علم کلام: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'می‎پ' به 'می‌پ'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎گ' به 'ی‌گ')
جز (جایگزینی متن - 'می‎پ' به 'می‌پ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۵۴: خط ۵۴:
# برهان اسدّ و اخصر<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎17-80</ref>.
# برهان اسدّ و اخصر<ref>ر.ک: متن کتاب، ص‎17-80</ref>.


موضوع پرداخته‎شده در بخش دوم کتاب بحث جواهر و اعراض است. نگارنده در این بخش به ذکر تعریف، اقسام و احوال این دو می‎پردازد و در پایان این بخش بیان می‎دارد که جوهر‎ بالاتفاق از موجودات خارجی و معقول اول می‎باشد؛ به‎عبارت‎دیگر از مفاهیمی است که در خارج مابازاء دارد. اما اعراض به‎طور اطلاق این‎طور نیستند؛ یعنی برای تمام اعراض وجود خارجی محقق نیست، بعضی از آنها در خارج مابازاء دارند، مانند کیف و کم و بعضی دیگر در خارج مابازاء ندارند، بلکه فقط منشأ انتزاع آنها در خارج است، مانند مقوله این و متی که این قبیل اعراض در خارج موجود نیستند، ولی ظرف اتصاف معروض به آنها خارج است<ref>ر.ک: همان، ص‎81-87</ref>.
موضوع پرداخته‎شده در بخش دوم کتاب بحث جواهر و اعراض است. نگارنده در این بخش به ذکر تعریف، اقسام و احوال این دو می‌پردازد و در پایان این بخش بیان می‎دارد که جوهر‎ بالاتفاق از موجودات خارجی و معقول اول می‎باشد؛ به‎عبارت‎دیگر از مفاهیمی است که در خارج مابازاء دارد. اما اعراض به‎طور اطلاق این‎طور نیستند؛ یعنی برای تمام اعراض وجود خارجی محقق نیست، بعضی از آنها در خارج مابازاء دارند، مانند کیف و کم و بعضی دیگر در خارج مابازاء ندارند، بلکه فقط منشأ انتزاع آنها در خارج است، مانند مقوله این و متی که این قبیل اعراض در خارج موجود نیستند، ولی ظرف اتصاف معروض به آنها خارج است<ref>ر.ک: همان، ص‎81-87</ref>.


اثبات صانع و صفات جمال و جلال از مهم‎ترین فصول این کتاب است که در بخش سوم کتاب به‎تفصیل به آن پرداخته شده است. در این باب نگارنده روش و منطق‎های مختلف در اثبات صانع از منظر متکلمان و فلاسفه غرب و اسلامی را مطرح می‎کند. از جمله روش‎های اثبات خداوند متعال، منطق وحی است که به قول نویسنده، راه مستقیم و اقصر طرق است. منطق وحی انسان را گرفتار پیچ‎وخم دور و تسلسل نمی‎کند، بلکه افکار را مستقیما از راه تذکار آیات خدایی به‎سوی خدا رهبری می‎کند (نگارنده درادامه سخن، آیات و روایات مربوطه به این بخش را یک‎به‎یک بررسی می‎کند).
اثبات صانع و صفات جمال و جلال از مهم‎ترین فصول این کتاب است که در بخش سوم کتاب به‎تفصیل به آن پرداخته شده است. در این باب نگارنده روش و منطق‎های مختلف در اثبات صانع از منظر متکلمان و فلاسفه غرب و اسلامی را مطرح می‎کند. از جمله روش‎های اثبات خداوند متعال، منطق وحی است که به قول نویسنده، راه مستقیم و اقصر طرق است. منطق وحی انسان را گرفتار پیچ‎وخم دور و تسلسل نمی‎کند، بلکه افکار را مستقیما از راه تذکار آیات خدایی به‎سوی خدا رهبری می‎کند (نگارنده درادامه سخن، آیات و روایات مربوطه به این بخش را یک‎به‎یک بررسی می‎کند).
خط ۶۴: خط ۶۴:
وی سپس به ایراد و انتقاد در مورد قسمت دوم پرداخته و سپس در مباحث مختلفی با سبک انتقادی به تفکر ماتریالیسم انتقاد وارد کرده و این روش را به طرق گوناگونی مورد هجمه قرار داده است<ref>ر.ک: همان، ص88-187</ref>.
وی سپس به ایراد و انتقاد در مورد قسمت دوم پرداخته و سپس در مباحث مختلفی با سبک انتقادی به تفکر ماتریالیسم انتقاد وارد کرده و این روش را به طرق گوناگونی مورد هجمه قرار داده است<ref>ر.ک: همان، ص88-187</ref>.


از جمله فصول مهم این نوشتار، فصلی در ادله توحید است که مؤلف پس از سخنی کلی در باب صفات جمال و جلال الهی، به ذکر براهین مختلف توحید می‎پردازد؛ براهینی چون برهان تمانع که با تقریرات چندگانه‎‎ای مطرح شده است و همچنین به طرح و جواب شبهاتی پیرامون ادله توحید اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص187-200</ref>.
از جمله فصول مهم این نوشتار، فصلی در ادله توحید است که مؤلف پس از سخنی کلی در باب صفات جمال و جلال الهی، به ذکر براهین مختلف توحید می‌پردازد؛ براهینی چون برهان تمانع که با تقریرات چندگانه‎‎ای مطرح شده است و همچنین به طرح و جواب شبهاتی پیرامون ادله توحید اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص187-200</ref>.


نگارنده در فصول نهایی جلد اول کتاب، به مباحثی چون عدل الهی، جبر و تفویض و شبهات اشاعره راجع به آزادی بشر، صفات و کلام الهی و مباحث مرتبط با آنها می‎پردازد.
نگارنده در فصول نهایی جلد اول کتاب، به مباحثی چون عدل الهی، جبر و تفویض و شبهات اشاعره راجع به آزادی بشر، صفات و کلام الهی و مباحث مرتبط با آنها می‌پردازد.


عمده محتوای جلد دوم کتاب، پیرامون موضوع نبوت عامه است. بخش اول آن به موضوع ارزشیابی اشیاء و افعال به‎وسیله عقل پرداخته شده است، که مؤلف با گره زدن بحث به حسن و قبح عقلی در صدد اثبات این امر است که از جمله فروع اصل ارزشیابی عقلی، وجوب لطف بر خداوند متعال است و از مهم‎ترین الطاف الهی، ارسال رسل یا همان ضرورت نبوت عامه می‎باشد<ref>ر.ک: همان، ج2، ص‎9-22</ref>.
عمده محتوای جلد دوم کتاب، پیرامون موضوع نبوت عامه است. بخش اول آن به موضوع ارزشیابی اشیاء و افعال به‎وسیله عقل پرداخته شده است، که مؤلف با گره زدن بحث به حسن و قبح عقلی در صدد اثبات این امر است که از جمله فروع اصل ارزشیابی عقلی، وجوب لطف بر خداوند متعال است و از مهم‎ترین الطاف الهی، ارسال رسل یا همان ضرورت نبوت عامه می‎باشد<ref>ر.ک: همان، ج2، ص‎9-22</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش