كتاب الإیمان: تفاوت میان نسخه‌ها

[[البانی، محمد ناصرالدین|البانی]] می‎گوید: پس از حدود چهار ماه شیخ محمد نصیف به من گفت که راغب است این کتاب‎ها با تعلیقات من بر آن در دمشق به چاپ برسد. من نیز به درخواست او پاسخ دادم و به آماده‎سازی کتاب‎ها برای چاپ مشغول شدم. آن‎ها را استنساخ کردم و با اصولش مقابله کردم. سپس تعلیقات مختصر و مفیدی بر آن زدم و در برخی از مفردات غریب را شرح کردم و برخی جمله‎ها را که بر بعضی از مردم مخفی بود، توضیح دادم. علاوه بر این امور، حال احادیث مرفوعه کتاب را از لحاظ صحت و ضعف بیان کردم و همچنین حال برخی آثار موقوفه‌ای که در نظرم از جهتی اهمیت خاصی داشت را بیان کردم. این کار را انجام دادم زیرا نویسندگان در این رساله‎ها، احادیث را با اسانید کاملش ذکر کرده بودند مگر در ابوعبید که کمتر این کار را انجام داده بود؛ بلکه او غالباً ً روایات را تعلیقه زده بود ولی بدون اسناد. این طریقه محدثین از علما بوده که روایات را با اسانیدش نقل کنند تا کسی که به حکم آن‎ها واقف است صحت و ضعف روایت را بر اساس علم مصطلح الحدیث و تراجم راویان آن بفهمد و این تنها راهی است که عالم دینی به طریق آن می‌تواند کلامی را که از آن حضرت(ص) صادر شده را از کلام غیر آن حضرت(ص) تشخیص دهد. ولی ازآنجایی‎که عموم مردم علم این امر را ندارند و برخی دیگر نیز تمکن استعمال این وسیله و استفاده از آن را ندارند، بر متمکن از این امر است که این امر یعنی صدور و عدم صدور روایت از معصوم(ع) را به دلیل نصیحت در دینشان برای مردم بیان کند. ازاین‎روست که آنچه عادت مخرجین و معلقین قدیم و جدید (مگر در موارد خاص) از اقتصار بر رواه فلان و فلان از حدیث فلان و فلان و بدون بیان حال اسانید روایت، بر آن تعلق گرفته، در مانحن‎فیه کفایت نمی‎کند؛ زیرا گاه در راویان این روایات برخی ضعفا و متروکین یا کذابین وَضّاعین را شاهدیم. پس امثال این تخریج اساساً فایده‌ای برای مردم ندارد بلکه به دلیل جهلشان به این علم در بسیاری از موارد سبب توهم آنان دراین‎ارتباط می‌شود که فکر کنند این حدیث ثابت شده است. چه‎بسا افرادی که به‎مجرد قول عالم در حدیثی که مثلاً طبرانی آن را روایت کرده، قائل به این شوند که این حدیثی صحیح است درحالی‎که در اسناد این روایت کذاب یا وضاعی وجود داشته باشد. این خواص نیز از اهل علم به درد کسانی از آنان می‎خورد که در تدریس اسانید روایت از تخریج با رجوع به اصول احادیث استعانت می‎طلبند. ولی معمولاً تعلیقات و تخریجات برای آنان وضع نشده است بلکه صرفاً از آن جمهور است. به‎هرحال عادت من بر این جاری شده که در هرچه که تألیف می‎کنم یا تعلیقه می‎زنم، درجات حدیث و صحیح و سقیم آن را مشخص کنم و معتقدم که کتمان این امر جایز نیست.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39832/1/6 ر.ک: همان، ص6-7]</ref>

در اولین روایت کتاب می‎خوانیم: حَدَّثَنَا غُنْدَرٌ، عَنْ شُعْبَةَ، عَنِ الْحَكَمِ، قَالَ: سَمِعْتُ عُرْوَةَ بْنَ النَّزَّالِ يُحَدِّثُ، عَنْ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ، قَالَ: أَقْبَلْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مِنْ غَزْوَةِ تَبُوكَ، فَلَمَّا رَأَيْتُهُ خَالِيًا قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَخْبِرْنِي بِعَمَلٍ يُدْخِلُنِي الْجَنَّةَ، قَالَ: «بَخْ، لَقَدْ سَأَلْتَ عَنْ عَظِيمٍ، وَهُوَ يَسِيرٌ عَلَى مَنْ يَسَّرَهُ اللَّهُ، تُقِيمُ الصَّلَاةَ الْمَكْتُوبَةَ، وَتُؤْتِي الزَّكَاةَ الْمَفْرُوضَةَ، وَتَلْقَى اللَّهَ لَا تُشْرِكُ بِهِ شَيْئًا، أَوَلَا أَدُلُّكَ عَلَى رَأْسِ الْأَمْرِ وَعَمُودِهِ وَذُرْوَةِ سِنَامِهِ؟ وَأَمَّا رَأْسُ الْأَمْرِ فَالْإِسْلَامُ مَنْ أَسْلَمَ سَلِمَ، وَأَمَّا عَمُودُهُ فَالصَّلَاةُ، وَأَمَّا ذُرْوَةُ سِنَامِهِ فَالْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ». در این روایت عروه نزال از معاذ به جبل نقل می‎کند: وقتی با پیامبر(ص) از غزوه تبوک بازمی‎گشتیم و من ایشان را فارغ‎البال دیدم از آن حضرت درخواست کردم عملی را به من معرفی فرمایند که با آن داخل بهشت شوم. آن حضرت از سؤالم به وجد آمدند و فرمودند از امر بزرگی سؤال کردی که البته برای کسی که خدا بخواهد آسان خواهد بود؛ نماز‎های واجب را بخوانید و زکاتتان را پرداخت نمایید، در حالی با خدا ملاقات کنید که مشرک نباشید و می‎خواهی تو را بر بالاتر از این امور و ستون آن و نقطه اوجش دلالت کنم؟ بالاترین امر اسلام است؛ کسی که اسلام آورد سالم می‎ماند. ستونش نماز است و نقطه اوجش جهاد در راه خدا.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39832/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>