۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} | }} | ||
'''المناهج الروائية عند الشريف المرتضى''' اثر [[خطاوی، وسام|وسام خطاوى]]، پژوهشى روش‌شناختى در شناخت ابعاد فكرى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] از عالمان شيعه در سده چهارم است. نویسنده در سال 1426ق.<ref>مقدمه، ص10</ref>بر اين اثر عربى مقدمه نوشته است. | '''المناهج الروائية عند الشريف المرتضى''' اثر [[خطاوی، وسام|وسام خطاوى]]، پژوهشى روش‌شناختى در شناخت ابعاد فكرى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] از عالمان شيعه در سده چهارم است. نویسنده در سال 1426ق.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/10 مقدمه، ص10]</ref>بر اين اثر عربى مقدمه نوشته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه، ضمن اشاره به اهميت روش پژوهش‌هاى حديثى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، خلاصه‌اى از محتواى ابواب كتاب بيان شده است.<ref>مقدمه، ص9- 10</ref> | در مقدمه، ضمن اشاره به اهميت روش پژوهش‌هاى حديثى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، خلاصه‌اى از محتواى ابواب كتاب بيان شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/9 مقدمه، ص9- 10]</ref> | ||
باب اول، به بيان زندگى‌نامه [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] اختصاص يافته و اطلاعاتى مختلفى ارائه شده كه از آن جمله است: زمان و مكان تولد، پدر و مادر، نشاط علمى، جايگاه و منزلت اجتماعى و سياسى، مشايخ و اساتيد، شاگردان و كسانى كه از وى حديث روايت كرده‌اند، مؤلفات، زمان فوت و مدفن.<ref>متن كتاب، ص18- 50</ref> | باب اول، به بيان زندگى‌نامه [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] اختصاص يافته و اطلاعاتى مختلفى ارائه شده كه از آن جمله است: زمان و مكان تولد، پدر و مادر، نشاط علمى، جايگاه و منزلت اجتماعى و سياسى، مشايخ و اساتيد، شاگردان و كسانى كه از وى حديث روايت كرده‌اند، مؤلفات، زمان فوت و مدفن.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/18 متن كتاب، ص18- 50]</ref> | ||
در باب دوم، در چهار فصل زير، به روش‌شناسى انديشه‌هاى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در حوزه‌هاى مختلف پرداخته شده است. نویسنده در ابتداى اين باب، مقدمه‌اى ذكر نموده و در آن به اين نكته اشاره كرده است كه بحث از تاريخ روش‌هاى حديثى و روايى و علوم مربوط به آن، بحث نظرى صرف نيست، بلكه در واقع بحث از فرهنگ اسلامى مى‌باشد.<ref>ر.ک: همان، ص58</ref> | در باب دوم، در چهار فصل زير، به روش‌شناسى انديشه‌هاى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در حوزه‌هاى مختلف پرداخته شده است. نویسنده در ابتداى اين باب، مقدمه‌اى ذكر نموده و در آن به اين نكته اشاره كرده است كه بحث از تاريخ روش‌هاى حديثى و روايى و علوم مربوط به آن، بحث نظرى صرف نيست، بلكه در واقع بحث از فرهنگ اسلامى مى‌باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/58 ر.ک: همان، ص58]</ref> | ||
در فصل اول، از مباحث قرآنى در شيوه روايى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، بحث به ميان آمده است. اين فصل، با فصل سوم كه مربوط به آراء اصولى اوست، اشتراكات فراوانى دارد؛ زيرا در اين فصل، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] مباحثى از قرآن كريم پيرامون تخصيص، تعميم، مطلق و مقيد و... را مطرح نموده است كه مربوط به مسائل و مباحث علم اصول مى‌باشد.<ref>همان، ص65- 87</ref> | در فصل اول، از مباحث قرآنى در شيوه روايى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، بحث به ميان آمده است. اين فصل، با فصل سوم كه مربوط به آراء اصولى اوست، اشتراكات فراوانى دارد؛ زيرا در اين فصل، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] مباحثى از قرآن كريم پيرامون تخصيص، تعميم، مطلق و مقيد و... را مطرح نموده است كه مربوط به مسائل و مباحث علم اصول مى‌باشد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/65 همان، ص65- 87]</ref> | ||
روش محدثين در تفسير قرآن، حدود قرآن كريم و سنت پيامبر(ص)، روش عقلى و ظواهر كتاب و سنت، اخذ به معلومات و ظواهر قرآنى، اشتراكات بين قرآن و سنت پيامبر(ص) و تعارض ميان آن دو، از جمله مباحث مطرح شده در اين فصل مى‌باشد. | روش محدثين در تفسير قرآن، حدود قرآن كريم و سنت پيامبر(ص)، روش عقلى و ظواهر كتاب و سنت، اخذ به معلومات و ظواهر قرآنى، اشتراكات بين قرآن و سنت پيامبر(ص) و تعارض ميان آن دو، از جمله مباحث مطرح شده در اين فصل مى‌باشد. | ||
در فصل دوم، از روش‌هاى جديد در منظومه فقهى سخن رفته است. در اين فصل نيز برخى از مباحث، به مباحث اصولى فصل سوم، احاله گرديده است. از جمله موضوعات پى‌گيرى شده در اين فصل، عبارتند از: اشكالاتى كه به واسطه اكتفا كردن محدثين به ظواهر اخبار و روايات به ايشان گرفته مى‌شود؛ اشكالات ابن جنيد پيرامون مراسيل و شذوذ؛ خبر واحد؛ ملاكات ضعف خبر؛ تحقيق در مورد روات اخبار؛ ظواهر و عموم در اخبار و وجود نسخ در روايات.<ref>همان، ص93- 124</ref> | در فصل دوم، از روش‌هاى جديد در منظومه فقهى سخن رفته است. در اين فصل نيز برخى از مباحث، به مباحث اصولى فصل سوم، احاله گرديده است. از جمله موضوعات پى‌گيرى شده در اين فصل، عبارتند از: اشكالاتى كه به واسطه اكتفا كردن محدثين به ظواهر اخبار و روايات به ايشان گرفته مى‌شود؛ اشكالات ابن جنيد پيرامون مراسيل و شذوذ؛ خبر واحد؛ ملاكات ضعف خبر؛ تحقيق در مورد روات اخبار؛ ظواهر و عموم در اخبار و وجود نسخ در روايات.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/93 همان، ص93- 124]</ref> | ||
در فصل سوم، با استفاده از كتاب «الذريعة الى أصول الشريعة»، به بحث و بررسى روش اصولى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، پرداخته شده است. نویسنده دليل اهميت اين كتاب و انتخاب آن را در چند نكته خلاصه نموده است كه از آن جمله است: | در فصل سوم، با استفاده از كتاب «الذريعة الى أصول الشريعة»، به بحث و بررسى روش اصولى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، پرداخته شده است. نویسنده دليل اهميت اين كتاب و انتخاب آن را در چند نكته خلاصه نموده است كه از آن جمله است: | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
#اين كتاب، اولين كتاب كاملى است كه در اصول فقه شيعه امامى، به رشته تحرير درآمده و آثار پيش از آن، اغلب برگرفته از اصول جمهور مى‌باشد. | #اين كتاب، اولين كتاب كاملى است كه در اصول فقه شيعه امامى، به رشته تحرير درآمده و آثار پيش از آن، اغلب برگرفته از اصول جمهور مى‌باشد. | ||
#خود [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در مقدمه اين كتاب، به اين نكته اشاره دارد كه هدف وى از تأليف آن، به نگارش درآوردن كتابى در حد متوسط، براى اصول فقه مى‌باشد؛ كتابى كه به دور از تطويل ممل و اختصار مخل باشد. | #خود [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در مقدمه اين كتاب، به اين نكته اشاره دارد كه هدف وى از تأليف آن، به نگارش درآوردن كتابى در حد متوسط، براى اصول فقه مى‌باشد؛ كتابى كه به دور از تطويل ممل و اختصار مخل باشد. | ||
#[[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در اين كتاب، بين علم كلام و علم اصول، تفكيك قايل شده است.<ref>همان، ص129</ref> | #[[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] در اين كتاب، بين علم كلام و علم اصول، تفكيك قايل شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/129 همان، ص129]</ref> | ||
نسخ قرآن با سنت؛ نسخ سنت با قرآن؛ نسخ سنت با سنت؛ تفاوت روشى ميان تخصيص و نسخ؛ كيفيت تحمل خبر؛ حجيت ظواهر سنت در اثبات احكام شرعى و عدم حجيت اخبار منقول از طريق اصحاب حديث، مهمترين موضوعات مطرح شده در اين فصل مى‌باشد. | نسخ قرآن با سنت؛ نسخ سنت با قرآن؛ نسخ سنت با سنت؛ تفاوت روشى ميان تخصيص و نسخ؛ كيفيت تحمل خبر؛ حجيت ظواهر سنت در اثبات احكام شرعى و عدم حجيت اخبار منقول از طريق اصحاب حديث، مهمترين موضوعات مطرح شده در اين فصل مى‌باشد. | ||
در آخرين فصل، به مباحث عقلى، كلامى و عقيدتى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] پرداخته شده است و بدين‌منظور، دو كتاب وى، با عنوان «المغني في أبواب التوحيد و الإمامة» و «تنزيه الأنبياء و الأئمة(ع)» مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.<ref>همان، ص165- 309</ref> | در آخرين فصل، به مباحث عقلى، كلامى و عقيدتى [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] پرداخته شده است و بدين‌منظور، دو كتاب وى، با عنوان «المغني في أبواب التوحيد و الإمامة» و «تنزيه الأنبياء و الأئمة(ع)» مورد بحث و بررسى قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/165 همان، ص165- 309]</ref> | ||
برخى از مباحث مطرح شده در اين فصل، عبارتند از: توحيد و عدل كلامى؛ تأويل ظواهر اخبار؛ روش علمى در ظواهر اخبار؛ اساس روش عمل به ظواهر در ادله قطعى؛ جمع بين مناقشات سندى و دلالى. | برخى از مباحث مطرح شده در اين فصل، عبارتند از: توحيد و عدل كلامى؛ تأويل ظواهر اخبار؛ روش علمى در ظواهر اخبار؛ اساس روش عمل به ظواهر در ادله قطعى؛ جمع بين مناقشات سندى و دلالى. | ||
نویسنده در انتهاى كتاب با عنوان خاتمه، نتايج بحث را در سه مبحث قرآنى، فقهى و اصولى مطرح كرده است.<ref>همان، ص311-317</ref> | نویسنده در انتهاى كتاب با عنوان خاتمه، نتايج بحث را در سه مبحث قرآنى، فقهى و اصولى مطرح كرده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/21600/1/311 همان، ص311-317]</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده: خرداد(98)]] | |||