تاریخ آبادان در روزگار اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ه' به 'ه‌ه')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن')
خط ۳۳: خط ۳۳:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
نگارنده کتاب در مقدمه آن در مورد نام‎گذاری آبادان بیان می‌دارد که نام آبادان تا پیش از سال 1314ش، که به پیشنهاد فرهنگستان ایران و تصویب دولت، تلفظ و رسم‎الخط امروزی را پیدا کرد، به شکل عبّادان خوانده و نوشته می‌شد. همه مورخان و جغرافی‎نویسان اسلامی که در گذشته یادی از این ناحیه ایران کرده‌اند، همین تلفظ و رسم‎الخط را به‎کار برده‌اند<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص7</ref>.
نگارنده کتاب در مقدمه آن در مورد نام‎گذاری آبادان بیان می‌دارد که نام آبادان تا پیش از سال 1314ش، که به پیشنهاد فرهنگستان ایران و تصویب دولت، تلفظ و رسم‎الخط امروزی را پیدا کرد، به شکل عبّادان خوانده و نوشته می‌شد. همه مورخان و جغرافی‌نویسان اسلامی که در گذشته یادی از این ناحیه ایران کرده‌اند، همین تلفظ و رسم‎الخط را به‎کار برده‌اند<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص7</ref>.


فصل اول در مورد پیدایش عبادان است. ابتدا در مورد گذشته آبادان پیش از اسلام سخن به میان آمده؛ جزیره آبادان در طول دو هزار سال گذشته، هماره آباد و متمدن بوده است و در هر دوره ای از تاریخ باستانی ایران نامی به خود گرفته است. در دوره‎ی اساطیری و افسانه‌ای به نام میسان برمی‌خوریم، که یادی از آن بر منطقه جنوب عراق با عنوان مشن و مسنه و مسن باقی می‎ماند و در دوره ایلامی - هخامنشی این جزیره به نام‎های مسنه و خاراکس خوانده می‌شد.
فصل اول در مورد پیدایش عبادان است. ابتدا در مورد گذشته آبادان پیش از اسلام سخن به میان آمده؛ جزیره آبادان در طول دو هزار سال گذشته، هماره آباد و متمدن بوده است و در هر دوره ای از تاریخ باستانی ایران نامی به خود گرفته است. در دوره‎ی اساطیری و افسانه‌ای به نام میسان برمی‌خوریم، که یادی از آن بر منطقه جنوب عراق با عنوان مشن و مسنه و مسن باقی می‎ماند و در دوره ایلامی - هخامنشی این جزیره به نام‎های مسنه و خاراکس خوانده می‌شد.
خط ۴۹: خط ۴۹:
# آبادان اردشیر باستانی<ref>ر.ک: همان، ص12-13</ref>.
# آبادان اردشیر باستانی<ref>ر.ک: همان، ص12-13</ref>.


فصل سوم در باب جغرافیای طبیعی آبادان است. بطلمیوس، آن را جزو اقلیم سوم (به گفته جغرافی‎نویسان قدیم، اقلیم حار) می‌داند. آبادان دارای آب‎وهوای صحرایی، گرم و خشک است. گرمای شهر در تابستان‎ها توان‎فرساست و میزان بارش باران در آن بسیار کم و محدود است که آن‎هم در فصل زمستان است. آب‎وهوای جزیره به سبب نزدیکی به صحرای گرم حجاز و خلیج فارس گرم و مرطوب بوده، گاه به پنجاه‎وهشت درجه می‌رسد<ref>ر.ک: همان، ص47-61</ref>.
فصل سوم در باب جغرافیای طبیعی آبادان است. بطلمیوس، آن را جزو اقلیم سوم (به گفته جغرافی‌نویسان قدیم، اقلیم حار) می‌داند. آبادان دارای آب‎وهوای صحرایی، گرم و خشک است. گرمای شهر در تابستان‎ها توان‎فرساست و میزان بارش باران در آن بسیار کم و محدود است که آن‎هم در فصل زمستان است. آب‎وهوای جزیره به سبب نزدیکی به صحرای گرم حجاز و خلیج فارس گرم و مرطوب بوده، گاه به پنجاه‎وهشت درجه می‌رسد<ref>ر.ک: همان، ص47-61</ref>.


فصل سوم کتاب در مورد جغرافیای اقتصادی آبادان است. تمدن و شکوفایی و رونق اقصادی شهر در پرتو صدور محصولات مهم آن چون نمک و خرما و حصیر عبادانی و سامانی بود. نخلستان‎های بصره تا عبادان، در تمامی بلاد اسلام شهرت داشت و خرمای مرغوب آن به اقصی نقاط عالم صادر می‌شد. پس از صدور محصول استراتژیک حصیر عبادانی، منافع حاصله از فروش خرمای بصری، نمک عبادان و ماهی‎های خلیج فارس، جزء اصلی‌ترین درآمدهای مردم محسوب می‌گردید.
فصل سوم کتاب در مورد جغرافیای اقتصادی آبادان است. تمدن و شکوفایی و رونق اقصادی شهر در پرتو صدور محصولات مهم آن چون نمک و خرما و حصیر عبادانی و سامانی بود. نخلستان‎های بصره تا عبادان، در تمامی بلاد اسلام شهرت داشت و خرمای مرغوب آن به اقصی نقاط عالم صادر می‌شد. پس از صدور محصول استراتژیک حصیر عبادانی، منافع حاصله از فروش خرمای بصری، نمک عبادان و ماهی‎های خلیج فارس، جزء اصلی‌ترین درآمدهای مردم محسوب می‌گردید.
خط ۶۱: خط ۶۱:
آبادانی‎ها شیعیان متعصب و موحد و مقید بوده‌اند.
آبادانی‎ها شیعیان متعصب و موحد و مقید بوده‌اند.


مردم شهر از اقوام سامی‎نژاد محسوب می‌شدند.
مردم شهر از اقوام سامی‌نژاد محسوب می‌شدند.
نفوذ صوفیه در عبادان و بصره تا حدی بوده که اکثر مردم ناحیه عراق در طریقت سهل بن عبدالله، طی طریق و سیر و سلوک می‎نموده‌اند. مردم آبادان با حفظ روحیه میهمان‎نوازی و قناعت خویش، شیرین‎زبان و فهیم و فرهنگ‎دوست بوده‌اند. همچنین گاه تندروی‎هایی نیز در مذهب و عقاید داشته‌اند. در اینکه در عصر رنسانس اسلامی بندر مهم و استراتژی آبادان آخرین شهر عراق عرب بر کنار دریای خلیج فارس بوده است، شکی نیست و عموم مورخان به آن اشاره کرده‌اند.
نفوذ صوفیه در عبادان و بصره تا حدی بوده که اکثر مردم ناحیه عراق در طریقت سهل بن عبدالله، طی طریق و سیر و سلوک می‌نموده‌اند. مردم آبادان با حفظ روحیه میهمان‎نوازی و قناعت خویش، شیرین‎زبان و فهیم و فرهنگ‎دوست بوده‌اند. همچنین گاه تندروی‎هایی نیز در مذهب و عقاید داشته‌اند. در اینکه در عصر رنسانس اسلامی بندر مهم و استراتژی آبادان آخرین شهر عراق عرب بر کنار دریای خلیج فارس بوده است، شکی نیست و عموم مورخان به آن اشاره کرده‌اند.


در ادامه به نقل احادیثی چند در باب فضیلت عبادان پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص۸۳-۹۰</ref>.
در ادامه به نقل احادیثی چند در باب فضیلت عبادان پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص۸۳-۹۰</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش