پرش به محتوا

تاريخ الزمان: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۵ فوریهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۰: خط ۴۰:
[[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] مؤلّفى‌ پرکار بود و با همه وظایف‌ کلیسایى‌ که‌ داشت‌، آثار بسیار و متنوّعى‌ به‌ عربى‌ و سریانى‌ پدید آورد. تنوع‌ موضوعى‌ نوشته‌های‌ وی‌ دلیلى‌ بر جامعیت‌ علمى‌ اوست. باآنکه‌ نوشته‌های‌ [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] آگاهى‌ تازه‌ای‌ در بر ندارد، اما بازتاب‌ روشنى‌ از فرهنگ‌ زمان‌ اوست‌. آثار او شامل‌ همه معارف‌ سده 7ق‌/13م‌ است‌. به‌ نظر برخى‌ - که‌ البته‌ اغراق‌آمیز مى‌نماید - [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] در علوم‌ زمانش‌ بدون‌ استثنا سرآمد همه شرقیان‌ بوده‌ و در غرب‌ هم‌ در آن‌ عصر جز توماس‌ آکوینى‌ و قدیس‌ بوناونتوره‌ کسى‌ بر او برتری‌ نداشته‌ است‌. قسمت‌ عمده نوشته‌های‌ [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] به‌ زبان‌ سریانى‌ است‌. با توجه‌ به‌ اینکه‌ جز در نوشته‌های‌ دینى‌، آثار او از مقوله ترجمه نوشته‌های‌ عربى‌ به‌ سریانى‌ بود و به‌ علت‌ استفاده فراوان‌ او از منابع‌ عربى‌ و شیوه بررسى‌ و تألیف‌ علمای‌ عربى‌نویس‌، او را از نمایندگان‌ «دانش‌ عربى‌» و متأثر از فرهنگ‌ عربى‌ - اسلامى‌ دانسته‌اند<ref>ر.ک: رحیم لو، یوسف، ج4، ص 208</ref>‏.
[[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] مؤلّفى‌ پرکار بود و با همه وظایف‌ کلیسایى‌ که‌ داشت‌، آثار بسیار و متنوّعى‌ به‌ عربى‌ و سریانى‌ پدید آورد. تنوع‌ موضوعى‌ نوشته‌های‌ وی‌ دلیلى‌ بر جامعیت‌ علمى‌ اوست. باآنکه‌ نوشته‌های‌ [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] آگاهى‌ تازه‌ای‌ در بر ندارد، اما بازتاب‌ روشنى‌ از فرهنگ‌ زمان‌ اوست‌. آثار او شامل‌ همه معارف‌ سده 7ق‌/13م‌ است‌. به‌ نظر برخى‌ - که‌ البته‌ اغراق‌آمیز مى‌نماید - [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] در علوم‌ زمانش‌ بدون‌ استثنا سرآمد همه شرقیان‌ بوده‌ و در غرب‌ هم‌ در آن‌ عصر جز توماس‌ آکوینى‌ و قدیس‌ بوناونتوره‌ کسى‌ بر او برتری‌ نداشته‌ است‌. قسمت‌ عمده نوشته‌های‌ [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابن‌ عبری‌]] به‌ زبان‌ سریانى‌ است‌. با توجه‌ به‌ اینکه‌ جز در نوشته‌های‌ دینى‌، آثار او از مقوله ترجمه نوشته‌های‌ عربى‌ به‌ سریانى‌ بود و به‌ علت‌ استفاده فراوان‌ او از منابع‌ عربى‌ و شیوه بررسى‌ و تألیف‌ علمای‌ عربى‌نویس‌، او را از نمایندگان‌ «دانش‌ عربى‌» و متأثر از فرهنگ‌ عربى‌ - اسلامى‌ دانسته‌اند<ref>ر.ک: رحیم لو، یوسف، ج4، ص 208</ref>‏.


سلیم دکاش یسوعی، مقدمه‌ای بر کتاب نوشته است. او در مقدمه‌اش «التاريخ المطوّل» را حلقه اساسی بین کتب تاریخی دانسته است که وضع سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و مدنی در شرق را مطرح کرده است. نویسنده این کتاب از منابع معتبر و کتب سریانی و عربی و فارسی که در کتابخانه شهر مراغه –یکی از پایتخت‌های مغول- به آنها دسترسی داشته استفاده کرده است. وی سپس تأکید می‌کند که ازآنجاکه جان موریس مقدمه علمی بر زندگی ابن عبری و کتاب تاریخ المطول، از حیث جایگاهش بین دیگر کتب تاریخ و اهمیتش برای مورخ معاصر نوشته است، به برخی اشاراتی که در مطالعه کتاب و استفاده از آن مفید است اکتفا می‌کنم: در رابطه با عنوان کتاب، این کتاب در مجله «المشرق» تحت عنوان «تاريخ الدول السریانی» تألیف ابوالفرج ملطی منتشر شده است. برخی از محققین از آن با عنوان «تاریخ مختصر الدول» نام برده‌اند که انطوان صالحانی در چاپ اول در سال 1898 و چاپ دوم تصحیح شده با فهرست عمومی در سال 1958م آن را منتشر کرد. اما کتابی که امروز منتشر کردیم، به تاریخ المطول باز می‌گردد که عنوان اصلی آن آنچنان که در نسخه‌های خطی سریانی قدیمی آمده «تاريخ الزمان» است. البته توجه به این نکته را جلب می‌کنیم که در اینجا تنها جزئی از این تاریخ را منتشر می‌کنیم یعنی حقبه ده و یازدهم را. اما این تاریخ به یازده حقبه تقسیم می‌شود که به ترتیب عبارت است از: آباء (از آدم تا یشوع)، و قضات (از یشوع تا شاول) و ملوک عبرانی، ملوک کلدانی ... ملوک عرب و ملوک هونیین<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص8-7؛ مقدمه جان موریس، ص11</ref>‏.
سلیم دکاش یسوعی، مقدمه‌ای بر کتاب نوشته است. او در مقدمه‌اش «التاريخ المطوّل» را حلقه اساسی بین کتب تاریخی دانسته است که وضع سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و مدنی در شرق را مطرح کرده است. نویسنده این کتاب از منابع معتبر و کتب سریانی و عربی و فارسی که در کتابخانه شهر مراغه –یکی از پایتخت‌های مغول- به آنها دسترسی داشته استفاده کرده است. وی سپس تأکید می‌کند که ازآنجاکه جان موریس مقدمه علمی بر زندگی ابن عبری و کتاب تاریخ المطول، از حیث جایگاهش بین دیگر کتب تاریخ و اهمیتش برای مورخ معاصر نوشته است، به برخی اشاراتی که در مطالعه کتاب و استفاده از آن مفید است اکتفا می‌کنم: در رابطه با عنوان کتاب، این کتاب در مجله «المشرق» تحت عنوان «تاريخ الدول السریانی» تألیف [[ابن عبری، غریغوریوس بن هارون|ابوالفرج ملطی]] منتشر شده است. برخی از محققین از آن با عنوان «تاریخ مختصر الدول» نام برده‌اند که انطوان صالحانی در چاپ اول در سال 1898 و چاپ دوم تصحیح شده با فهرست عمومی در سال 1958م آن را منتشر کرد. اما کتابی که امروز منتشر کردیم، به تاریخ المطول باز می‌گردد که عنوان اصلی آن آنچنان که در نسخه‌های خطی سریانی قدیمی آمده «تاريخ الزمان» است. البته توجه به این نکته را جلب می‌کنیم که در اینجا تنها جزئی از این تاریخ را منتشر می‌کنیم یعنی حقبه ده و یازدهم را. اما این تاریخ به یازده حقبه تقسیم می‌شود که به ترتیب عبارت است از: آباء (از آدم تا یشوع)، و قضات (از یشوع تا شاول) و ملوک عبرانی، ملوک کلدانی ... ملوک عرب و ملوک هونیین<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص8-7؛ مقدمه جان موریس، ص11</ref>‏.


نکته دیگر آنکه در کتابت بعضی اسامی اعلام بین مختصر تاریخ الدول که در اصل به عربی نگارش شده است و «تاريخ الزمان» که از سریانی به عربی ترجمه شده است اختلافانی وجود دارد: مثلاً طغرک بک (تاريخ الزمان)- طغرلبک (المختصر)، کیکسرو- کیخسرو، خوارزم شاه- خوارزمشاه، دقوز خاتون- دوقوز خاتون... <ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص8</ref>‏.
نکته دیگر آنکه در کتابت بعضی اسامی اعلام بین مختصر تاریخ الدول که در اصل به عربی نگارش شده است و «تاريخ الزمان» که از سریانی به عربی ترجمه شده است اختلافانی وجود دارد: مثلاً طغرک بک (تاريخ الزمان)- طغرلبک (المختصر)، کیکسرو- کیخسرو، خوارزم شاه- خوارزمشاه، دقوز خاتون- دوقوز خاتون... <ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص8</ref>‏.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش