شرح السماع الطبيعي لأرسطوطاليس (ابن باجه): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ن‎ک' به 'ن‌ک'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ز' به 'ی‌ز')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ن‎ک' به 'ن‌ک')
خط ۴۷: خط ۴۷:
یکی از مسائلی که از قدیم‎ الایام میان شارحان این اثر [[ارسطو]] مطرح بوده، بحث میان مقاله هفتم و هشتم است؛ اختلاف شارحان در این مسئله بر سر این است که آیا مقاله هشتم تکرار مقاله سابق است یا مقاله دیگری است غیر از آن یا تکرار به معنی است (مثلاًثامسطیوس، مطالب آغازین این مقاله (هفتم) را با این استدلال حذف کرده که مطالب مطرح‎شده در این مقاله، با براهین اختصاصی در مقاله هشتم تبیین شده است). [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]] هم در شرحش متعرض این مطلب (ارتباط میان مقاله هفتم و هشتم در کتاب طبیعیات [[ارسطو]]) شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
یکی از مسائلی که از قدیم‎ الایام میان شارحان این اثر [[ارسطو]] مطرح بوده، بحث میان مقاله هفتم و هشتم است؛ اختلاف شارحان در این مسئله بر سر این است که آیا مقاله هشتم تکرار مقاله سابق است یا مقاله دیگری است غیر از آن یا تکرار به معنی است (مثلاًثامسطیوس، مطالب آغازین این مقاله (هفتم) را با این استدلال حذف کرده که مطالب مطرح‎شده در این مقاله، با براهین اختصاصی در مقاله هشتم تبیین شده است). [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]] هم در شرحش متعرض این مطلب (ارتباط میان مقاله هفتم و هشتم در کتاب طبیعیات [[ارسطو]]) شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


از نظر [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]] مقالات هفتم و هشتم با هم یکی نیستند. وی این‎گونه به شرح این ادعا می‌پردازد: محرکات اول به سه قسم تقسیم می‌شوند: محرکی که بدون اینکه به حرکت دربیاید حرکت دارد، محرکی که باید به حرکت دربیاید و اطلاق متحرک بر آن بالعرض خواهد بود و محرکی که به حرکت درمی‌آورد بدون اینکه به حرکت دربیاید (نه بالذات و نه بالعرض). محرک اول، حدّ است؛ زیرا مبیّن وجود است. محرک دوم، معنایی است موجود... و وجود سومی را نمی‌توان تبیین کرد مگر با برهان. از نظر [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]] اختلاف این محرکات، مقتضی اختلاف وجوه فحص از آنهاست؛ یعنی فحص از محرک به‌صورت اول، در مقاله هفتم و به‌صورت دوم، در اوایل مقاله هشتم مطرح می‌شود و صورت سوم، هم در آخر مقاله هشتم مطرح شده است. پس مقاله هفتم، تکرار مقاله هشتم نیست؛ زیرا مطلوب در هرکدام از این مقالات (چنان‎که توضیح آن گذشت) غیر از دیگری است<ref>ر.ک: همان، ص10-11</ref>.
از نظر [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]] مقالات هفتم و هشتم با هم یکی نیستند. وی این‎گونه به شرح این ادعا می‌پردازد: محرکات اول به سه قسم تقسیم می‌شوند: محرکی که بدون اینکه به حرکت دربیاید حرکت دارد، محرکی که باید به حرکت دربیاید و اطلاق متحرک بر آن بالعرض خواهد بود و محرکی که به حرکت درمی‌آورد بدون اینکه به حرکت دربیاید (نه بالذات و نه بالعرض). محرک اول، حدّ است؛ زیرا مبیّن وجود است. محرک دوم، معنایی است موجود... و وجود سومی را نمی‌توان تبیین کرد مگر با برهان. از نظر [[ابن باجه، محمد بن یحیی|ابن باجه]] اختلاف این محرکات، مقتضی اختلاف وجوه فحص از آنهاست؛ یعنی فحص از محرک به‌صورت اول، در مقاله هفتم و به‌صورت دوم، در اوایل مقاله هشتم مطرح می‌شود و صورت سوم، هم در آخر مقاله هشتم مطرح شده است. پس مقاله هفتم، تکرار مقاله هشتم نیست؛ زیرا مطلوب در هرکدام از این مقالات (چنان‌که توضیح آن گذشت) غیر از دیگری است<ref>ر.ک: همان، ص10-11</ref>.


محقق کتاب، ماجد فخری، در برخی موارد، در ترتیب مقالات هشت‎گانه تصرفانی را همان گونه که در نسخه خطی آکسفورد آمده، اعمال کرده است. وی همچنین اقوالی را که ظاهرا [[ارسطو]] به آنها معتقد بوده و سپس از آن عدول کرده، به تعلیقات افزوده است. اهمیت افزودن این اقوال را در مواردی که به مخالفت یحیای نحوی با [[ارسطو]] در ازلیت حرکت و رد [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] بر آن در کتاب «الموجودات المتغيّرة» پرداخته، می‌توان مشاهده کرد<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
محقق کتاب، ماجد فخری، در برخی موارد، در ترتیب مقالات هشت‎گانه تصرفانی را همان گونه که در نسخه خطی آکسفورد آمده، اعمال کرده است. وی همچنین اقوالی را که ظاهرا [[ارسطو]] به آنها معتقد بوده و سپس از آن عدول کرده، به تعلیقات افزوده است. اهمیت افزودن این اقوال را در مواردی که به مخالفت یحیای نحوی با [[ارسطو]] در ازلیت حرکت و رد [[فارابی، محمد بن محمد|فارابی]] بر آن در کتاب «الموجودات المتغيّرة» پرداخته، می‌توان مشاهده کرد<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش