وحی در ادیان آسمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

==گزارش محتوا==

موارد گوناگون استعمال وحی ازاین‎قرار است:

# الهام و القاء در قلب، مانند الهام به مادر موسی که یک نوع تفهیم پنهانی و در قلب افکندن بوده.

# اشاره، مانند اشاره حضرت یحیی به قوم خویش که درواقع وحی کننده حضرت یحیی بوده و وحی گیرنده قوم ایشان.

# وحی به شیطان که وحی کننده شیطان و جنودش هستند که پنهانی مطالب گمراه‎کننده را به دوستانشان القا می‌کنند.

# وحی به پیامبران که اکثر موارد وحی در قرآن به این صورت از وحی است و مفاد وحی حقایق و معارفی است که به ایشان القا می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص17-25</ref>.

بخش بعدی پیرامون کلام خدا است که این از قدیمی‌ترین مباحث علم کلام است. با توجه به اینکه وحی نوعی تجربه و احساس درونی است که نوعی مکالمه بین خدا و فرشته وحی و بین پیامبر تحقق می‎یابد، شناخت کیفیت این مکالمه می‌تواند در فهم بهتر وحی مؤثر باشد. متکلم بودن خدای متعال مورد اتفاق همه مسلمانان است و تکلم خداوند با پیامبران از لوازم قطعی صدق و راست‎گویی ایشان به شمار می‌رود و در محیط شرایع آسمانی قابل‎تردید نیست.

نگارنده درباره حدوث یا قدم کلام می‎گوید پیروان ادیان آسمانی، برای خدا به‎نوعی کلاً عقیده دارند و تکلیم و تکلم را از صفات خدا می‌دانند. عقیده دارند که خدای متعال با پیامبرانش تکلم کرده و به‎وسیله آنان پیام‎هایی را برای مردم فرستاده است. در این جهت تردید ندارند، آنچه مورد بحث قرار گرفته حدوث یا قدم کلام خداست. بحث حدوث یا قدم کلام، یکی از مباحثی قدیمی و پرسروصدای علم کلام است که در طول تاریخ اسلام همواره مورد بحث بوده است و این مسئله، اختصاص به مسلمین ندارد؛ بلکه قبل از آن در بین مسیحیان نیز بسیار مرود بحث بوده است. ایشان در ادامه نظرات فرق اسلامی را درباره قدیم یا حادث بودن کلام الهی نقل می‌نماید<ref>ر.ک: همان، ص47-48</ref>.

# کمال قوه نظریه: بدین معنا که نفس او صفا و نورانیت پیداکرده و شبیه عقل فعال‎شده باشد. بدون نیاز به تفکر زیاد باعقل فعال ارتباط برقرار می‌کند و بدون تعلیم بشری علومی بر او افاضه می‎گردد.

# کمال قوه مخیله: قوه مخیله چنین انسانی آن‎قدر نیرومند است که در حال بیداری، عالم غیب را مشاهده می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص83-84</ref>.

# [[سبزواری، هادی|حکیم سبزواری]]: به هنگام رؤیت، صورتی از شیء مرئی در حاسّه، تمثل پیدا می‌کند و نفس درواقع آن را مشاهده می‌کند.

# [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلی سینا]]: نفس انسان وقتی چیزی از ملکوت را مشاهده می‌کند از قوه وهم و خیال، مجرد شده و در همین حال عقل فعال معانی کلی را بدون تفصیل و تنظیم بر آن افاضه می‌کند.

وحی از دیدگاه قرآن و حدیث، موضوع فصل بعدی این کتاب است، مؤلف بر این باور است، باآنکه قرآن، وحی را با عنوان یک حقیقت می‌پذیرد و در آیات فراوان آن را به پیامبر اکرم(ص) نسبت می‌دهد، لیکن در بیان ماهیت آن جز به‎صورت اشاره چندان توضیحی ندارد؛ در آیاتی از قرآن کریم به یکی از ویژگی‎های وحی اشاره‎شده است که آن نزول مستقیم بر قلب است و می‎گوید جبرئیل قرآن را مستقیماً بر قلب تو نازل کرد.

# وحی توسط جبرئیل انجام می‎شده و جبرئیل واسطه در ارتباط بوده است<ref>ر.ک: همان، ص103-107</ref>.

مؤلف محترم در دو فصل بعد پیرامون وحی از دیدگاه مسیحیت و یهود و عهد عتیق سخن به میان آورده است. در مسیحیت درباره تعریف وحی دو نظر کاملاً متفاوت وجود دارد:

# نظریه غیر زبانی: از نظر این دیدگاه خدا در عیسی تجلی نموده و در جسد جسمانی به‎سوی انسان‎ها آمده است و سخن عیسی سخن خداست، همانند پولس که عیسی را فرزند خداوند میدانست، در واقع عیسی را وحی متجسد خداوند دانسته است و دو هدف برای وحی قائل بود: کشف اسرار الهی و تجلی ذات اقدس الهی در مسیح؛ و نجات انسان‎ها از گناهان و بخشودن آن‎ها در اثر فدا شدن عیسی(ع)<ref>ر.ک: همان، ص157-160</ref>.