ملكية المعادن في الفقه الإسلامي: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۵: خط ۵۵:


در فصل سوم، ملکیت عارضی معادن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. به‌عبارت‌دیگر، در این فصل، به بررسی عوامل و اسبابی که شارع، آن را سبب حصول ملکیت خاص قرار داده، پرداخته شده است. این اسباب، به دو قسم تقسیم شده است:
در فصل سوم، ملکیت عارضی معادن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. به‌عبارت‌دیگر، در این فصل، به بررسی عوامل و اسبابی که شارع، آن را سبب حصول ملکیت خاص قرار داده، پرداخته شده است. این اسباب، به دو قسم تقسیم شده است:
# اسباب درجه اولی: که عبارتند از اسبابی که مسبوق به عروض هیچ سبب دیگری از اسباب ملکیت خاص نبوده و معدن تا قبل از این اسباب، در حالت طبیعی اولی است (که در فصل گذشته از آن بحث شد و مشخص گردید که بر طبق اختلاف آراء فقهی موجود در این زمینه، این‌گونه معادن یا جزء مباحات عامه بوده و یا ملک دولت یا مسلمین می‌باشد). این قسم از اسباب، منحصر در چهار نوع زیر می‌باشد:
#اسباب درجه اولی: که عبارتند از اسبابی که مسبوق به عروض هیچ سبب دیگری از اسباب ملکیت خاص نبوده و معدن تا قبل از این اسباب، در حالت طبیعی اولی است (که در فصل گذشته از آن بحث شد و مشخص گردید که بر طبق اختلاف آراء فقهی موجود در این زمینه، این‌گونه معادن یا جزء مباحات عامه بوده و یا ملک دولت یا مسلمین می‌باشد). این قسم از اسباب، منحصر در چهار نوع زیر می‌باشد:
## حیازت؛
## حیازت؛
## احیاء؛
## احیاء؛
## اقطاع؛
## اقطاع؛
## نحل<ref>همان، ص146- 147</ref>.
## نحل<ref>همان، ص146- 147</ref>.
 
#اسباب درجه دوم: اسبابی است که ملکیت خاص سابق معدن را به ملکیت خاص دیگری منتقل می‌کند و عبارتند از:
اسباب درجه دوم: اسبابی است که ملکیت خاص سابق معدن را به ملکیت خاص دیگری منتقل می‌کند و عبارتند از:
## اسباب اختیاری: مانند عقود و ایقاعات شرعی ناقل مثل بیع، هبه، صلح و... .
## اسباب اختیاری: مانند عقود و ایقاعات شرعی ناقل مثل بیع، هبه، صلح و... .
## اسباب قهریه که مهم‌ترین آن‌ها، عبارتند از:
## اسباب قهریه که مهم‌ترین آن‌ها، عبارتند از:
### فوت صاحب معدن؛ که موجب انتقال آن به‌واسطه ارث، به وارث می‌گردد.
### فوت صاحب معدن؛ که موجب انتقال آن به‌واسطه ارث، به وارث می‌گردد.
### انقلاب؛ که عبارت است از تبدیل مملوک به ماده دیگر، مانند تحول طبیعی زمین از خاص به ماده معدنی<ref>همان، ص147- 148</ref>.
### انقلاب؛ که عبارت است از تبدیل مملوک به ماده دیگر، مانند تحول طبیعی زمین از خاص به ماده معدنی<ref>همان، ص147- 148</ref>.
###
 
###
مؤلف در فصل چهارم، مالکیت معادن عادی و استراتژیک (معادنی که استفاده و بهره‌برداری از آن، نیازمند استیلاء و قدرت سیاسی و حکومتی است) و شروط آن در سایه حکومت و دولت اسلامی را به بحث گذاشته است<ref>همان، ص245- 246</ref>.
### مؤلف در فصل چهارم، مالکیت معادن عادی و استراتژیک (معادنی که استفاده و بهره‌برداری از آن، نیازمند استیلاء و قدرت سیاسی و حکومتی است) و شروط آن در سایه حکومت و دولت اسلامی را به بحث گذاشته است<ref>همان، ص245- 246</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش