۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
'''الخلاف''' تألیف [[طوسی، محمد بن حسن|ابوجعفر محمد بن حسن طوسى]]، معروف به شيخ الطائفة يا [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 480ق)، از مهم‌ترين و بهترين آثار فقهى شيعه در مسائل اختلافى و فقه مقارن بين مذاهب اسلامى و از معروف‌ترين آثار بجاى مانده از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] است. | '''الخلاف''' تألیف [[طوسی، محمد بن حسن|ابوجعفر محمد بن حسن طوسى]]، معروف به شيخ الطائفة يا [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 480ق)، از مهم‌ترين و بهترين آثار فقهى شيعه در مسائل اختلافى و فقه مقارن بين مذاهب اسلامى و از معروف‌ترين آثار بجاى مانده از [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] است. | ||
این کتاب در برخی آثار شیخ طوسی<ref> محمد بن حسن طوسی، المبسوط فی فقه الامامیة، ج۱، ص۳</ref> <ref> محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۳۴، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا)</ref> <ref>محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۱۰، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا)</ref> <ref>محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۵۱۸، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا)</ref> و فقهای نزدیک به زمان او «مسائل الخلاف» ذکر شده است.<ref>ابن‌ادریس حلّی، کتاب السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج۱، ص۱۴۰</ref> <ref>همان، ص۲۶۶</ref> <ref>همان، ص۶۰</ref> | این کتاب در برخی آثار شیخ طوسی<ref> محمد بن حسن طوسی، المبسوط فی فقه الامامیة، ج۱، ص۳</ref><ref> محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۱۳۴، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا)</ref><ref>محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۱۰، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا)</ref><ref>محمد بن حسن طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۵۱۸، چاپ احمد حبیب قصیر عاملی، بیروت (بی‌تا)</ref> و فقهای نزدیک به زمان او «مسائل الخلاف» ذکر شده است.<ref>ابن‌ادریس حلّی، کتاب السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج۱، ص۱۴۰</ref><ref>همان، ص۲۶۶</ref><ref>همان، ص۶۰</ref> | ||
مؤلف در خطبه كتاب علت تدوين آن را درخواست بعضى از برادران دينى‌اش در طرح مباحث خلاف بين مذاهب مختلف و بيان نظر هر كدام از آنان و ذكر دلائل اماميّه از دليل علمى و سنت قطعى و اخبار پيامبر(ص) ذكر نموده است. | مؤلف در خطبه كتاب علت تدوين آن را درخواست بعضى از برادران دينى‌اش در طرح مباحث خلاف بين مذاهب مختلف و بيان نظر هر كدام از آنان و ذكر دلائل اماميّه از دليل علمى و سنت قطعى و اخبار پيامبر(ص) ذكر نموده است. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
از ديگر عناوين كتاب اشربه است كه مربوط به شرب خمر و نظائر آن و احكام مربوط به آن مى‌باشد. | از ديگر عناوين كتاب اشربه است كه مربوط به شرب خمر و نظائر آن و احكام مربوط به آن مى‌باشد. | ||
كتاب الخلاف مجموعه‌اى از ويژگى‌هاى كمياب در كتب فقه اصول مقارنه است كه به چند نمونه از آن اشاره مى‌شود: در اين كتاب به مباحث فقهى استدلالى اماميه كمتر پرداخته شده و حتى به مباحث استدلالى در مورد روايات نيز كمتر تعرض شده و آنچه بيش از همه مورد توجه واقع شده استناد به اجماع فرقه اماميه به تنهایى و گاهى نيز همراه با ذكر روايات و يا اصل برائت و احتياط مى‌باشد و فقط در يك مورد و آن هم كتاب اجاره است كه نظير مباحث كتاب المبسوط آمده است: «دليلنا الكتاب و السنة و الإجماع أمّا الكتاب...» <ref>ج /3 485</ref> | كتاب الخلاف مجموعه‌اى از ويژگى‌هاى كمياب در كتب فقه اصول مقارنه است كه به چند نمونه از آن اشاره مى‌شود: در اين كتاب به مباحث فقهى استدلالى اماميه كمتر پرداخته شده و حتى به مباحث استدلالى در مورد روايات نيز كمتر تعرض شده و آنچه بيش از همه مورد توجه واقع شده استناد به اجماع فرقه اماميه به تنهایى و گاهى نيز همراه با ذكر روايات و يا اصل برائت و احتياط مى‌باشد و فقط در يك مورد و آن هم كتاب اجاره است كه نظير مباحث كتاب المبسوط آمده است: «دليلنا الكتاب و السنة و الإجماع أمّا الكتاب...»<ref>ج /3 485</ref> | ||
تعابير متفاوت از اجماع از ديگر خصوصيات كتاب است كه به بعضى اشاره مى‌شود: «دليلنا إن ما قلناه مجمع عليه و ليس على قول من قال أكثر من ذلك»، «دليلنا إجماع الفرقة بل إجماع الأمّة، و ابن مسعود قد انقرض خلافه»، «دليلنا إجماع الفرقة و إجماع الأمّة في عصرنا، لأن خلاف [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] قد انقرض»، «دليلنا إجماع الفرقة و لأنه قول جميع الصحابة». | تعابير متفاوت از اجماع از ديگر خصوصيات كتاب است كه به بعضى اشاره مى‌شود: «دليلنا إن ما قلناه مجمع عليه و ليس على قول من قال أكثر من ذلك»، «دليلنا إجماع الفرقة بل إجماع الأمّة، و ابن مسعود قد انقرض خلافه»، «دليلنا إجماع الفرقة و إجماع الأمّة في عصرنا، لأن خلاف [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] قد انقرض»، «دليلنا إجماع الفرقة و لأنه قول جميع الصحابة». | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۷: | ||
#:در بحث تيمم و كتاب زكاة مى‌نويسد: «دليلنا عموم ظاهر القرآن و الأخبار.»<ref>ج /1 148</ref> | #:در بحث تيمم و كتاب زكاة مى‌نويسد: «دليلنا عموم ظاهر القرآن و الأخبار.»<ref>ج /1 148</ref> | ||
#دلالت امر بر وجوب: «و هذا أمر يقتضي الوجوب.»<ref>ج /2 125</ref> | #دلالت امر بر وجوب: «و هذا أمر يقتضي الوجوب.»<ref>ج /2 125</ref> | ||
#استدلال به خبر واحد: در كتاب زكاة: «دليلنا على هذه الرواية: ما رواه إسحاق بن عمار #:قال...»، «دليلنا ما رواه سمرة بن جندب» و... <ref>ج /2 57، 14، 67، 95</ref> | #استدلال به خبر واحد: در كتاب زكاة: «دليلنا على هذه الرواية: ما رواه إسحاق بن عمار #:قال...»، «دليلنا ما رواه سمرة بن جندب» و...<ref>ج /2 57، 14، 67، 95</ref> | ||
#دلالت امر بر فور: «و الأمر يقتضي الفور، و ترك الموالاة ينافيه».<ref>ج /1 94</ref> | #دلالت امر بر فور: «و الأمر يقتضي الفور، و ترك الموالاة ينافيه».<ref>ج /1 94</ref> | ||