۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ی‌ه' به 'ی‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌خ' به 'ه‌خ') |
جز (جایگزینی متن - 'ی‌ه' به 'ی‌ه') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
[[مکارم شیرازی، ناصر|آیت‌الله مکارم]] می‌گوید: به نظر ما اتفاق نظر این بزرگان بر اینکه قاعده «لاضرر» گرفتار کثرت تخصیص می‌باشد، از این مسئله سرچشمه گرفته است که در نظر ابتدایی، احکام ضرری زیادی در شریعت اسلام مشاهده می‌شود، مانند وجوب خمس و زکات... و وجوب جهاد... دیه، قصاص و... ولی باید توجه داشت که اولاً اگر بپذیریم این اشکال صحیح باشد، بر کسانی وارد است که مفاد قاعده «لاضرر» را نفی احکام ضرری در شریعت اسلام دانستند، ولی بنا بر نظر ما که مفاد قاعده «لاضرر» را نفی ضرر زدن مردم به یکدیگر دانستیم و گفتم که شارع اجازه ضرر زدن به غیر را در عالم وضع و تکلیف نداده است، این اشکال وارد نیست. ثانیاً، قبول نداریم که همه این احکام یا اکثر آن‌ها در نظر عرف و عقلا، ضرری باشد؛ چراکه مشابه این احکام بین عرف و عقلا متداول و شناخته‌شده است و مطابق آن حکم می‌کنند و آن را حق و نافع می‌دانند، نه اینکه ضار و باطل. همیشه عقلا حکم به لزوم دادن مالیات کرده‌اند و آن را برای صلاح جامعه‌ای که صلاح افراد وابسته به آن است، لازم دانسته‌اند. در مورد حدود و دیات نیز همینگونه است؛ هرچند در نظر ابتدایی و سادهلوحانه ضرری به نظر می‌رسد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/156 ر.ک: همان، ص156-158]</ref>. | [[مکارم شیرازی، ناصر|آیت‌الله مکارم]] می‌گوید: به نظر ما اتفاق نظر این بزرگان بر اینکه قاعده «لاضرر» گرفتار کثرت تخصیص می‌باشد، از این مسئله سرچشمه گرفته است که در نظر ابتدایی، احکام ضرری زیادی در شریعت اسلام مشاهده می‌شود، مانند وجوب خمس و زکات... و وجوب جهاد... دیه، قصاص و... ولی باید توجه داشت که اولاً اگر بپذیریم این اشکال صحیح باشد، بر کسانی وارد است که مفاد قاعده «لاضرر» را نفی احکام ضرری در شریعت اسلام دانستند، ولی بنا بر نظر ما که مفاد قاعده «لاضرر» را نفی ضرر زدن مردم به یکدیگر دانستیم و گفتم که شارع اجازه ضرر زدن به غیر را در عالم وضع و تکلیف نداده است، این اشکال وارد نیست. ثانیاً، قبول نداریم که همه این احکام یا اکثر آن‌ها در نظر عرف و عقلا، ضرری باشد؛ چراکه مشابه این احکام بین عرف و عقلا متداول و شناخته‌شده است و مطابق آن حکم می‌کنند و آن را حق و نافع می‌دانند، نه اینکه ضار و باطل. همیشه عقلا حکم به لزوم دادن مالیات کرده‌اند و آن را برای صلاح جامعه‌ای که صلاح افراد وابسته به آن است، لازم دانسته‌اند. در مورد حدود و دیات نیز همینگونه است؛ هرچند در نظر ابتدایی و سادهلوحانه ضرری به نظر می‌رسد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/156 ر.ک: همان، ص156-158]</ref>. | ||
نویسنده در تنبیه سوم، وجه تقدیم قاعده «لاضرر» بر ادله احکام اولیه را بیان می‌کند. ایشان می‌گوید: معروف است که این تقدم از باب حکومت است و این دو (قاعده لاضرر و ادله احکام) از قبیل متعارضین نیستند تا بخواهیم نسبت بین آن دو را بررسی کرده و در پی مرجحات باشیم. تقدم این قاعده از باب حکومت، بنا بر قول کسانی است که «لاضرر» را به معنای نفی حکم ضرری، یا نفی حکم ضرری به‌واسطه نفی موضوع است؛ اما کسانی که قائلند که «لا» در این حدیث به معنای لای نهی است، در این صورت حدیث ربطی به ادله احکام پیدا نمی‌کند، بلکه همانند سایر | نویسنده در تنبیه سوم، وجه تقدیم قاعده «لاضرر» بر ادله احکام اولیه را بیان می‌کند. ایشان می‌گوید: معروف است که این تقدم از باب حکومت است و این دو (قاعده لاضرر و ادله احکام) از قبیل متعارضین نیستند تا بخواهیم نسبت بین آن دو را بررسی کرده و در پی مرجحات باشیم. تقدم این قاعده از باب حکومت، بنا بر قول کسانی است که «لاضرر» را به معنای نفی حکم ضرری، یا نفی حکم ضرری به‌واسطه نفی موضوع است؛ اما کسانی که قائلند که «لا» در این حدیث به معنای لای نهی است، در این صورت حدیث ربطی به ادله احکام پیدا نمی‌کند، بلکه همانند سایر نهی‌های شرعی است. بنا بر قول کسانی که نفی ضرر را به معنی نفی صفت «عدم تدارک» از ضرر می‌دانند، قاعده «لاضرر»، حکم مستقلی است، همانند سایر احکام و مربوط به موارد غرامت است و دلالت دارد بر اینکه ذمه کسی که ضرر می‌زند، مشغول است و باید ضرر را جبران کند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/165 ر.ک: همان، ص165-166]</ref>. | ||
==ویژگی ترجمه== | ==ویژگی ترجمه== | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
[[مکارم شیرازی، ناصر|آیت‌الله مکارم]] این اثر را در رمضان 1379ق، در شهر قم به پایان برده و [[بنی سعید لنگرودی، محمد جواد|سید محمدجواد بنی‌سعید لنگرودی]] در رمضان 1431ق، از ترجمه آن فارغ شده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/241 ر.ک: متن کتاب، ص241]</ref>. | [[مکارم شیرازی، ناصر|آیت‌الله مکارم]] این اثر را در رمضان 1379ق، در شهر قم به پایان برده و [[بنی سعید لنگرودی، محمد جواد|سید محمدجواد بنی‌سعید لنگرودی]] در رمضان 1431ق، از ترجمه آن فارغ شده‌اند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/241 ر.ک: متن کتاب، ص241]</ref>. | ||
پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع، به ذکر متن عربی برخی از عبارات کتاب<ref>مثلا [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/222 ر.ک: پاورقی، ص222]</ref>، ترجمه آیات قرآن<ref>مثلا [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/228 ر.ک: همان، ص228]</ref>، توضیح و تکمیل برخی از مطالب<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/220 ر.ک: همان، ص220] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/36632/1/86 86]</ref> و... اختصاص یافته است. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||