدا، به بررسى معجزات علمى قرآن كريم پرداخته و سپس، نزول و تركيبات در قرآن كريم، حروف مقطعه و اسماء سور را بررسى نموده است.


    == گزارش محتوا ==
    == گزارش محتوا ==
    در مقدمه، به ويژگى‌هاى قرآن كريم و مزاياى آن اشاره گرديده است، از جمله به «آسانى تلاوت و فهم آن». نویسنده، معتقد است كه فهم بسيارى از آيات قرآن با كمك سياق خود آيات، سياق آيات قبل و بعد و همچنين سياق سوره و موارد ديگرى همچون اسباب نزول آيات و... آسان و قابل دسترسى مى‌باشد. در تأييد اين گفته، وى به دو آيه زير، اشاره نموده است: ''' «و لقد يسرنا القرآن للذكر فهل من مدكر» '''<ref>القمر / 17</ref> و ''' «أ فلا يتدبرون القرآن أم على قلوب أقفالها» '''<ref>محمد / 25</ref> و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/9 مقدمه، ص 9]</ref>


    در باب اول، به پاره‌اى از اطلاعات علمى كه در كتاب خدا ارائه گرديده، نگاهى افكنده شده و در اين زمينه، برخى از آيات، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در ابتداى اين باب، اشكالات و شبهات كافران، ملحدان و منافقان پيرامون جعلى بودن و وحيانى نبودن قرآن كريم مطرح گرديده و آيات مربوطه ذكر شده است. اين اشكالات و شبهات، عبارتند از: شاعر بودن پيامبر(ص)؛ آموزش ديدن وى نزد ديگران؛ نزول قرآن توسط جن يا شيطان؛ ساختگى و جعلى بودن آن؛ جمله واحده نازل نشدن آن و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/23 متن كتاب، ص 23 - 24]</ref>


    در مقدمه، به ويژگى‌هاى قرآن كريم و مزاياى آن اشاره گرديده است، از جمله به «آسانى تلاوت و فهم آن». نويسنده، معتقد است كه فهم بسيارى از آيات قرآن با كمك سياق خود آيات، سياق آيات قبل و بعد و همچنين سياق سوره و موارد ديگرى همچون اسباب نزول آيات و... آسان و قابل دسترسى مى‌باشد. در تأييد اين گفته، وى به دو آيه زير، اشاره نموده است: ''' «و لقد يسرنا القرآن للذكر فهل من مدكر» ''' <ref>القمر / 17</ref> و ''' «أ فلا يتدبرون القرآن أم على قلوب أقفالها» ''' <ref>محمد / 25</ref> و <ref>مقدمه، ص 9</ref>.
    نویسنده در ادامه، به بحث پيرامون آياتى پرداخته كه دليل بر اعجاز علمى قرآن كريم بوده و پس از بررسى آن‌ها، به اين نكته اشاره كرده است كه براى هيچ بشرى، هرچند از تمام معلومات علمى برخوردار باشد، امكان دسترسى به اين معلومات و گردآورى آن‌ها در كتابى واحد، وجود نداشته و اين خود، دليل بر اعجاز علمى قرآن مى‌باشد. اين آيات، تحت عناوين زير بررسى شده است: خلق آسمان و زمين و خروج آب از زمين<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/25 همان، ص 25]</ref>؛ بيضوى بودن كره زمين<ref>همان، ص 26</ref>؛ وجود ميكرواورگانيسم و زندگى موجودات در زير خاک<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/25 همان]</ref>؛ خلقت انسان از زمين<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/27 همان، ص 27]</ref>؛ علم تقسيم<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/28 همان، ص 28]</ref>؛ علم حيوان‌شناسى (در مواردى همچون اشاره به گفتگوى حشرات و حيوانات، خانه‌سازى حيوانات و حشرات)<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/29 همان، ص 29 - 30]</ref>؛ وجود موجودات زنده و زندگانى در فضا<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/31 همان، ص 31]</ref>؛ مراحل تكوين انسان<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/31 همان]</ref> و علم تاريخ<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/31 همان]</ref>


    در باب اول، به پاره‌اى از اطلاعات علمى كه در كتاب خدا ارائه گرديده، نگاهى افكنده شده و در اين زمينه، برخى از آيات، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در ابتداى اين باب، اشكالات و شبهات كافران، ملحدان و منافقان پيرامون جعلى بودن و وحيانى نبودن قرآن كريم مطرح گرديده و آيات مربوطه ذكر شده است. اين اشكالات و شبهات، عبارتند از: شاعر بودن پيامبر(ص)؛ آموزش ديدن وى نزد ديگران؛ نزول قرآن توسط جن يا شيطان؛ ساختگى و جعلى بودن آن؛ جمله واحده نازل نشدن آن و... <ref>متن كتاب، ص 23 - 24</ref>.
    از ديگر وجوه اعجاز قرآن كريم كه نویسنده به آن اشاره كرده است، عبارتند از اينكه:


    نويسنده در ادامه، به بحث پيرامون آياتى پرداخته كه دليل بر اعجاز علمى قرآن كريم بوده و پس از بررسى آن‌ها، به اين نكته اشاره كرده است كه براى هيچ بشرى، هرچند از تمام معلومات علمى برخوردار باشد، امكان دسترسى به اين معلومات و گردآورى آن‌ها در كتابى واحد، وجود نداشته و اين خود، دليل بر اعجاز علمى قرآن مى‌باشد. اين آيات، تحت عناوين زير بررسى شده است: خلق آسمان و زمين و خروج آب از زمين <ref>همان، ص 25</ref>؛ بيضوى بودن كره زمين <ref>همان، ص 26</ref>؛ وجود ميكرواورگانيسم و زندگى موجودات در زير خاك <ref>همان</ref>؛ خلقت انسان از زمين <ref>همان، ص 27</ref>؛ علم تقسيم <ref>همان، ص 28</ref>؛ علم حيوان‌شناسى (در مواردى همچون اشاره به گفتگوى حشرات و حيوانات، خانه‌سازى حيوانات و حشرات) <ref>همان، ص 29 - 30</ref>؛ وجود موجودات زنده و زندگانى در فضا <ref>همان، ص 31</ref>؛ مراحل تكوين انسان <ref>همان</ref> و علم تاريخ <ref>همان</ref>.
    #حتى حرفى از حروف اين كتاب، از ابتداى نزول تا روز قيامت، تغيير نخواهد كرد؛ ''' «إنا نحن نزلنا الذكر و إنا له لحافظون» '''<ref>الحجر / 9</ref>
     
    از ديگر وجوه اعجاز قرآن كريم كه نويسنده به آن اشاره كرده است، عبارتند از اينكه:
     
    #حتى حرفى از حروف اين كتاب، از ابتداى نزول تا روز قيامت، تغيير نخواهد كرد؛ ''' «إنا نحن نزلنا الذكر و إنا له لحافظون» ''' <ref>الحجر / 9</ref>.
    #تمام جن و انسان هم كه جمع شوند نمى‌توانند سوره‌اى مانند آن بياورند، حتى امروزه كه علم و تكنولوژى بسيار پيشرفت كرده است.
    #تمام جن و انسان هم كه جمع شوند نمى‌توانند سوره‌اى مانند آن بياورند، حتى امروزه كه علم و تكنولوژى بسيار پيشرفت كرده است.
    #اينكه قرآن در صدور مسلمين محفوظ مى‌باشد؛ چنان‌كه اين مطلب در تورات و انجيل نيز ذكر شده است <ref>همان، ص 32 - 33</ref>.
    #اينكه قرآن در صدور مسلمين محفوظ مى‌باشد؛ چنان‌كه اين مطلب در تورات و انجيل نيز ذكر شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/32 همان، ص 32 - 33]</ref>


    در ادامه اين باب، به برخى از سؤالاتى كه توسط مستشرقين و حتى بعضى از مسلمانان مطرح شده، پاسخ داده شده است. اين سؤالات، پيرامون مسائل زير مى‌باشد: مشتمل بودن قرآن بر الفاظ غير عربى، از جمله حبشى، فارسى، رومى و...؛ امى بودن پيامبر(ص)؛ ساخته و پرداخته شدن قرآن توسط شخص پيامبر و... <ref>همان، ص 33 - 43</ref>.
    در ادامه اين باب، به برخى از سؤالاتى كه توسط مستشرقين و حتى بعضى از مسلمانان مطرح شده، پاسخ داده شده است. اين سؤالات، پيرامون مسائل زير مى‌باشد: مشتمل بودن قرآن بر الفاظ غير عربى، از جمله حبشى، فارسى، رومى و...؛ امى بودن پيامبر(ص)؛ ساخته و پرداخته شدن قرآن توسط شخص پيامبر و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/33 همان، ص 33 - 43]</ref>


    در باب دوم، مسائلى مطرح گرديده كه مربوط به نزول و تركيبات موجود در قرآن كريم مى‌باشد. نويسنده در بخشى از مباحث اين باب، قرآن را از آن جهت كه با اسامى و صفاتى از قبيل: «منزل»، «الكتاب»، «قرآن»، «قرآنا عربيا» و «آيه» معرفى شده، بررسى كرده است <ref>همان، ص 50 - 52</ref>.
    در باب دوم، مسائلى مطرح گرديده كه مربوط به نزول و تركيبات موجود در قرآن كريم مى‌باشد. نویسنده در بخشى از مباحث اين باب، قرآن را از آن جهت كه با اسامى و صفاتى از قبيل: «منزل»، «الكتاب»، «قرآن»، «قرآنا عربیا» و «آيه» معرفى شده، بررسى كرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/50 همان، ص 50 - 52]</ref>


    وى در بخشى ديگر، از آدابى كه هنگام قرائت و حمل قرآن كريم، بايد مورد رعايت قرار گيرد، با استفاده از آيات قرآن، سخن گفته است؛ آدابى از قبيل: رعايت طهارت و پاكيزگى، پناه بردن به خداوند از شر شيطان رانده‌شده، سكوت و گوش فرادادن هنگام قرائت قرآن، تدبر در آيات، همنشينى نكردن با جماعتى كه آيات الهى را به استهزا مى‌گيرند و شروع كردن با ''' «بسم الله الرحمن الرحيم» ''' <ref>همان، ص 53 - 55</ref>.
    وى در بخشى ديگر، از آدابى كه هنگام قرائت و حمل قرآن كريم، بايد مورد رعايت قرار گيرد، با استفاده از آيات قرآن، سخن گفته است؛ آدابى از قبيل: رعايت طهارت و پاکيزگى، پناه بردن به خداوند از شر شيطان رانده‌شده، سكوت و گوش فرادادن هنگام قرائت قرآن، تدبر در آيات، همنشينى نكردن با جماعتى كه آيات الهى را به استهزا مى‌گيرند و شروع كردن با ''' «بسم الله الرحمن الرحيم» '''<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/53 همان، ص 53 - 55]</ref>


    باب سوم، به حروف مقطعه قرآن، اختصاص يافته است. از ميان 114 سوره قرآن، بيست و نه سوره آن، با حروف مقطعه آغاز شده كه به اعتقاد نويسنده، اين امر از امور متشابه قرآن بوده و تفسير آن، نزد خداوند سبحان مى‌باشد. در اين باب، از پيوند بخش‌هاى مختلف سوره‌هاى مزبور با يكديگر و ارتباط سور يادشده با ساير سور سخن به ميان آمده است <ref>همان، ص 69</ref>.
    باب سوم، به حروف مقطعه قرآن، اختصاص يافته است. از ميان 114 سوره قرآن، بيست و نه سوره آن، با حروف مقطعه آغاز شده كه به اعتقاد نویسنده، اين امر از امور متشابه قرآن بوده و تفسير آن، نزد خداوند سبحان مى‌باشد. در اين باب، از پيوند بخش‌هاى مختلف سوره‌هاى مزبور با يكديگر و ارتباط سور يادشده با ساير سور سخن به ميان آمده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/69 همان، ص 69]</ref>


    پيرامون حروف مقطعه، به نكاتى اشاره شده است كه به‌عنوان نمونه، به چند مورد از آن‌ها، اشاره مى‌شود:
    پيرامون حروف مقطعه، به نكاتى اشاره شده است كه به‌عنوان نمونه، به چند مورد از آن‌ها، اشاره مى‌شود:


    #تمامى حروف مقطعه در ابتداى سوره بوده و داخل در خود سوره نمى‌باشد و هيچ آيه‌اى پيش از آن‌ها قرار ندارد، لذا اين حروف در جميع سوره‌ها، آيه اول مى‌باشند <ref>همان، ص 71</ref>؛
    #تمامى حروف مقطعه در ابتداى سوره بوده و داخل در خود سوره نمى‌باشد و هيچ آيه‌اى پيش از آن‌ها قرار ندارد، لذا اين حروف در جميع سوره‌ها، آيه اول مى‌باشند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/71 همان، ص 71]</ref>؛
    #در تمامى سوره‌هايى كه با «حم» شروع مى‌شوند، آيه‌اى كه بلافاصله بعد از حروف مقطعه مى‌آيد، به اين نكته اشاره دارد كه قرآن از جانب خداوند عزيز و حكيم نازل شده و آن كتابى مبين است كه مشتمل بر قصص انبياست و همچنين اين سوره‌ها مشتمل بر آيات كونيه مانند خلق آسمان‌ها و زمين مى‌باشد <ref>همان، ص 75</ref>؛
    #در تمامى سوره‌هايى كه با «حم» شروع مى‌شوند، آيه‌اى كه بلافاصله بعد از حروف مقطعه مى‌آيد، به اين نكته اشاره دارد كه قرآن از جانب خداوند عزيز و حكيم نازل شده و آن كتابى مبين است كه مشتمل بر قصص انبياست و همچنين اين سوره‌ها مشتمل بر آيات كونيه مانند خلق آسمان‌ها و زمين مى‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/75 همان، ص 75]</ref>؛
    #در تمامى سوره‌هايى كه با «الم» شروع مى‌شوند، به صدق قرآن و نازل شدن آن از سوى خداوند عزيز و حكيم اشاره شده و تمامى آن‌ها مشتمل است بر دلايل قدرت و ذكر معجزات خداوند مانند خلق آدم، ميلاد مسيح، مظاهر قيامت، آثار قدرت خداوند، خلق كائنات و... <ref>همان، ص 78</ref>.
    #در تمامى سوره‌هايى كه با «الم» شروع مى‌شوند، به صدق قرآن و نازل شدن آن از سوى خداوند عزيز و حكيم اشاره شده و تمامى آن‌ها مشتمل است بر دلايل قدرت و ذكر معجزات خداوند مانند خلق آدم، ميلاد مسيح، مظاهر قيامت، آثار قدرت خداوند، خلق كائنات و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/78 همان، ص 78]</ref>


    در باب چهارم، به بررسى دلالت لفظ «كتاب» در قرآن كريم پرداخته شده است. پيرامون ارتباط انسان و «كتاب»، نويسنده به مؤلفه‌هاى مختلفى اشاره و آياتى كه بر آن امر دلالت دارند را ذكر كرده است كه برخى از آن‌ها، عبارتند از: خلقت انسان، ''' «و الله خلقكم من تراب ثم من نطفة ثم جعلكم ازواجا...» ''' <ref>فاطر: 11</ref>؛ نفس، ''' «و نفس و ما سواها» ''' <ref>الشمس: 7</ref>؛ سر و علانيه، ''' «إن الله عالم غيب السموات و الأرض إنه عليم بذات الصدور» ''' <ref>فاطر: 38</ref>؛ رزق، ''' «و في السماء رزقكم و ما توعدون» ''' <ref>الذاريات: 22</ref>؛ علم، ''' «و علم آدم الأسماء كلها ثم عرضهم على الملائكة» ''' <ref>البقره: 31</ref> و مرگ، ''' «و ما كان لنفس أن تموت إلا بإذن الله» ''' <ref>آل عمران: 145</ref> و <ref>همان، ص 102 - 108</ref>.
    در باب چهارم، به بررسى دلالت لفظ «كتاب» در قرآن كريم پرداخته شده است. پيرامون ارتباط انسان و «كتاب»، نویسنده به مؤلفه‌هاى مختلفى اشاره و آياتى كه بر آن امر دلالت دارند را ذكر كرده است كه برخى از آن‌ها، عبارتند از: خلقت انسان، ''' «و الله خلقكم من تراب ثم من نطفة ثم جعلكم ازواجا...» '''<ref>فاطر: 11</ref>؛ نفس، ''' «و نفس و ما سواها» '''<ref>الشمس: 7</ref>؛ سر و علانيه، ''' «إن الله عالم غيب السموات و الأرض إنه عليم بذات الصدور» '''<ref>فاطر: 38</ref>؛ رزق، ''' «و في السماء رزقكم و ما توعدون» '''<ref>الذاريات: 22</ref>؛ علم، ''' «و علم آدم الأسماء كلها ثم عرضهم على الملائكة» '''<ref>البقره: 31</ref> و مرگ، ''' «و ما كان لنفس أن تموت إلا بإذن الله» '''<ref>آل عمران: 145</ref> و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/102 همان، ص 102 - 108]</ref>


    ارتباط پيامبر(ص) با كتب آسمانى ديگر، فرق بين قرآن و تورات، «الساعة» در كتاب الله، اسماء روز قيامت (از جمله يوم الدين، يوم القيامة، يوم الحسرة، يوم البعث، يوم الجمع، يوم التغابن و...)، وضع كتاب و ميزان، حساب امم و شهادت اعضا، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين باب مى‌باشد <ref>همان، ص 115 - 120</ref>.
    ارتباط پيامبر(ص) با كتب آسمانى ديگر، فرق بين قرآن و تورات، «الساعة» در كتاب الله، اسماء روز قيامت (از جمله يوم‌الدين، يوم القيامة، يوم الحسرة، يوم البعث، يوم الجمع، يوم التغابن و...)، وضع كتاب و ميزان، حساب امم و شهادت اعضا، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين باب مى‌باشد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/115 همان، ص 115 - 120]</ref>


    در باب پنجم، به بررسى اسماء سور در قرآن كريم پرداخته شده است. نويسنده در اين باب، ابتدا اسماء سوره‌هايى كه اسم جلاله در آن‌ها ذكر شده را يادآور گرديده است كه عبارتند از: نور؛ ملك؛ الأعلى؛ الرحمن؛ فاطر و غافر <ref>همان، ص 126 - 129</ref>.
    در باب پنجم، به بررسى اسماء سور در قرآن كريم پرداخته شده است. نویسنده در اين باب، ابتدا اسماء سوره‌هايى كه اسم جلاله در آن‌ها ذكر شده را يادآور گرديده است كه عبارتند از: نور؛ ملك؛ الأعلى؛ الرحمن؛ فاطر و غافر<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/126 همان، ص 126 - 129]</ref>


    در ادامه، اسامى سور قرآن كريم و سوره‌هايى كه اين اسامى در آن‌ها ذكر شده، معرفى و بررسى شده است. اين اسامى عبارتند از: فاتحة الكتاب، فرقان، ص، ق، طه، يس، القصص، فصلت و البينة <ref>همان، ص 130 - 132</ref>.
    در ادامه، اسامى سور قرآن كريم و سوره‌هايى كه اين اسامى در آن‌ها ذكر شده، معرفى و بررسى شده است. اين اسامى عبارتند از: فاتحة الكتاب، فرقان، ص، ق، طه، يس، القصص، فصلت و البينة<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/130 همان، ص 130 - 132]</ref>


    از ديگر عناوين مطرح‌شده در اين باب، عبارتند از: اسامى سوره‌هايى كه بر يكى از انبيا و يا معجزاتشان دلالت دارد از جمله: نوح، هود، ابراهيم، يوسف، يونس، لقمان، آل عمران، مريم و محمد؛ اسامى سوره‌هايى كه به يكى از صفات پيامبر(ص) اشاره دارد از جمله: المزمل، المدثر، عبس، الشرح و التحريم؛ اسامى سوره‌هايى كه دلالت بر يكى از معجزات دارند مانند: مائده، اسراء، دخان، فتح و نصر؛ اسامى سوره‌هايى كه دربردارنده نامى از آسمان يا زمين يا آنچه مربوط به آن است مى‌باشد مانند: المعارج، البروج، النجم، الطارق، الشمس، القمر، الطور، الكهف، الحديد، البلد، الأحقاف، الحجر، الزخرف، المرسلات، الذاريات و الرعد؛ اسامى سوره‌هايى كه بر زمان دلالت دارند، مانند: القدر، الجمعة، الفجر، الفلق، الضحى و العصر و... <ref>همان، ص 133 - 162</ref>.
    از ديگر عناوين مطرح‌شده در اين باب، عبارتند از: اسامى سوره‌هايى كه بر يكى از انبيا و يا معجزاتشان دلالت دارد از جمله: نوح، هود، ابراهيم، يوسف، يونس، لقمان، آل عمران، مريم و محمد؛ اسامى سوره‌هايى كه به يكى از صفات پيامبر(ص) اشاره دارد از جمله: المزمل، المدثر، عبس، الشرح و التحريم؛ اسامى سوره‌هايى كه دلالت بر يكى از معجزات دارند مانند: مائده، اسراء، دخان، فتح و نصر؛ اسامى سوره‌هايى كه دربردارنده نامى از آسمان يا زمين يا آنچه مربوط به آن است مى‌باشد مانند: المعارج، البروج، النجم، الطارق، الشمس، القمر، الطور، الكهف، الحديد، البلد، الأحقاف، الحجر، الزخرف، المرسلات، الذاريات و الرعد؛ اسامى سوره‌هايى كه بر زمان دلالت دارند، مانند: القدر، الجمعة، الفجر، الفلق، الضحى و العصر و..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13021/1/133 همان، ص 133 - 162]</ref>


    == وضعيت كتاب ==
    == وضعيت كتاب ==
    خط ۱۰۵: خط ۸۶:


    ==پانويس ==
    ==پانويس ==
    <references />
    <references/>
    == منابع مقاله ==
    == منابع مقاله ==


    مقدمه و متن كتاب.
    مقدمه و متن كتاب.


    == پیوندها ==
    [http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/13021 مطالعه کتاب ومضات من نور القران الکریم: قبسات من الآیات العلمیه مدخلا للکتاب الله... در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:کتاب‌شناسی]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:اسلام، عرفان، غیره]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:قرآن و علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]
    [[رده:علوم قرآنی]]

    نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۴۷

    ومضات من نور القران الکریم: قبسات من الآیات العلمیه مدخلا للکتاب الله...
    ومضات من نور القرآن الكريم
    پدیدآورانحامد، عبدالحافظ سلامه (نویسنده)
    عنوان‌های دیگرومضات من نور القران الکریم: اعجازه و نزوله و ترکیبه و حروفه المقطعه و اسماء سوره
    ناشرمرکز الکتاب للنشر
    مکان نشرقاهره - مصر
    سال نشر1424 ق
    چاپ1
    موضوعقرآن - امثال

    قرآن - بررسی و شناخت

    قرآن - علوم قرآنی

    قرآن - قصه‌ها

    قرآن - وحی
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏69‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏2‎‏و‎‏8
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    ومضات من نور القرآن الكريم، اثر عبدالحافظ سلامه حامد، كتابى است تفسيرى كه در آن، مطالب گوناگونى پيرامون قرآن كريم از جمله، حروف مقطعه و اسامى سوره‌ها مطرح گرديده است.

    كتاب به زبان عربى و در دوران معاصر نوشته شده است.

    ساختار

    كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب در پنج باب، تنظيم شده است.

    نویسنده در ابتدا، به بررسى معجزات علمى قرآن كريم پرداخته و سپس، نزول و تركيبات در قرآن كريم، حروف مقطعه و اسماء سور را بررسى نموده است.

    گزارش محتوا

    در مقدمه، به ويژگى‌هاى قرآن كريم و مزاياى آن اشاره گرديده است، از جمله به «آسانى تلاوت و فهم آن». نویسنده، معتقد است كه فهم بسيارى از آيات قرآن با كمك سياق خود آيات، سياق آيات قبل و بعد و همچنين سياق سوره و موارد ديگرى همچون اسباب نزول آيات و... آسان و قابل دسترسى مى‌باشد. در تأييد اين گفته، وى به دو آيه زير، اشاره نموده است: «و لقد يسرنا القرآن للذكر فهل من مدكر» [۱] و «أ فلا يتدبرون القرآن أم على قلوب أقفالها» [۲] و..[۳]

    در باب اول، به پاره‌اى از اطلاعات علمى كه در كتاب خدا ارائه گرديده، نگاهى افكنده شده و در اين زمينه، برخى از آيات، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. در ابتداى اين باب، اشكالات و شبهات كافران، ملحدان و منافقان پيرامون جعلى بودن و وحيانى نبودن قرآن كريم مطرح گرديده و آيات مربوطه ذكر شده است. اين اشكالات و شبهات، عبارتند از: شاعر بودن پيامبر(ص)؛ آموزش ديدن وى نزد ديگران؛ نزول قرآن توسط جن يا شيطان؛ ساختگى و جعلى بودن آن؛ جمله واحده نازل نشدن آن و..[۴]

    نویسنده در ادامه، به بحث پيرامون آياتى پرداخته كه دليل بر اعجاز علمى قرآن كريم بوده و پس از بررسى آن‌ها، به اين نكته اشاره كرده است كه براى هيچ بشرى، هرچند از تمام معلومات علمى برخوردار باشد، امكان دسترسى به اين معلومات و گردآورى آن‌ها در كتابى واحد، وجود نداشته و اين خود، دليل بر اعجاز علمى قرآن مى‌باشد. اين آيات، تحت عناوين زير بررسى شده است: خلق آسمان و زمين و خروج آب از زمين[۵]؛ بيضوى بودن كره زمين[۶]؛ وجود ميكرواورگانيسم و زندگى موجودات در زير خاک[۷]؛ خلقت انسان از زمين[۸]؛ علم تقسيم[۹]؛ علم حيوان‌شناسى (در مواردى همچون اشاره به گفتگوى حشرات و حيوانات، خانه‌سازى حيوانات و حشرات)[۱۰]؛ وجود موجودات زنده و زندگانى در فضا[۱۱]؛ مراحل تكوين انسان[۱۲] و علم تاريخ[۱۳]

    از ديگر وجوه اعجاز قرآن كريم كه نویسنده به آن اشاره كرده است، عبارتند از اينكه:

    1. حتى حرفى از حروف اين كتاب، از ابتداى نزول تا روز قيامت، تغيير نخواهد كرد؛ «إنا نحن نزلنا الذكر و إنا له لحافظون» [۱۴]
    2. تمام جن و انسان هم كه جمع شوند نمى‌توانند سوره‌اى مانند آن بياورند، حتى امروزه كه علم و تكنولوژى بسيار پيشرفت كرده است.
    3. اينكه قرآن در صدور مسلمين محفوظ مى‌باشد؛ چنان‌كه اين مطلب در تورات و انجيل نيز ذكر شده است[۱۵]

    در ادامه اين باب، به برخى از سؤالاتى كه توسط مستشرقين و حتى بعضى از مسلمانان مطرح شده، پاسخ داده شده است. اين سؤالات، پيرامون مسائل زير مى‌باشد: مشتمل بودن قرآن بر الفاظ غير عربى، از جمله حبشى، فارسى، رومى و...؛ امى بودن پيامبر(ص)؛ ساخته و پرداخته شدن قرآن توسط شخص پيامبر و..[۱۶]

    در باب دوم، مسائلى مطرح گرديده كه مربوط به نزول و تركيبات موجود در قرآن كريم مى‌باشد. نویسنده در بخشى از مباحث اين باب، قرآن را از آن جهت كه با اسامى و صفاتى از قبيل: «منزل»، «الكتاب»، «قرآن»، «قرآنا عربیا» و «آيه» معرفى شده، بررسى كرده است[۱۷]

    وى در بخشى ديگر، از آدابى كه هنگام قرائت و حمل قرآن كريم، بايد مورد رعايت قرار گيرد، با استفاده از آيات قرآن، سخن گفته است؛ آدابى از قبيل: رعايت طهارت و پاکيزگى، پناه بردن به خداوند از شر شيطان رانده‌شده، سكوت و گوش فرادادن هنگام قرائت قرآن، تدبر در آيات، همنشينى نكردن با جماعتى كه آيات الهى را به استهزا مى‌گيرند و شروع كردن با «بسم الله الرحمن الرحيم» [۱۸]

    باب سوم، به حروف مقطعه قرآن، اختصاص يافته است. از ميان 114 سوره قرآن، بيست و نه سوره آن، با حروف مقطعه آغاز شده كه به اعتقاد نویسنده، اين امر از امور متشابه قرآن بوده و تفسير آن، نزد خداوند سبحان مى‌باشد. در اين باب، از پيوند بخش‌هاى مختلف سوره‌هاى مزبور با يكديگر و ارتباط سور يادشده با ساير سور سخن به ميان آمده است[۱۹]

    پيرامون حروف مقطعه، به نكاتى اشاره شده است كه به‌عنوان نمونه، به چند مورد از آن‌ها، اشاره مى‌شود:

    1. تمامى حروف مقطعه در ابتداى سوره بوده و داخل در خود سوره نمى‌باشد و هيچ آيه‌اى پيش از آن‌ها قرار ندارد، لذا اين حروف در جميع سوره‌ها، آيه اول مى‌باشند[۲۰]؛
    2. در تمامى سوره‌هايى كه با «حم» شروع مى‌شوند، آيه‌اى كه بلافاصله بعد از حروف مقطعه مى‌آيد، به اين نكته اشاره دارد كه قرآن از جانب خداوند عزيز و حكيم نازل شده و آن كتابى مبين است كه مشتمل بر قصص انبياست و همچنين اين سوره‌ها مشتمل بر آيات كونيه مانند خلق آسمان‌ها و زمين مى‌باشد[۲۱]؛
    3. در تمامى سوره‌هايى كه با «الم» شروع مى‌شوند، به صدق قرآن و نازل شدن آن از سوى خداوند عزيز و حكيم اشاره شده و تمامى آن‌ها مشتمل است بر دلايل قدرت و ذكر معجزات خداوند مانند خلق آدم، ميلاد مسيح، مظاهر قيامت، آثار قدرت خداوند، خلق كائنات و..[۲۲]

    در باب چهارم، به بررسى دلالت لفظ «كتاب» در قرآن كريم پرداخته شده است. پيرامون ارتباط انسان و «كتاب»، نویسنده به مؤلفه‌هاى مختلفى اشاره و آياتى كه بر آن امر دلالت دارند را ذكر كرده است كه برخى از آن‌ها، عبارتند از: خلقت انسان، «و الله خلقكم من تراب ثم من نطفة ثم جعلكم ازواجا...» [۲۳]؛ نفس، «و نفس و ما سواها» [۲۴]؛ سر و علانيه، «إن الله عالم غيب السموات و الأرض إنه عليم بذات الصدور» [۲۵]؛ رزق، «و في السماء رزقكم و ما توعدون» [۲۶]؛ علم، «و علم آدم الأسماء كلها ثم عرضهم على الملائكة» [۲۷] و مرگ، «و ما كان لنفس أن تموت إلا بإذن الله» [۲۸] و..[۲۹]

    ارتباط پيامبر(ص) با كتب آسمانى ديگر، فرق بين قرآن و تورات، «الساعة» در كتاب الله، اسماء روز قيامت (از جمله يوم‌الدين، يوم القيامة، يوم الحسرة، يوم البعث، يوم الجمع، يوم التغابن و...)، وضع كتاب و ميزان، حساب امم و شهادت اعضا، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين باب مى‌باشد[۳۰]

    در باب پنجم، به بررسى اسماء سور در قرآن كريم پرداخته شده است. نویسنده در اين باب، ابتدا اسماء سوره‌هايى كه اسم جلاله در آن‌ها ذكر شده را يادآور گرديده است كه عبارتند از: نور؛ ملك؛ الأعلى؛ الرحمن؛ فاطر و غافر[۳۱]

    در ادامه، اسامى سور قرآن كريم و سوره‌هايى كه اين اسامى در آن‌ها ذكر شده، معرفى و بررسى شده است. اين اسامى عبارتند از: فاتحة الكتاب، فرقان، ص، ق، طه، يس، القصص، فصلت و البينة[۳۲]

    از ديگر عناوين مطرح‌شده در اين باب، عبارتند از: اسامى سوره‌هايى كه بر يكى از انبيا و يا معجزاتشان دلالت دارد از جمله: نوح، هود، ابراهيم، يوسف، يونس، لقمان، آل عمران، مريم و محمد؛ اسامى سوره‌هايى كه به يكى از صفات پيامبر(ص) اشاره دارد از جمله: المزمل، المدثر، عبس، الشرح و التحريم؛ اسامى سوره‌هايى كه دلالت بر يكى از معجزات دارند مانند: مائده، اسراء، دخان، فتح و نصر؛ اسامى سوره‌هايى كه دربردارنده نامى از آسمان يا زمين يا آنچه مربوط به آن است مى‌باشد مانند: المعارج، البروج، النجم، الطارق، الشمس، القمر، الطور، الكهف، الحديد، البلد، الأحقاف، الحجر، الزخرف، المرسلات، الذاريات و الرعد؛ اسامى سوره‌هايى كه بر زمان دلالت دارند، مانند: القدر، الجمعة، الفجر، الفلق، الضحى و العصر و..[۳۳]

    وضعيت كتاب

    فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.

    كتاب، فاقد پاورقى مى‌باشد.

    پانويس

    1. ↑ القمر / 17
    2. ↑ محمد / 25
    3. ↑ مقدمه، ص 9
    4. ↑ متن كتاب، ص 23 - 24
    5. ↑ همان، ص 25
    6. ↑ همان، ص 26
    7. ↑ همان
    8. ↑ همان، ص 27
    9. ↑ همان، ص 28
    10. ↑ همان، ص 29 - 30
    11. ↑ همان، ص 31
    12. ↑ همان
    13. ↑ همان
    14. ↑ الحجر / 9
    15. ↑ همان، ص 32 - 33
    16. ↑ همان، ص 33 - 43
    17. ↑ همان، ص 50 - 52
    18. ↑ همان، ص 53 - 55
    19. ↑ همان، ص 69
    20. ↑ همان، ص 71
    21. ↑ همان، ص 75
    22. ↑ همان، ص 78
    23. ↑ فاطر: 11
    24. ↑ الشمس: 7
    25. ↑ فاطر: 38
    26. ↑ الذاريات: 22
    27. ↑ البقره: 31
    28. ↑ آل عمران: 145
    29. ↑ همان، ص 102 - 108
    30. ↑ همان، ص 115 - 120
    31. ↑ همان، ص 126 - 129
    32. ↑ همان، ص 130 - 132
    33. ↑ همان، ص 133 - 162

    منابع مقاله

    مقدمه و متن كتاب.

    برگرفته از «https://fa.wikinoor.ir/w/index.php?title=ومضات_من_نور_القرآن_الكريم&oldid=495683»