۲۸
ویرایش
←معرفى كتاب
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
الإتقان،به راستى خوش‌نظم‌ترين،خواندنى‌ترين و مشهورترين كتاب علوم قرآنى است.سيوطى در چگونگى نگارش آن آورده است كه:من در شگفت بودم كه چرا پيشينيان كتابى در انواع علوم قرآن نپرداخته‌اند، از استادم علاّمۀ زمان،ابو عبد اللّه محيى الدين كافيجى شنيدم كه وى چنين كرده است،او مى‌گفت من در علوم تفسير كتابى نگاشته‌ام كه كسى بر من در چنان نگارشى پيشى نگرفته است،آن را استنساخ كردم، ديدم كتابى است خرد در دو باب كه نه تشنه‌اى را سيراب مى‌كند و نه جست‌وجوگرى را به مقصد مى‌رساند.[1]پس از آن كتاب بلقينى را ديدم با عنوان«مواقع العلوم...»كه تأليفى لطيف است و مجموعه‌اى ظريف. | |||
بر اساس آن«التحبير»را | بر اساس آن«التحبير»را نگاشتم،پس از آن در انديشه شدم كه كتابى بپردازم گسترده و در نگارش آن شيوه استقصاء را پيشه گيرم،و چنين مى‌پنداشتم كه من در اين انديشه و آهنگ يگانه هستم و كسى بر من سبقت نجسته است.در حالى كه در اين انديشه بودم،دريافتم كه امام بدر الدين محمد بن عبد اللّه زركشى،در اين باره | ||
كتابى نگاشته است جامع،با عنوان«البرهان فى علوم القرآن».شادمان شدم و خداى را سپاس گفتم و بر آنچه انديشيده بودم همّت ورزيدم و بدين‌سان اين كتاب را پرداختم،با ترتيبى بهتر از ترتيب«برهان».برخى از انواع كتاب زركشى را درهم آميختم و از برخى به تفصيل سخن گفتم و مطالب و مباحثى بدان افزودم و آن را«الإتقان في علوم القرآن»ناميدم و... | كتابى نگاشته است جامع،با عنوان«البرهان فى علوم القرآن».شادمان شدم و خداى را سپاس گفتم و بر آنچه انديشيده بودم همّت ورزيدم و بدين‌سان اين كتاب را پرداختم،با ترتيبى بهتر از ترتيب«برهان».برخى از انواع كتاب زركشى را درهم آميختم و از برخى به تفصيل سخن گفتم و مطالب و مباحثى بدان افزودم و آن را«الإتقان في علوم القرآن»ناميدم و... | ||
الإتقان،داراى هشتاد نوع است كه با«شناخت مكى و مدنى»آغاز مى‌شود و با عنوان«طبقات المفسّرين»پايان مى‌يابد.سيوطى،در تدوين اين كتاب از صد و پنجاه و چهار منبع كه برخى از آنها مجلدات بسيارى دارند بهره گرفته است.برخى از اين آثار اكنون در اختيار نيست.بدين‌ترتيب سيوطى بخش‌هايى از متون از دست رفته را در صفحات الإتقان نگاه داشته است.هنر شگفت سيوطى در نظام بخشى به اطلاعات پراكنده و تنظيم و چينش كارآمد و عرضه مطالب، به گونه‌اى روشن،روان و سهل الوصول است.او به نقد و تحليل اقوال مى‌پردازد امّا در گزارش آرا و انديشه‌ها دقت شايسته‌اى بكار نمى‌گيرد. | |||
«الإتقان»،از همان روزگار نگارش مورد توجه قرار گرفت،اگر گفته آيد كه در تدوين و نگارش‌هاى علوم قرآنى پس از سده دهم،الإتقان بيشترين تأثير را داشته است،بى‌گمان سخنى به گزاف نيست[2]. | |||
الأتقان،نخست‌بار به سال 1271 در هند به چاپ رسيد و پس از آن به سال 1279 در مصر نشر يافت[3]،بهترين چاپ الأتقان،چاپ چهار جلدى آن است،به تحقيق محمد ابو الفضل ابراهيم[4]،اخيرا نيز،در مكه در چهار مجلّد با تحقيق متن و استخراج منابع احاديث نشر يافته است[5].با اين همه«الأتقان»،نيازمند چاپى است منقح و دقيق و با ارجاع همۀ احاديث و اقوال منقول در آن،به منابع و مصادر. | الأتقان،نخست‌بار به سال 1271 در هند به چاپ رسيد و پس از آن به سال 1279 در مصر نشر يافت[3]،بهترين چاپ الأتقان،چاپ چهار جلدى آن است،به تحقيق محمد ابو الفضل ابراهيم[4]،اخيرا نيز،در مكه در چهار مجلّد با تحقيق متن و استخراج منابع احاديث نشر يافته است[5].با اين همه«الأتقان»،نيازمند چاپى است منقح و دقيق و با ارجاع همۀ احاديث و اقوال منقول در آن،به منابع و مصادر. | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
[10] تهران،امير كبير،1363(دو جلد). | [10] تهران،امير كبير،1363(دو جلد). | ||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||