۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
}} | }} | ||
'''السیر''' تألیف ابواسحق ابراهیم بن محمد فزاری (متوفی 186ق)، از جمله منابع اولیه مهم در موضوع مغازی و سیر و جهاد است. فاروق حمادة تحقیق کتاب را به انجام رسانیده است. | '''السیر''' تألیف [[فزاری، ابیاسحاق|ابواسحق ابراهیم بن محمد فزاری]] (متوفی 186ق)، از جمله منابع اولیه مهم در موضوع مغازی و سیر و جهاد است. فاروق حمادة تحقیق کتاب را به انجام رسانیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
اصطلاح سیره از اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجری با مفهوم ویژه و خاصی متداول شد. انگیزه و هدف عمده آن در مرحله نخست، تدوین گفتار، رفتار و روشی بود که نبی اکرم(ص) در زندگی و دوران رسالت خود (قول، فعل و تقریر) اتخاذ کرده و به منصه عمل در آورده بود. این سبک در مراحل بعد به بررسی رفتار و مشی دیگر شخصیتهای برجسته تاریخ اسلام تسرّی پیدا کرد. لذا پیش از آنکه ابناسحاق و ابنهشام در کتابها و آثار خود، واژه سیره را به کار ببرند، افرادی همانند محمد بن مسلم، ابنشهاب زهری و دیگرانی در آثار و گفتار خود آن را بهکار گرفته بودند؛ بنابراین، کتب سیره به آثار و نوشتههایی اطلاق شد که در آنها اخبار مربوط به ظهور اسلام و شرح زندگانی رسول اکرم(ص) از ولادت تا وفات -در تمامی زوایا و ابعاد- به نگارش درآمده بود<ref>ر.ک: طیبی، سید محمد، ص128</ref>. | اصطلاح سیره از اواخر قرن اول و اوایل قرن دوم هجری با مفهوم ویژه و خاصی متداول شد. انگیزه و هدف عمده آن در مرحله نخست، تدوین گفتار، رفتار و روشی بود که نبی اکرم(ص) در زندگی و دوران رسالت خود (قول، فعل و تقریر) اتخاذ کرده و به منصه عمل در آورده بود. این سبک در مراحل بعد به بررسی رفتار و مشی دیگر شخصیتهای برجسته تاریخ اسلام تسرّی پیدا کرد. لذا پیش از آنکه ابناسحاق و ابنهشام در کتابها و آثار خود، واژه سیره را به کار ببرند، افرادی همانند محمد بن مسلم، ابنشهاب زهری و دیگرانی در آثار و گفتار خود آن را بهکار گرفته بودند؛ بنابراین، کتب سیره به آثار و نوشتههایی اطلاق شد که در آنها اخبار مربوط به ظهور اسلام و شرح زندگانی رسول اکرم(ص) از ولادت تا وفات -در تمامی زوایا و ابعاد- به نگارش درآمده بود<ref>ر.ک: طیبی، سید محمد، ص128</ref>. | ||
کتاب السیر ابواسحق فزاری از جمله آثاری است که فاروق حمادة دلیل گزینش آن برای تحقیق را اینگونه توضیح میدهد: انتخاب این کتاب به جهت اصالت و عمق فراوان آن بوده است. این اثر یکی منابع تفکر اولیه اسلامی است که از چشمهای ناب سرچشمه گرفته و از قرآن کریم و سنت شریف نبوی و اقوال صحابه و تابعین در مواجهه با مشکلات تمدنی که در مرحله تأسیس و بنای تمدن ممتاز اسلامی ایجاد شد، بهره برده است. کتاب حاضر، موطأ مالک و سیره محمد بن اسحاق در وقت نزدیک به هم تألیف شده است. این کتاب یکی از مهمترین پشتوانههای فکری برای امت اسلامی در موضوع آداب نظامی و شئون جنگی و نیازمندیهای آن و نیز ارتباطات بین امت اسلامی و دیگر امتهاست<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8-7</ref>. | کتاب السیر [[فزاری، ابیاسحاق|ابواسحق فزاری]] از جمله آثاری است که فاروق حمادة دلیل گزینش آن برای تحقیق را اینگونه توضیح میدهد: انتخاب این کتاب به جهت اصالت و عمق فراوان آن بوده است. این اثر یکی منابع تفکر اولیه اسلامی است که از چشمهای ناب سرچشمه گرفته و از قرآن کریم و سنت شریف نبوی و اقوال صحابه و تابعین در مواجهه با مشکلات تمدنی که در مرحله تأسیس و بنای تمدن ممتاز اسلامی ایجاد شد، بهره برده است. کتاب حاضر، موطأ مالک و سیره محمد بن اسحاق در وقت نزدیک به هم تألیف شده است. این کتاب یکی از مهمترین پشتوانههای فکری برای امت اسلامی در موضوع آداب نظامی و شئون جنگی و نیازمندیهای آن و نیز ارتباطات بین امت اسلامی و دیگر امتهاست<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8-7</ref>. | ||
این کتاب از هنگام تألیف و عصرهای بعد به درجه بالایی از اهمیت نائل شد؛ چراکه نویسنده آن پیشوای مجاهدی بود که از ابتدای معرکههای جنگی در آن وارد میشد و پس از اتمام جنگ بهعنوان معلم و مربی جنگ باز میگشت. مردان جنگجو و اسبسوار را به آداب اسلامی تربیت میکرد و در آنها روح غیرت و توانایی دائم برای رزم در مرزها را میدمید. بسیاری از نویسندگان پس از او از این کتاب اقتباس کردند که پیشاپیش آنها اصحاب کتب سته اهل سنت یعنی احمد بن حنبل و دیگران هستند<ref>ر.ک: همان</ref>. | این کتاب از هنگام تألیف و عصرهای بعد به درجه بالایی از اهمیت نائل شد؛ چراکه نویسنده آن پیشوای مجاهدی بود که از ابتدای معرکههای جنگی در آن وارد میشد و پس از اتمام جنگ بهعنوان معلم و مربی جنگ باز میگشت. مردان جنگجو و اسبسوار را به آداب اسلامی تربیت میکرد و در آنها روح غیرت و توانایی دائم برای رزم در مرزها را میدمید. بسیاری از نویسندگان پس از او از این کتاب اقتباس کردند که پیشاپیش آنها اصحاب کتب سته اهل سنت یعنی احمد بن حنبل و دیگران هستند<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
بدون شک کتاب السیر نوشته خود ابواسحاق فزاری است؛ زیرا ممکن نیست که گفته شود بر شاگردانش آن را املا کرده و سپس همانند برخی تألیفات پسازآن گردآوری شده است. محقق بر این ادعا دلایلی آورده از جمله اینکه اسناد کتاب در این نسخه به خود نویسنده است و اسانید و روایات آن هم از خود فزاری است<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>. | بدون شک کتاب السیر نوشته خود ابواسحاق فزاری است؛ زیرا ممکن نیست که گفته شود بر شاگردانش آن را املا کرده و سپس همانند برخی تألیفات پسازآن گردآوری شده است. محقق بر این ادعا دلایلی آورده از جمله اینکه اسناد کتاب در این نسخه به خود نویسنده است و اسانید و روایات آن هم از خود فزاری است<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>. | ||
محقق معتقد است که این کتاب اولین و مقدمترین کتابی است که موضوع مغازی و سیر و جهاد و احکام فقهی و آنچه به آن مربوط است؛ مانند نفیر جهاد، تجهیز عدّه، ترتیب صفوف، حمل فی سبیل الله، کر و فر، تقسیم غنیمت و... و علاقه مسلمین به اهل ذمه و محاربین را مطرح کرده است. در این موضوع کتب فراوانی نوشته شده است لکن کتاب حاضر مقدم بر همه است. در زمان فزاری محمد بن حسن شیبانی (متوفی 189ق) نیز کتاب السیر خود را نوشت. ویژگی کتاب حاضر این است که برای هر مسئلهای حدیث شریفی را آورده است و اگر حدیثی نیافته قول یکی از صحابه را ذکر کرده است. سپس سخن تابعین را دلیل بر آن نقل کرده و این روش او ادامه دارد تا اینکه به سخن اساتیدش از اتباع تابعین ختم میگردد؛ مانند اوزاعی، ثوری، هشام بن عروه که ملتزم به نصوص و تبعیت از اثر هستند؛ لذا با شیوه شیبانی که مبتنی بر استنباطات اساتید قبلی خود است و ابتدا کلام ابوحنیفه و سپس ابویوسف را نقل میکند متفاوت است... بر این اساس السیر فزاری در این موضوع مصدری اصیل در شناخت فقه صحابه سلف و تابعین است. همین سبب شده که امام شافعی او را بر همه تألیفات عصرش در این موضوع برتری داده و گفته است: احدی مانند کتاب ابواسحق فزاری ننوشته است<ref>ر.ک: همان، ص79</ref>. | محقق معتقد است که این کتاب اولین و مقدمترین کتابی است که موضوع مغازی و سیر و جهاد و احکام فقهی و آنچه به آن مربوط است؛ مانند نفیر جهاد، تجهیز عدّه، ترتیب صفوف، حمل فی سبیل الله، کر و فر، تقسیم غنیمت و... و علاقه مسلمین به اهل ذمه و محاربین را مطرح کرده است. در این موضوع کتب فراوانی نوشته شده است لکن کتاب حاضر مقدم بر همه است. در زمان فزاری محمد بن حسن شیبانی (متوفی 189ق) نیز کتاب السیر خود را نوشت. ویژگی کتاب حاضر این است که برای هر مسئلهای حدیث شریفی را آورده است و اگر حدیثی نیافته قول یکی از صحابه را ذکر کرده است. سپس سخن تابعین را دلیل بر آن نقل کرده و این روش او ادامه دارد تا اینکه به سخن اساتیدش از اتباع تابعین ختم میگردد؛ مانند اوزاعی، ثوری، هشام بن عروه که ملتزم به نصوص و تبعیت از اثر هستند؛ لذا با شیوه شیبانی که مبتنی بر استنباطات اساتید قبلی خود است و ابتدا کلام ابوحنیفه و سپس ابویوسف را نقل میکند متفاوت است... بر این اساس السیر فزاری در این موضوع مصدری اصیل در شناخت فقه صحابه سلف و تابعین است. همین سبب شده که امام شافعی او را بر همه تألیفات عصرش در این موضوع برتری داده و گفته است: احدی مانند کتاب [[فزاری، ابیاسحاق|ابواسحق فزاری]] ننوشته است<ref>ر.ک: همان، ص79</ref>. | ||
این اثر گنجینه مهمی در شناخت مذاهب و آراء آنها در جنگ، جهاد، سیر و ارتباطات حکومتی و مباحث مربوط به آن است. در ضمن آنها دیدگاه بسیاری از سلف صالح، نخعی، ابن جریج، ابن عون، حسن بصری و... ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص81</ref>. | این اثر گنجینه مهمی در شناخت مذاهب و آراء آنها در جنگ، جهاد، سیر و ارتباطات حکومتی و مباحث مربوط به آن است. در ضمن آنها دیدگاه بسیاری از سلف صالح، نخعی، ابن جریج، ابن عون، حسن بصری و... ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص81</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||