اخگر حیدرآبادی، قاسم علی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''میرزا قاسم‎على اخگر حیدرآبادى''' (زنده در 1312 تا 1365ق)، از نویسندگان و شارحان اسلامی، صاحب رساله‎هایى (نگاشته یا شرح) در ادبیات و پزشکى و نجوم و ادیان هندى و عرفان و فلسفه است.

درباره اخگر، در بیشتر تذکره‎هاى موجود نشانى نمی‌توان یافت. ترک‎على‎شاه ترکى قلندر نور محلى در تذکره سخنوران چشم‎دیده، که به سال 1322ق، تألیف شده است، در شرح حال مؤلّف مورد نظر ما مى‎نویسد:

این گزارش با آنچه که درباره تخلّص میرزا قاسم‎على به «اخگر» در دیوان عرفانى/ فلسفى‎اش مى‎دانیم هماهنگ است. این دیوان اشعار که تاریخ سرودن آن به سال 1326ق، بازمى‎گردد، درعین‎حال، نخستین اثر تألیفى مؤلّف‎ محسوب مى‎شود و تأمّل در اشعار ژرف آن، ضمن اینکه فاصله فراوان سراینده آنها از اشعار عاشقانه‌اى را که ترک‎على‎شاه از وى نقل کرده است نشان مى‎دهد، بر دانش گسترده او در علوم حکمى دلالت دارد و سندى گویا از دانش‎اندوزى او در این علوم است. ذکر این نکته نیز بایسته مى‎نماید که مولّف مورد نظر ما، افزون بر کار تألیف و تدریس حکمت، به کتابت آثار مختلف هم علاقه‎مند بوده است و بسا که بتوان گفت از این آثار در کار نگارش رساله‎هاى خویش بهره مى‎برده است.<ref>ر.ک: کریمی زنجانی اصل، محمد، ص25-26</ref>.

حکیم مورد بحث در این گزارش، با مؤلّف رساله پیش رو تنها شباهت اسمى دارد؛ چه، اکنون به‎واسطه مجموعه‌اى از رسایل مختلف که به قلم میرزا قاسم‎على اخگر در اختیار داریم و مشتمل است بر رساله‎هایى در ادبیات و پزشکى و نجوم و ادیان هندى و عرفان و فلسفه، مى‎دانیم که او دست کم از تاریخ 1312 تا 1365ق، در قید حیات بوده است.<ref>ر.ک: همان، ص24-25</ref>.

# شرح برهان العاشقين: رساله‌اى است در شرح یکى از مشهورترین نوشته‎هاى سید محمّد گیسودراز (م 825ق) از مشایخ فرقه چشتیه در هند؛

# شرح سؤال کمیل و جواب امیرالمؤمنین: این اثر به‎عنوان واپسین نگاشته میرزا قاسم‎على اخگر به سال 1365ق، رساله‌اى است در شرح حدیث حقیقت با زبانى عرفانى و ممتنع که در آن از آموزه‎هاى ابن عربى هم یاد شده است؛

# بهارستان سخن‎: تذکره شمارى از شعراى بزرگ فارسى‎زبان به‎همراه نمونه‎هایى از اشعار آنان با مقدّمه مفصّلى در بدیع و عروض و قافیه و صنایع شعرى و انشاء؛