الموسوعة القرآنية المتخصصة

الموسوعة القرآنیة المتخصصة
پدیدآوران	زقزوق، محمود حمدی (نویسنده)
ناشر	جمهوریة مصر العربية، وزارة الاوقاف، المجلس الاعلی للشئون الاسلامیة
مکان نشر	قاهره - مصر
سال نشر	2003 م
چاپ	1
موضوع	قرآن - دایرةالمعارف‏ها قرآن - علوم قرآنی - دایرةالمعارف‏ها
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏66‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏8
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الموسوعة القرآنية المتخصصة دومين جلد از مجموعۀ «الموسوعة الاسلامیة العامة» که قرار است در شانزده جلد منتشر شود، مى‌باشد. اين موسوعه قرآنى به زبان عربى و داراى پانزده مدخل مى‌باشد كه ذيل هر مدخل موضوعات گوناگونى مرتبط با قرآن كريم گنجانده شده است.موضوعاتى چون:

1. «وحى»، اقسام و مراتب آن، صور و اشكال وحى به پيامبر اسلام(ص)، ويژگى‌هاى وحى قرآني، كاتبان وحى و...،
2. «اسباب نزول»، راه شناخت سبب نزول، مهمترين آثار نگاشته شده در موضوع اسباب نزول، تنوع اسباب نزول، فوائد شناخت اسباب نزول و...
3. «مبادى عامه و ارزش‌ها در قرآن كريم»، تعريف مبادى، ويژگى‌هاى مبدأ، نمونه‌هاى مبادى قرآنى، ارزش‌هاى اخلاقى در قرآن كه شامل ارزشهاى فردى، ارزشهاى خانوادگى و اخلاق حكومتى مى‌شود.
4. «اسامى قرآن»، حقيقت شرعى اين اسامى و اطلاقات آن، مسألۀ نزول قرآن بر طبق احرف سبعة، بررسى احاديث«احرف سبعه»، نظريۀ برگزيده دربارۀ مراد از «احرف سبعه، عروبت لغت قرآنى، غريب القرآن و...
5. «سوره‌هاى قرآنى» معناى لغوى سوره، سرّ نامگذارى سوره‌ها، توقيفى يا اجتهادى بودن اسماء سور، ألقاب سور، تناسب سور، معنای «آيه» در لغت و اصطلاح، شماره آيات قرآن، ترتيب آيات، تناسب آيات، حروف مقطعه و...
6. «تفسير و مفسران» معناى لغوى و اصطلاحى تفسير و علت نياز به تفسير، تفاوت تأويل و تفسير، آثار نگاشته شده در موضوع تأويل، جريان تدوين تفسير، روشهاى تفسيرى، انواع و اقسام تفسير، اسرائيليات در تفسير و...
7. «قرائات و قرّاء» تعريف قرائات، فرش الحروف، توقيفى بودن قرائات، تواتر قرآن، قرائات و نسبت آن با احرف سبعه، انواع اختلافات قرائت‌هاى دهگانه، قراء مشهور، قرّاء سبعة، نويسندگان در موضوع قرائات و....
8. «علم تجويد در قرآن كريم» تعريف تجويد، مراتب تلاوت، مخارج حروف، صفات حروف و....
9. «بلاغت قرآن» خبر،إنشاء،إطناب، تتميم، تذييل، تكرار، تكميل، اعتراض، استقصاء، ايغال، ايضاح و....
10. «إعراب القرآن» معناى إعراب، مصنّفين در موضوع إعراب قرآن، محكم و متشابه در قرآن، سور مكى و مدنى، وجوه و نظائر در قرآن، نسخ در قرآن و....
11. «اعجاز بيانى قرآن»
12. «إعجاز علمى قرآن كريم»
13. «مفردات قرآنى» نظير:الأرض المقدسة، الآزفة، أساطير الاولین، الأسباط، الإفك، التقوى، الحنفاء، روح القدس، الشهر الحرام، فطرة اللّه، المودة و القربى و....
14. «انسان در قرآن» تعريف انسان، جانشينى انسان، تفضيل انسان، هدف آفرينش انسان، آزادى انسان، انواع انسان، آفرينش انسان، ويژگى‌هاى انسان، انسان و تربيت و....
15. «سنتهاى الهى در قرآن كريم» مفهوم لغوى و اصطلاحى سنن الهى، سنن آفرينش و....

ساختار

كتاب مشتمل بر مقدمه‌اى از دكتر محمود حمدى زقزوق، يادداشتى از دكتر على جمعة، أسامى افرادى كه در تهيه اين موسوعه همكارى داشته‌اند و مداخل پانزدانه ذيل مى‌باشد:

الوحى، اسباب النزول، المبادئ العامة و القيم في القرآن الكريم، القرآن و ما يكتب فيه، السور القرآنية، التفسير و المفسرون، القرائات و القرّاء، علم التجويد في القرآن الكريم، بلاغة القرآن،إعراب القرآن، الاعجاز البياني في القرآن الكريم و الإعجاز المعاصر، الإعجاز العلمي للقرآن الكريم، مفردات قرآنية، الإنسان في القرآن الكريم، السنن الالهية في القرآن الكريم.در پايان هم مدخلى تحت عنوان: «ترجمة معاني القرآن الكريم» به قلم هيئت تحريريه آمده است.

فهرست محتويات كتاب به ترتيبى كه در كتاب آمده و نيز فهرست هجائى موضوعات كتاب در انتهاى كتاب درج شده است.

نسخه‌شناسى

اين موسوعة تحت اشراف دكتر محمود حمدى زقزوق، وزير اوقاف مصر و به قلم شمارى از نويسندگان تهيه شده است.كتاب در قطع رحلى با جلد گالينگور در 901 صفحه در سال 1423 ه‍-2003‌م از سوی «وزارة الاوقاف المجلس الاعلى للشئون الاسلامیة» مصر منتشر شده است.نوبت چاپ نامعلوم است.