من هم أهل‌البيت عليهم‌السلام في آية التطهير: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ی‎ف' به 'ی‌ف'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR57233J1.jpg | عنوان =من هم أهل البیت علیهم‎السلام في آ...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ف' به 'ی‌ف')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۷: خط ۳۷:
نویسنده در یک مقدمه و پنج بخش کلی، مطالب کتاب را ارائه کرده است؛ او در اولین بخش از معنی اهل‎بیت در قرآن و لغت و در دومین بخش از مطالب کتاب درباره اهل‎بیت(ع) در روایات و احادیث صحبت می‎نماید. او روایات معارض با احادیثی که ذکر کرده را در بخش بعدی رد می‎کند و استدلال به وحدت سیاق را شرح می‎دهد. وی سپس در چهارمین بخش، تصریحات علمای اهل تسنن و شیعه درباره این‎که آیه تطهیر درباره چه کسانی نازل شده را ارائه می‎کند. او از شعر عربی و تاریخ هم در این زمینه یاری می‎گیرد. وی در آخرین بخش کتاب به برداشت عصمت و امامت اهل‎بیت از این آیه می‎پردازد.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص12-13؛ متن کتاب، ص11-147</ref>
نویسنده در یک مقدمه و پنج بخش کلی، مطالب کتاب را ارائه کرده است؛ او در اولین بخش از معنی اهل‎بیت در قرآن و لغت و در دومین بخش از مطالب کتاب درباره اهل‎بیت(ع) در روایات و احادیث صحبت می‎نماید. او روایات معارض با احادیثی که ذکر کرده را در بخش بعدی رد می‎کند و استدلال به وحدت سیاق را شرح می‎دهد. وی سپس در چهارمین بخش، تصریحات علمای اهل تسنن و شیعه درباره این‎که آیه تطهیر درباره چه کسانی نازل شده را ارائه می‎کند. او از شعر عربی و تاریخ هم در این زمینه یاری می‎گیرد. وی در آخرین بخش کتاب به برداشت عصمت و امامت اهل‎بیت از این آیه می‎پردازد.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص12-13؛ متن کتاب، ص11-147</ref>


نویسنده در بخشی از کتاب که در توضیح معنای اهل‎بیت(ع) آمده می‎نویسد: در تعریف اهل‎بیت روایات صحیحه‎ای که در ذیل برای شما خواهم آورد که به طریقه حصر بر مصادیقی یکی پس از دیگری تصریح دارد که در اینجا قلیلی از کثیر(فقط چند روایت) را ذکر می‎نمایم. با نگاه به این روایات، روشن می‎شود که پیامبر خدا(ص) بر تحدید و تشخیص عنوان اهل‎بیت(ع) که قرآن از جانب خداوند بر آنان نازل شده، حریص بوده است و از استعمال این کلمه درباره دیگران یا داخل کردن اشخاص دیگری در این دایره، منع می‎کرده است. ازاین‎رو آن حضرت(ص)، اهل‎بیت را با اسامی‎شان مشخص کرده است. مثلاً در روایت عبدالله بن جعفر می‎خوانیم: «فيقول صلى‎الله‎عليه‎و‎آله إدعوا لي إدعوا لي، به نزد من آیید، به نزد من آیید، صفیه (همسر پیامبر) می‎پرسد؟ چه کسی را؟ آن حضرت(ص) می‎فرمایند: «أهل بيتي عليّاً و فاطمة و الحسن و الحسين»، سپس آن حضرت بر این حصر و تشخیص با عبارت: «اللهمّ‎ هؤلاء آلي، فصل على محمّد و آل محمّد» فينزل اللّه فيهم قرآناً محكماً: إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً» (احزاب: 33) تأکید می‎کنند؛ و مخفی نماند که کلمه (اللهمّ‎ هؤلاء آلي) دلالت بر حصر اهل‎بیت(ع) در این افراد دارد و استعمال آن در دیگران را نفی می‎کند.
نویسنده در بخشی از کتاب که در توضیح معنای اهل‎بیت(ع) آمده می‎نویسد: در تعریف اهل‎بیت روایات صحیحه‎ای که در ذیل برای شما خواهم آورد که به طریقه حصر بر مصادیقی یکی پس از دیگری تصریح دارد که در اینجا قلیلی از کثیر(فقط چند روایت) را ذکر می‎نمایم. با نگاه به این روایات، روشن می‎شود که پیامبر خدا(ص) بر تحدید و تشخیص عنوان اهل‎بیت(ع) که قرآن از جانب خداوند بر آنان نازل شده، حریص بوده است و از استعمال این کلمه درباره دیگران یا داخل کردن اشخاص دیگری در این دایره، منع می‎کرده است. ازاین‎رو آن حضرت(ص)، اهل‎بیت را با اسامی‎شان مشخص کرده است. مثلاً در روایت عبدالله بن جعفر می‎خوانیم: «فيقول صلى‎الله‎عليه‎و‎آله إدعوا لي إدعوا لي، به نزد من آیید، به نزد من آیید، صفیه (همسر پیامبر) می‎پرسد؟ چه کسی را؟ آن حضرت(ص) می‌فرمایند: «أهل بيتي عليّاً و فاطمة و الحسن و الحسين»، سپس آن حضرت بر این حصر و تشخیص با عبارت: «اللهمّ‎ هؤلاء آلي، فصل على محمّد و آل محمّد» فينزل اللّه فيهم قرآناً محكماً: إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً» (احزاب: 33) تأکید می‎کنند؛ و مخفی نماند که کلمه (اللهمّ‎ هؤلاء آلي) دلالت بر حصر اهل‎بیت(ع) در این افراد دارد و استعمال آن در دیگران را نفی می‎کند.


در جای دیگری نیز مشاهده می‎کنیم که برای تشخیص و تحدید آنان، تحت کساء جمعشان می‎کند چنان‎که در روایت ام‎سلمه آمده است که پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین و فاطمه را صدا کرد و آنان را پیش دست خودش نشاند و علی را هم صدا کرد و پشت سرش نشاند و همه را به زیر کسا برد و فرمود: «هؤلاء اهل‎بیتی فاذهب عنه الرجس و طهرهم تطهیرا» که در این عبارات، رساندن معنای حصر بلیغ‎تر از مورد روایت قبلی است. گویا در این روایت، پیامبر خدا(ص) خواسته‎اند عذر التباس در مصداق را برای هرکسی قطع کنند. آن حضرت دلالت کلامشان بر حصر را با جمع‎کردن آنان تحت کسای خود، تأکید کردند تا أبلغ در حصر و اقوای در دلالت باشد و جالب این‎که پس از جمع شدن علی و فاطمه و حسن و حسین(ع) تحت کسای پیامبر(ص)، وقتی ام‎سلمه از پیامبر(ص) خواست که او را هم در اهل‎البیت قرار دهد و از آن حضرت پرسید: «فأنا معهم یا نبی‎الله؟» پاسخ شنید: «أنت علی مکانک و أنت علی خیر». در این جمله پیامبر اکرم(ص) این را که ام‎سلمه از اهل خیر باشد، نفی نکرد ولی این را که وی از اهل‎بیت(ع) باشد، نفی کرد؛ درحالی‎که ام‎سلمه، همسر پیامبر(ص) و از امهات المؤمنین بود؛ و با وجود این روایت صریحه مجالی برای دخول همسران پیامبر(ص) در معنی اهل‎بیت(ع) باقی نمی‎ماند زیرا پیامبر اکرم(ص) دخول ام‎سلمه که از امهات المؤمنین بود را در این دایره ممنوع کرد. بااین‎حال، آن حضرت(ص) تصریحی دراین‎باره دارند که پس‎ازآن برای احدی جای شک باقی نمی‎ماند. پیامبر(ص) می‎فرمایند: «نزلت هذه الآیه فی خمسة: فیَّ، و فی علیّ، و حسن و حسین و فاطمة» با وجود چنین تصریحی، چگونه ممکن است برای کسی جای تردید باقی بماند و دیگران را نیز در معنای اهل‎بیت(ع) بگنجاند یا تأویلات دیگری در این باره ارائه نماید.
در جای دیگری نیز مشاهده می‎کنیم که برای تشخیص و تحدید آنان، تحت کساء جمعشان می‎کند چنان‎که در روایت ام‎سلمه آمده است که پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین و فاطمه را صدا کرد و آنان را پیش دست خودش نشاند و علی را هم صدا کرد و پشت سرش نشاند و همه را به زیر کسا برد و فرمود: «هؤلاء اهل‎بیتی فاذهب عنه الرجس و طهرهم تطهیرا» که در این عبارات، رساندن معنای حصر بلیغ‎تر از مورد روایت قبلی است. گویا در این روایت، پیامبر خدا(ص) خواسته‎اند عذر التباس در مصداق را برای هرکسی قطع کنند. آن حضرت دلالت کلامشان بر حصر را با جمع‎کردن آنان تحت کسای خود، تأکید کردند تا أبلغ در حصر و اقوای در دلالت باشد و جالب این‎که پس از جمع شدن علی و فاطمه و حسن و حسین(ع) تحت کسای پیامبر(ص)، وقتی ام‎سلمه از پیامبر(ص) خواست که او را هم در اهل‎البیت قرار دهد و از آن حضرت پرسید: «فأنا معهم یا نبی‎الله؟» پاسخ شنید: «أنت علی مکانک و أنت علی خیر». در این جمله پیامبر اکرم(ص) این را که ام‎سلمه از اهل خیر باشد، نفی نکرد ولی این را که وی از اهل‎بیت(ع) باشد، نفی کرد؛ درحالی‎که ام‎سلمه، همسر پیامبر(ص) و از امهات المؤمنین بود؛ و با وجود این روایت صریحه مجالی برای دخول همسران پیامبر(ص) در معنی اهل‎بیت(ع) باقی نمی‎ماند زیرا پیامبر اکرم(ص) دخول ام‎سلمه که از امهات المؤمنین بود را در این دایره ممنوع کرد. بااین‎حال، آن حضرت(ص) تصریحی دراین‎باره دارند که پس‎ازآن برای احدی جای شک باقی نمی‎ماند. پیامبر(ص) می‌فرمایند: «نزلت هذه الآیه فی خمسة: فیَّ، و فی علیّ، و حسن و حسین و فاطمة» با وجود چنین تصریحی، چگونه ممکن است برای کسی جای تردید باقی بماند و دیگران را نیز در معنای اهل‎بیت(ع) بگنجاند یا تأویلات دیگری در این باره ارائه نماید.


آن حضرت(ص) برای تأکید، هرروز که از درب خانه حضرت زهرا(س) رد می‎شد، آیه تطهیر را قرائت می‎کردند: در روایات فراوانی به این امر تصریح شده:
آن حضرت(ص) برای تأکید، هرروز که از درب خانه حضرت زهرا(س) رد می‎شد، آیه تطهیر را قرائت می‎کردند: در روایات فراوانی به این امر تصریح شده:


ابی برزه می‎گوید: هفده ماه با پیامبر خدا(ص) نماز می‎خواندم، ایشان وقتی از خانه خودشان خارج می‎شدند به سمت درب خانه حضرت زهرا(س) می‎رفتند و می‎فرمودند: «الصلاة عليكم إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً» (احزاب: 33).
ابی برزه می‎گوید: هفده ماه با پیامبر خدا(ص) نماز می‎خواندم، ایشان وقتی از خانه خودشان خارج می‎شدند به سمت درب خانه حضرت زهرا(س) می‎رفتند و می‌فرمودند: «الصلاة عليكم إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً» (احزاب: 33).


ابن عباس هم می‎گوید به مدت نه ماه شاهد این بودم که پیامبر خدا(ص) روزانه پنج بار هنگام هر نماز به درب خانه حضرت علی(ع) آمده و می‎فرمودند: «السلام عليكم و رحمة اللّه و بركاته، أهل البيت إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً».
ابن عباس هم می‎گوید به مدت نه ماه شاهد این بودم که پیامبر خدا(ص) روزانه پنج بار هنگام هر نماز به درب خانه حضرت علی(ع) آمده و می‌فرمودند: «السلام عليكم و رحمة اللّه و بركاته، أهل البيت إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً».


روایات دیگری نیز از مالک بن انس ذکر شده که گفته به مدت شش ماه، حضرت(ص) در هنگام نماز صبح به درب خانه حضرت زهرا(س) آمده و می‎فرمودند: «الصلاة يا أهل البيت إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً»
روایات دیگری نیز از مالک بن انس ذکر شده که گفته به مدت شش ماه، حضرت(ص) در هنگام نماز صبح به درب خانه حضرت زهرا(س) آمده و می‌فرمودند: «الصلاة يا أهل البيت إِنَّما يُرِيدُ اللّهُ‎ لِيُذْهِبَ‎ عَنْكُمُ‎ الرِّجْسَ‎ أَهْلَ‎ الْبَيْتِ‎ وَ يُطَهِّرَكُمْ‎ تَطْهِيراً»


قطعاً این حد از تأکید در اعلام، تکرار آن در چندین ماه و بیان حصر این افراد، امری بیش از تکریم آنان را می‎رساند؛ اهل‎بیت(ع) یا آل رسول(ص) که آنان را تحت کسای خود جمع کرد، مخاطب در آیه تطهیرند که دلالت بر عصمت و امامت آنان دارد.<ref>ر.ک: همان، ص27-34</ref>
قطعاً این حد از تأکید در اعلام، تکرار آن در چندین ماه و بیان حصر این افراد، امری بیش از تکریم آنان را می‎رساند؛ اهل‎بیت(ع) یا آل رسول(ص) که آنان را تحت کسای خود جمع کرد، مخاطب در آیه تطهیرند که دلالت بر عصمت و امامت آنان دارد.<ref>ر.ک: همان، ص27-34</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش