۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ن‌ا' به 'ن‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ک' به 'ن‌ک') |
جز (جایگزینی متن - 'ن‌ا' به 'ن‌ا') |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان کامل امیرخسرو دهلوی'''، اثری است منظوم از شاعر و عارف پارسی گوی هندوستان به نام [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود| | '''دیوان کامل امیرخسرو دهلوی'''، اثری است منظوم از شاعر و عارف پارسی گوی هندوستان به نام [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|یمین‌الدین بن سیف‌الدین محمود]] معروف به [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیرخسرو دهلوی]] (متوفی 725ق). این اثر به تصحیح [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]] (متوفی 1386ش) رسیده و با همت [[درویش، م|م. درویش]] چاپ و منتشر شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۳: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
[[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیر خسرو]] برای غنی‌تر کردن موسیقی شعر خود، گاه در پایان نیم مصراع نیز قافیه آورده است و این کاری است که همشهری او مولانای بلخ و نیز سعدی شیراز و | [[امیرخسرو دهلوی، خسرو بن محمود|امیر خسرو]] برای غنی‌تر کردن موسیقی شعر خود، گاه در پایان نیم مصراع نیز قافیه آورده است و این کاری است که همشهری او مولانای بلخ و نیز سعدی شیراز و لسان‌الغیب و بسیاری دیگر از شعرای بزرگ بدین نمط شعر خود را خوشآهنگتر و دلپذیرتر در جلوه آورده‌اند و خسرو نیز به سبب داشتن ذهن قوی موسیقایی حلاوت شعرش را با پیوند کلمات همقافیه در مذاق جان ناقدان سخنشناس، دلنشینتر و جذابتر نموده است. | ||
ابیات زیر در بحر رجز مثمن سالم (مستفعلن چهار بار) از آن جمله است: | ابیات زیر در بحر رجز مثمن سالم (مستفعلن چهار بار) از آن جمله است: | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
# بحر مجتث مثمن مخبون محذوف (مفاعلن، فعلاتن، مفاعلن، فعلن)؛ | # بحر مجتث مثمن مخبون محذوف (مفاعلن، فعلاتن، مفاعلن، فعلن)؛ | ||
# بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف (مفعول مفاعلن فعولن)؛ | # بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف (مفعول مفاعلن فعولن)؛ | ||
# یکی دیگر از اوزان پرکاربرد شعر فارسی که به سبب نحوه قرار گرفتن هجاهای کوتاه و بلند، آهنگ شاد و | # یکی دیگر از اوزان پرکاربرد شعر فارسی که به سبب نحوه قرار گرفتن هجاهای کوتاه و بلند، آهنگ شاد و هیجان‌انگیز می‌سازد وزن (مفتعلن فاعلن/مفتعلن فاعلن) بحر منسرح مثمن مطوی مکشوف است که خسرو در دیوان خود توجه را بدان معطوف داشته است؛ | ||
# هزج مثمن سالم(مفاعیلن چهاربار) که از اوزان پرکاربرد شعر فارسی‌ست جالب نظر خسرو است؛ | # هزج مثمن سالم(مفاعیلن چهاربار) که از اوزان پرکاربرد شعر فارسی‌ست جالب نظر خسرو است؛ | ||
# رجز مثمن مطوی مخبون (مفتعلن مفاعلن، مفتعلن مفاعلن) این وزن نیز از اوزان دلنشین و پرکاربرد شعر فارسی‌ست که در غزلهای خسرو نقش موسیقایی خود را به دل‌انگیزترین وجه عرضه نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص31-32</ref> | # رجز مثمن مطوی مخبون (مفتعلن مفاعلن، مفتعلن مفاعلن) این وزن نیز از اوزان دلنشین و پرکاربرد شعر فارسی‌ست که در غزلهای خسرو نقش موسیقایی خود را به دل‌انگیزترین وجه عرضه نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص31-32</ref> | ||