۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} | }} | ||
'''رسایل و فتاوای جهادی''' اثر [[رجبی، محمدحسن|محمدحسن رجبی]]، کتابی است یک‌جلدی به زبان فارسی با موضوع فقه و علوم سیاسی. نویسنده در این اثر به صدور فتاوای جهادی علمای مسلمان و نقش آن‌ها در نهضت‌های اسلامی در میان سال‌های 1785 تا 1920 میلادی پرداخته است. | |||
'''رسایل و فتاوای جهادی''' اثر محمدحسن | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۳: | ||
جرأت و پایداری مسلمانان، نخست به تعلیم و تربیت اسلامی آنان؛ سپس به صدور فتاوای جهاد علمای بیدار و متعهد مسلمان استعمارستیز وام‌دار بوده است. علمای مجاهد در سده‌های اخیر، پیشاپیش بیشتر نهضت‌های ضداستعماری یا ضداستبدادی، بوده‌اند یا فتاوای آنان به آن نهضت‌ها انجامیده است. | جرأت و پایداری مسلمانان، نخست به تعلیم و تربیت اسلامی آنان؛ سپس به صدور فتاوای جهاد علمای بیدار و متعهد مسلمان استعمارستیز وام‌دار بوده است. علمای مجاهد در سده‌های اخیر، پیشاپیش بیشتر نهضت‌های ضداستعماری یا ضداستبدادی، بوده‌اند یا فتاوای آنان به آن نهضت‌ها انجامیده است. | ||
۹۵ عنوان رساله و فتوا کتاب، طی سال‌های ۱۷۸۵ تا ۱۹۲۰ م (۱۲۰۰ تا | ۹۵ عنوان رساله و فتوا کتاب، طی سال‌های ۱۷۸۵ تا ۱۹۲۰ م (۱۲۰۰ تا ۱۳۳۸ق) از سوی علمای جهان اسلام صادر شده، برحسب تاریخ صدور فتوا گردآوری شده است. برخی فتاوا به گونه انفرادی و برخی دیگر به‌صورت جمعی صادر شده است. در مواردی که استفتا مفصل و پاسخ‌های آن متعدد بوده، استفتا مستقل آمده و تاریخ تحقیقی یا تقریبی فتاوا بدون تاریخ، با مراجعه به تاریخ رویداد و حوادث حاشیه‌ای آن، مشخص شده است. عنوان برخی از رساله‌ها و فتواها چنین‌اند: فتوای شاه‌عبدالعزیز دهلوی در لزوم جهاد با استعمارگران انگلیسی، فتوای [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر نجفی کاشف‌الغطاء]] در لزوم جهاد با متجاوزان روس، رساله جهادیه در رد لزوم جهاد با متجاوزان روس، استفتاء و فتاوای آیات عظام کاشانی و قمشه‌ای در مورد مسلمانانی که به کفار حربی کمک می‌رسانند. در بخشی از فتوای جهادیه [[کاشف‌الغطاء، جعفر بن خضر|شیخ جعفر کاشف‌الغطاء]] در حمله نظامی روسیه به قفقاز آمده است: از کافه اهل ایران از عراق و فارس و آذربایجان و خراسان، آماده شوید به جهاد کفار لئام و برآورید تیغ از نیام برای حفظ بیضه اسلام. درآیید در سلک یاوران ملک علام و جهاد کنید به دفاع کفار از شریعت سید انام علیه‌وآله‌الصلوة‌و‌السلام و... آیا خطاب نمی‌کردید به خدا در دعای ماه مبارک رمضان که شهادت نهایت آرزوی مطلوب ماست در عبارت «و قَتْلاً فِی سَبِیلِکَ وَفِّقْ لنا» [و ما را توفیق ده که در راه تو کشته شویم]؟ آیا مکرر نمی‌گفتید میان مردم: «لَیتَنا کُنّا مع الشهداء فی کربلا» [ای‌کاش در کربلا با شهدا بودیم]؟ سپس راضی نشوید به کذب گفتار خود و مخالفت گفتار با کردار خود.<ref>ر.ک: پایگاه اینترنتی شورای عالی حوزه علمیه خراسان؛ مقدمه، ص16-17</ref> | ||
نگارنده در خلال پژوهش خود به مضمون تعداد قابل‌توجهی از فتاوای علمای جهان اسلام برخورد نموده که برخی از آن‌ها هم به اعتبار فتوا دهنده و هم به خاطر مناسبت صدور از اهمیت شایانی برخوردار است؛ لکن به رغم جستجو در کتابخانه‌های معتبر کشور و نیز پرسش از دارندگان احتمالی آن منابع، به سبب عدم دستیابی ناگزیر از آن تعداد صرف‌نظر نموده است. | نگارنده در خلال پژوهش خود به مضمون تعداد قابل‌توجهی از فتاوای علمای جهان اسلام برخورد نموده که برخی از آن‌ها هم به اعتبار فتوا دهنده و هم به خاطر مناسبت صدور از اهمیت شایانی برخوردار است؛ لکن به رغم جستجو در کتابخانه‌های معتبر کشور و نیز پرسش از دارندگان احتمالی آن منابع، به سبب عدم دستیابی ناگزیر از آن تعداد صرف‌نظر نموده است. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۳: | ||
رسالات جهادیه ترغیب المسلمین الی... و تحفة المجاهدین از کتاب میراث اسلامی اخذ شده که به سبب عدم دسترسی به اصل نسخه، و با تصحیح اغلاط متعدد چاپی تا حد میسور در این مجموعه آمده است. | رسالات جهادیه ترغیب المسلمین الی... و تحفة المجاهدین از کتاب میراث اسلامی اخذ شده که به سبب عدم دسترسی به اصل نسخه، و با تصحیح اغلاط متعدد چاپی تا حد میسور در این مجموعه آمده است. | ||
رساله جهادیه حاجی میر محمدحسین بن عبدالباقی از روی تنها نسخه خطی آن به شماره عمومی 2348 موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی و برای نخستین بار به‌صورت چاپی در این مجموعه آمده است. آیات کلام‌الله مجید، احادیث و روایات مندرج در متن، در پانویس ترجمه شده و در ترجمه آیات، از ترجمه دکتر ابوالقاسم امامی استفاده شده است. | رساله جهادیه حاجی میر محمدحسین بن عبدالباقی از روی تنها نسخه خطی آن به شماره عمومی 2348 موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی و برای نخستین بار به‌صورت چاپی در این مجموعه آمده است. آیات کلام‌الله مجید، احادیث و روایات مندرج در متن، در پانویس ترجمه شده و در ترجمه آیات، از ترجمه [[امامی، ابوالقاسم|دکتر ابوالقاسم امامی]] استفاده شده است. | ||
در مواردی که استفتا، مفصل و پاسخ‌های آن متعدد بوده، استفتا مستقلاً ذکر شده است. در برخی موارد نیز که فتاوا تاریخ نداشته‌اند با مراجعه به تاریخ رویداد و حوادث جنبی آن، تاریخ تحقیقی و یا تقریبی آن با علامت (؟) و یا کلمه «احتمالاً» مشخص شده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص16-17</ref> | در مواردی که استفتا، مفصل و پاسخ‌های آن متعدد بوده، استفتا مستقلاً ذکر شده است. در برخی موارد نیز که فتاوا تاریخ نداشته‌اند با مراجعه به تاریخ رویداد و حوادث جنبی آن، تاریخ تحقیقی و یا تقریبی آن با علامت (؟) و یا کلمه «احتمالاً» مشخص شده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص16-17</ref> | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۱: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منبع مقاله== | ==منبع مقاله== | ||