۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
}} | }} | ||
'''بحوث في علم النفسي الفلسفي'''، شرح مختصر بخشی از منظومه ملا هادی سبزواری (متوفی 1289ق) است. این کتاب تقریرات درس سید کمال حیدری (معاصر) به قلم عبدالله اسعد و مقدمه تحقیقی او منتشر شده است. | '''بحوث في علم النفسي الفلسفي'''، شرح مختصر بخشی از منظومه [[سبزواری، هادی|ملا هادی سبزواری]] (متوفی 1289ق) است. این کتاب تقریرات درس [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]] (معاصر) به قلم [[اسعد، عبد الله|عبدالله اسعد]] و مقدمه تحقیقی او منتشر شده است. | ||
از جمله حقایق اساسی در فلسفه علوم این است که شرف هر علمی به شرف موضوع آن است. پس علوم اگرچه از زاویه مفهومی برتری ندارند اما از ناحیه واقعیت محکی برای این علوم برتری و تفاوت دارند<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. | از جمله حقایق اساسی در فلسفه علوم این است که شرف هر علمی به شرف موضوع آن است. پس علوم اگرچه از زاویه مفهومی برتری ندارند اما از ناحیه واقعیت محکی برای این علوم برتری و تفاوت دارند<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
پیش از ورود به تبیین اهمیت شناخت نفس انسانی و آثار مرتبت بر آن باید به این سؤال پاسخ گفت که شناخت نفس انسانی ممکن است یا نه؟ در این رابطه دو دیدگاه متضاد استحاله و امکان وجود دارد که شارح در ادامه مقدمه به بررسی آن پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص9-7</ref>. | پیش از ورود به تبیین اهمیت شناخت نفس انسانی و آثار مرتبت بر آن باید به این سؤال پاسخ گفت که شناخت نفس انسانی ممکن است یا نه؟ در این رابطه دو دیدگاه متضاد استحاله و امکان وجود دارد که شارح در ادامه مقدمه به بررسی آن پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص9-7</ref>. | ||
علمای شیعه با استناد به روایات، معرفت انفسی را نافع‌تر از معرفت آفاقی دانسته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. در واقع با انضمام روایات به آیات مشخص می‌شود که معرفت نفس از مهم‌ترین و سودمندترین معارف است<ref>ر.ک: همان</ref>؛ لذا در ادامه مقدمه به عبارات دانشمندان مسلمان چون صدرالمتألهین (متوفی 1045ق)، غزالی (متوفی 505ق) و ابن‌سینا (متوفی 416ق) در تأکید و تشویق بر معرفت نفس و طریقت آن در شناخت مبدأ و معاد، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-15</ref>. حتی ادیان و مذاهب قدیم چون بودائی، مانوی و زرتشتی نیز به معرفت نفس و تحصیل آثارش اهتمام داشته‌اند؛ اگرچه در طریق تحصیل آن متفاوت عمل می‌کردند<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>. | علمای شیعه با استناد به روایات، معرفت انفسی را نافع‌تر از معرفت آفاقی دانسته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص12</ref>. در واقع با انضمام روایات به آیات مشخص می‌شود که معرفت نفس از مهم‌ترین و سودمندترین معارف است<ref>ر.ک: همان</ref>؛ لذا در ادامه مقدمه به عبارات دانشمندان مسلمان چون [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] (متوفی 1045ق)، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]] (متوفی 505ق) و [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] (متوفی 416ق) در تأکید و تشویق بر معرفت نفس و طریقت آن در شناخت مبدأ و معاد، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-15</ref>. حتی ادیان و مذاهب قدیم چون بودائی، مانوی و زرتشتی نیز به معرفت نفس و تحصیل آثارش اهتمام داشته‌اند؛ اگرچه در طریق تحصیل آن متفاوت عمل می‌کردند<ref>ر.ک: همان، ص17</ref>. | ||
کتاب حاضر مجموعه مباحث در موضوع علم نفس فلسفی است که شرح مختصری بر منظومه و شرح حکیم متأله ملا هادی سبزواری است. این مباحث را سید کمال حیدری بر گروهی از دانشجویان این معارف تدریس کرده است و عبدالله اسعد مباحث را با اجازه از استادش تقریر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | کتاب حاضر مجموعه مباحث در موضوع علم نفس فلسفی است که شرح مختصری بر منظومه و شرح حکیم متأله ملا هادی سبزواری است. این مباحث را [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]] بر گروهی از دانشجویان این معارف تدریس کرده است و [[اسعد، عبد الله|عبدالله اسعد]] مباحث را با اجازه از استادش تقریر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | ||
این اثر حاوی شرح مقاصد چهارم تا ششم منظومه است که در آن‌ها موضوع طبیعیات، نبوات و منامات و احوال نفس مطرح شده و در فرائد مختلفی احوال نفس، احکام نفوس فلکی، اصول معجزات و کرامات، سبب صدور افعال غریبه از نفس انسانی، معاد روحانی و معاد جسمانی و دفع شبهات مرتبت با معاد جسمانی مورد بحث قرار گرفته است. | این اثر حاوی شرح مقاصد چهارم تا ششم منظومه است که در آن‌ها موضوع طبیعیات، نبوات و منامات و احوال نفس مطرح شده و در فرائد مختلفی احوال نفس، احکام نفوس فلکی، اصول معجزات و کرامات، سبب صدور افعال غریبه از نفس انسانی، معاد روحانی و معاد جسمانی و دفع شبهات مرتبت با معاد جسمانی مورد بحث قرار گرفته است. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
شیوه شرح بدین‌ترتیب است که ابتدا اشعاری از منظومه سبزواری ذکر شده است پس‌ازآن عناوین موضوعات مطرح و به ترتیب شرح شده است؛ مثلاً در ابتدای فریده ششم از بحث طبیعیات سه عنوان تعریف نفس، دلیل بر وجود نفس و اقسام نفس مطرح و سپس هر یک در ضمن مفرداتی شرح شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص27-21</ref>. | شیوه شرح بدین‌ترتیب است که ابتدا اشعاری از منظومه سبزواری ذکر شده است پس‌ازآن عناوین موضوعات مطرح و به ترتیب شرح شده است؛ مثلاً در ابتدای فریده ششم از بحث طبیعیات سه عنوان تعریف نفس، دلیل بر وجود نفس و اقسام نفس مطرح و سپس هر یک در ضمن مفرداتی شرح شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص27-21</ref>. | ||
گاه سؤالاتی در ضمن بحث مطرح شده که پاسخ سید کمال حیدری با عنوان «المصنف» ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص322</ref>. وی گاه لازم میداند که از شرح ابیات منظومه خارج شده و توضیحات تکمیلی ارائه کند؛ به‌عنوان نمونه در موضوع معاد مباحث مطرح شده را دربردارنده بسیاری از مسائل مهم معاد نمی‌داند؛ لذا لازم میداند متناسب با اهمیت آن مباحث را تکمیل کند و به طرح موضوع با استفاده از آیات و روایات می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص326</ref>. | گاه سؤالاتی در ضمن بحث مطرح شده که پاسخ [[حیدری، کمال|سید کمال حیدری]] با عنوان «المصنف» ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص322</ref>. وی گاه لازم میداند که از شرح ابیات منظومه خارج شده و توضیحات تکمیلی ارائه کند؛ به‌عنوان نمونه در موضوع معاد مباحث مطرح شده را دربردارنده بسیاری از مسائل مهم معاد نمی‌داند؛ لذا لازم میداند متناسب با اهمیت آن مباحث را تکمیل کند و به طرح موضوع با استفاده از آیات و روایات می‌پردازد<ref>ر.ک: همان، ص326</ref>. | ||
مصادر کتاب و فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است. | مصادر کتاب و فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||