رساله مخ المعاني: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۲ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎س' به 'ی‌س')
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ن' به 'ی‌ن')
خط ۲۸: خط ۲۸:
'''رساله مخ المعاني'''، اثر شیخ [[حسن دهلوی، حسن بن علی|امیرحسن علاء سجزی دهلوی]]، کتابی است یک جلدی، به زبان فارسی با موضوع عرفان اسلامی که به کوشش [[صفوي، آذرميدخت|آذرمیدخت صفوی]] چاپ شده است. نویسنده در این اثر به توضیح معنای عشق و هریک از حروف تشکیل‎دهنده آن می‌پردازد.
'''رساله مخ المعاني'''، اثر شیخ [[حسن دهلوی، حسن بن علی|امیرحسن علاء سجزی دهلوی]]، کتابی است یک جلدی، به زبان فارسی با موضوع عرفان اسلامی که به کوشش [[صفوي، آذرميدخت|آذرمیدخت صفوی]] چاپ شده است. نویسنده در این اثر به توضیح معنای عشق و هریک از حروف تشکیل‎دهنده آن می‌پردازد.


«در [[فوائد الفؤاد|فواید الفؤاد]] [[حسن دهلوی، حسن بن علی|حسن دهلوی]] راجع به «مخ المعاني» هم نوشته است و بیان می‌کند چطور آن را در خدمت شیخ نظام‎الدین اولیا پیشکش نموده. تاریخ اتمام این رساله را هم از این تحریر وی می‎توان دریافت؛ در مجلس سی‎وسوم می‎نویسد: «چهارشنبه بیست‎و‎سوم ماه محرم سنه اثنی عشرین سبعمائه دولت پابوس حاصل شد. آن روز کاتب کتاب «مخ المعاني» را خدمت ایشان برده بود. بنابراین می‎توان گفت در اوایل سنه 712،‍ حسن این رساله را تمام کرده بود»<ref>مقدمه مصحح، ص16</ref>.
«در [[فوائد الفؤاد|فواید الفؤاد]] [[حسن دهلوی، حسن بن علی|حسن دهلوی]] راجع به «مخ المعاني» هم نوشته است و بیان می‌کند چطور آن را در خدمت شیخ نظام‎الدین اولیا پیشکش نموده. تاریخ اتمام این رساله را هم از این تحریر وی می‎توان دریافت؛ در مجلس سی‎وسوم می‌نویسد: «چهارشنبه بیست‎و‎سوم ماه محرم سنه اثنی عشرین سبعمائه دولت پابوس حاصل شد. آن روز کاتب کتاب «مخ المعاني» را خدمت ایشان برده بود. بنابراین می‎توان گفت در اوایل سنه 712،‍ حسن این رساله را تمام کرده بود»<ref>مقدمه مصحح، ص16</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۶۴: خط ۶۴:
«مراد نویسنده از دندانه‌های «ش» عشق هم زحمت و خستگی و مشکل‎های عاشق باشد و هم مراحل و منازل گوناگون عشق»<ref>همان</ref>.
«مراد نویسنده از دندانه‌های «ش» عشق هم زحمت و خستگی و مشکل‎های عاشق باشد و هم مراحل و منازل گوناگون عشق»<ref>همان</ref>.


فصل سوم کتاب در توضیح معنای حرف آخر عشق، یعنی «قاف» است.<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>. حسن درباره قاف می‎نویسد: «حرفی است که خدای تبارک و تعالی با '''ق و القرآن المجيد''' (ق: 1)، قسمش خورده. اجماع مفسرین بر آن است که سوگند قاف در قرآن یا قسم به قدرت باشد و یا قسم به کوه قاف که گرداگرد جهان را احاطه کرده، ضامن بقا و نفع عالم باشد»<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>. حرف قاف در کلمه «عقل» هم وجود دارد، اما عرفا، از جمله [[حسن دهلوی، حسن بن علی|حسن دهلوی]] در جدال بین عقل و عشق، حکم را از آن عشق می‎دانند و آن را از جانب حق تعالی می‎شمارند<ref>ر.ک: همان، ص48-50</ref>.
فصل سوم کتاب در توضیح معنای حرف آخر عشق، یعنی «قاف» است.<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>. حسن درباره قاف می‌نویسد: «حرفی است که خدای تبارک و تعالی با '''ق و القرآن المجيد''' (ق: 1)، قسمش خورده. اجماع مفسرین بر آن است که سوگند قاف در قرآن یا قسم به قدرت باشد و یا قسم به کوه قاف که گرداگرد جهان را احاطه کرده، ضامن بقا و نفع عالم باشد»<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>. حرف قاف در کلمه «عقل» هم وجود دارد، اما عرفا، از جمله [[حسن دهلوی، حسن بن علی|حسن دهلوی]] در جدال بین عقل و عشق، حکم را از آن عشق می‎دانند و آن را از جانب حق تعالی می‎شمارند<ref>ر.ک: همان، ص48-50</ref>.


«در آخر رساله، [[حسن دهلوی، حسن بن علی|حسن دهلوی]] هر سه حروف عشق را جمع می‌کند و سپاهی از آن برای تاخت هوش و عقل عاشق می‌سازد»<ref>همان، ص51</ref>.
«در آخر رساله، [[حسن دهلوی، حسن بن علی|حسن دهلوی]] هر سه حروف عشق را جمع می‌کند و سپاهی از آن برای تاخت هوش و عقل عاشق می‌سازد»<ref>همان، ص51</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش