دهلوی، عبدالعزیز غلام: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎د' به 'ی‌د')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
خط ۴۳: خط ۴۳:
شاه ولی الله دهلوی که مسلمانان هند وی را بزرگ‎ترین اندیشمند مسلمان اهل تسنن هند می‌دانند، در قرن دوازدهم ظهور کرده و تأثیر شگرفی بر تمام جریانات فکری مسلمانان هند در این سه قرن اخیر گذاشته است. پس از او، فرزندش عبدالعزیز، از جمله افراد مؤثر در حیات فکری مسلمانان هند بشمار می‎رود. بنا بر نظر بعضی، هیچ‎کس همچون عبدالعزیز بر روشنفکران مسلمان شمال هند در اواخر سده هیجده و اوایل سده نوزدهم میلادی اثر نگذاشته است. او هم چون پدرش با نوشتن کتاب «تحفه اثناعشریه» به اختلافات شیعه و سنی دامن زد. [[کنتوری، میرحامدحسین|میرحامد حسین]]، کتاب «[[عبقات الأنوار في إمامة الأئمة الأطهار|عبقات الأنوار]]» را در رد این کتاب نوشته است. وی به‎خاطر اینکه کمپانی هند شرقی در کلیه دعاوی تعاریف خود را جایگزین شریعت نموده بود، هند را سرزمین کفار و دارالحرب اعلام کرد، ولی همکاری با انگلیسیان را به شرط اینکه به گناه کبیره نینجامد جایز دانست<ref>ر.ک: بی‎نام، «دیوبندیه، بریلویه و رابطه آنها با وهابیت»</ref>.
شاه ولی الله دهلوی که مسلمانان هند وی را بزرگ‎ترین اندیشمند مسلمان اهل تسنن هند می‌دانند، در قرن دوازدهم ظهور کرده و تأثیر شگرفی بر تمام جریانات فکری مسلمانان هند در این سه قرن اخیر گذاشته است. پس از او، فرزندش عبدالعزیز، از جمله افراد مؤثر در حیات فکری مسلمانان هند بشمار می‎رود. بنا بر نظر بعضی، هیچ‎کس همچون عبدالعزیز بر روشنفکران مسلمان شمال هند در اواخر سده هیجده و اوایل سده نوزدهم میلادی اثر نگذاشته است. او هم چون پدرش با نوشتن کتاب «تحفه اثناعشریه» به اختلافات شیعه و سنی دامن زد. [[کنتوری، میرحامدحسین|میرحامد حسین]]، کتاب «[[عبقات الأنوار في إمامة الأئمة الأطهار|عبقات الأنوار]]» را در رد این کتاب نوشته است. وی به‎خاطر اینکه کمپانی هند شرقی در کلیه دعاوی تعاریف خود را جایگزین شریعت نموده بود، هند را سرزمین کفار و دارالحرب اعلام کرد، ولی همکاری با انگلیسیان را به شرط اینکه به گناه کبیره نینجامد جایز دانست<ref>ر.ک: بی‎نام، «دیوبندیه، بریلویه و رابطه آنها با وهابیت»</ref>.


نظام فکری عبدالعزیز، بیش از پدرش شاه ولی‎الله به سلفی‎گری نزدیک بود. همچنین گرایش وی به حدیث و تنزل جایگاه عقل در نگاه او، بیش از پدر بود؛ به‎عبارت‎دیگر، نهضت فکری‎ای که شاه ولی‎الله بنیان نهاده بود، در زمان او به سمت افراط پیش رفت<ref>ر.ک: میرزا ابوالحسنی، امیرحسین؛ عابدی، احمد، ص107</ref>.
نظام فکری عبدالعزیز، بیش از پدرش شاه ولی‎الله به سلفی‌گری نزدیک بود. همچنین گرایش وی به حدیث و تنزل جایگاه عقل در نگاه او، بیش از پدر بود؛ به‎عبارت‎دیگر، نهضت فکری‎ای که شاه ولی‎الله بنیان نهاده بود، در زمان او به سمت افراط پیش رفت<ref>ر.ک: میرزا ابوالحسنی، امیرحسین؛ عابدی، احمد، ص107</ref>.


ورود سیاست به سلفی‎گری شاه عبدالعزیز، از دیگر شاخصه‌های تفکر اوست. اندیشه‌های او به‎طور مستقیم، به میدان مبارزه با سیک‎ها و انگلیسی‎ها وارد شد. وی با پیش کشیدن دو مفهوم «دارالاسلام» و «دارالحرب» یا «دارالکفر»، هند را به دلیل حضور انگلیسی‎ها از یک طرف و جایگزینی فرهنگ کمپانی هند شرقی به جای تعالیم و آموزه‌های شریعت از طرف دیگر، با صدور فتوایی، «دارالحرب» نامید و وظیفه هر مسلمانی در این اوضاع را جهاد یا هجرت اعلام کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.
ورود سیاست به سلفی‌گری شاه عبدالعزیز، از دیگر شاخصه‌های تفکر اوست. اندیشه‌های او به‎طور مستقیم، به میدان مبارزه با سیک‎ها و انگلیسی‎ها وارد شد. وی با پیش کشیدن دو مفهوم «دارالاسلام» و «دارالحرب» یا «دارالکفر»، هند را به دلیل حضور انگلیسی‎ها از یک طرف و جایگزینی فرهنگ کمپانی هند شرقی به جای تعالیم و آموزه‌های شریعت از طرف دیگر، با صدور فتوایی، «دارالحرب» نامید و وظیفه هر مسلمانی در این اوضاع را جهاد یا هجرت اعلام کرد<ref>ر.ک: همان</ref>.


وی به‌همراه یکی از هم‎فکران خود، به نام سید احمد باریلی، سازمانی تشکیل داد که «جنبش مجاهدین» نامیده شد. این نهضت مسلحانه، که در سال‎های 1824 تا 1831 به اوج فعالیت‎های خود رسید، سیک‎ها را که در آن زمان مناطقی از سرزمین‎های مسلمان‎نشین را تصرف کرده بودند، به عقب راند و در نهایت، پیشاور را فتح کرد. البته سیک‎ها با حمایت انگلیس، دوباره این شهر را تصرف کردند و در همین اوضاع، تعداد کثیری از رهبران جنبش مجاهدین از جمله سید احمد باریلی کشته شدند<ref>ر.ک: همان</ref>.
وی به‌همراه یکی از هم‎فکران خود، به نام سید احمد باریلی، سازمانی تشکیل داد که «جنبش مجاهدین» نامیده شد. این نهضت مسلحانه، که در سال‎های 1824 تا 1831 به اوج فعالیت‎های خود رسید، سیک‎ها را که در آن زمان مناطقی از سرزمین‎های مسلمان‎نشین را تصرف کرده بودند، به عقب راند و در نهایت، پیشاور را فتح کرد. البته سیک‎ها با حمایت انگلیس، دوباره این شهر را تصرف کردند و در همین اوضاع، تعداد کثیری از رهبران جنبش مجاهدین از جمله سید احمد باریلی کشته شدند<ref>ر.ک: همان</ref>.


از دیگر شاخصه‌های سلفی‎گری شاه عبدالعزیز دهلوی، خصومت و دشمنی او با شیعیان و انزجار او از آنها است که از این جهت، گوی سبقت را از پدر خویش ربوده بود؛ به‎طوری که در آثار خود، به‎دور از مباحثه و مجادله‌های علمی، شیعه را آماج تهمت و افترا و ناسزاگویی قرار می‌داد. در کتاب «تحفه اثناعشریه» که مهم‎ترین اثر اوست، با ادبیاتی قبیح و به‎دور از ساحت تحلیل علمی، اعتقادات شیعیان را به گمان خود، نقد کرده است. البته در رد مطالب این کتاب، پاسخ‎هایی از طرف متفکران و عالمان شیعه مطرح شده است که کتاب «[[عبقات الأنوار في إمامة الأئمة الأطهار|عبقات الأنوار]]»، نوشته [[کنتوری، میرحامدحسین|میرحامد حسین هندی]]، از جمله آنهاست<ref>ر.ک: همان، ص108</ref>.
از دیگر شاخصه‌های سلفی‌گری شاه عبدالعزیز دهلوی، خصومت و دشمنی او با شیعیان و انزجار او از آنها است که از این جهت، گوی سبقت را از پدر خویش ربوده بود؛ به‎طوری که در آثار خود، به‎دور از مباحثه و مجادله‌های علمی، شیعه را آماج تهمت و افترا و ناسزاگویی قرار می‌داد. در کتاب «تحفه اثناعشریه» که مهم‎ترین اثر اوست، با ادبیاتی قبیح و به‎دور از ساحت تحلیل علمی، اعتقادات شیعیان را به گمان خود، نقد کرده است. البته در رد مطالب این کتاب، پاسخ‎هایی از طرف متفکران و عالمان شیعه مطرح شده است که کتاب «[[عبقات الأنوار في إمامة الأئمة الأطهار|عبقات الأنوار]]»، نوشته [[کنتوری، میرحامدحسین|میرحامد حسین هندی]]، از جمله آنهاست<ref>ر.ک: همان، ص108</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۵۷: خط ۵۷:
# [http://makhaterltakfir.com/fa/Mainstreaming/View/1299 بی‎نام، «معرفی برخی بزرگان و علمای طراز اول درالعلوم دیوبند»، برگرفته از سایت دبیرخانه کنگره جهانی مقابله با جریان‎های افارسی و تکفیری]، دوشنبه 25 تیرماه 1397
# [http://makhaterltakfir.com/fa/Mainstreaming/View/1299 بی‎نام، «معرفی برخی بزرگان و علمای طراز اول درالعلوم دیوبند»، برگرفته از سایت دبیرخانه کنگره جهانی مقابله با جریان‎های افارسی و تکفیری]، دوشنبه 25 تیرماه 1397
# [http://www.vahabiat.porsemani.ir/content بی‎نام، «دیوبندیه، بریلویه و رابطه آنها با وهابیت»، برگرفته از سایت «پرسمان وهابیت»]، دوشنبه 25 تیرماه 1397،
# [http://www.vahabiat.porsemani.ir/content بی‎نام، «دیوبندیه، بریلویه و رابطه آنها با وهابیت»، برگرفته از سایت «پرسمان وهابیت»]، دوشنبه 25 تیرماه 1397،
# [http://mazaheb.urd.ac.ir/article_32996_f4f92ec14cdf2b1ee96b58754169b2b1.pdf میرزا ابوالحسنی، امیرحسین؛ عابدی، احمد، «جریان‎شناسی سلفی‎گری هندی و تطبیق مبانی آن با سلفی‎گری وهابی»، پژوهش‎نامه مذاهب اسلامی، سال دوم، شماره چهارم، پاییز و زمستان 1394 (ص99 تا 120)]،
# [http://mazaheb.urd.ac.ir/article_32996_f4f92ec14cdf2b1ee96b58754169b2b1.pdf میرزا ابوالحسنی، امیرحسین؛ عابدی، احمد، «جریان‎شناسی سلفی‌گری هندی و تطبیق مبانی آن با سلفی‌گری وهابی»، پژوهش‎نامه مذاهب اسلامی، سال دوم، شماره چهارم، پاییز و زمستان 1394 (ص99 تا 120)]،


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش