کتاب البيع (میلانی - جديد)

البيع‏
پدیدآوران	ميلاني، محمدهادي (نويسنده) حسيني ميلاني، علي (شارح)
عنوان‌های دیگر	کتاب البيع / ميلاني - جديد
ناشر	مرکز الحقائق الإسلامية
مکان نشر	ايران - قم
سال نشر	مجلد1: 1429ق, مجلد2: 1429ق, مجلد3: 1434ق, مجلد4: 1434ق,
موضوع	خريد و فروش (فقه) فقه جعفري - قرن 14 معاملات (فقه)
زبان	عربی
تعداد جلد	4
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏190‎‏/‎‏1‎‏ ‎‏/‎‏ح‎‏5‎‏ک‎‏2‏

البيع، تقریرات درس خارج فقه آیت‌الله سید محمدهادی حسینی میلانی (متوفی 1395ق) به قلم سید علی حسینی میلانی (معاصر) است. این اثر تقریر و شرح عربی بر کتاب «البیع» مکاسب محرمه شیخ مرتضی انصاری (متوفی 1243ش) است.

مقرر اثر در مقدمه‌اش بر کتاب، مکاسب محرمه را محور مباحث عالی در فقه معاملات از سوی فقهای بزرگ دانسته است که شروح و تعالیق کوچک و بزرگی درباره آن نوشته شده است. سپس اشاره کرده که جدش سید محمدهادی میلانی این مباحث را در نجف اشرف از میرزا محمدحسین نائینی (متوفی 1355ق) و شیخ محمدحسین اصفهانی (متوفی 1361ق) فرا گرفت. سپس این مباحث را به ترتیب در نجف اشرف تدریس کرد و جماعتی از فضلای حوزه علمیه در درس وی حاضر می‌شدند که بعدها خود از مراجع بزرگ و مشاهیر علما و اساتید عالی‌رتبه شدند‏.

در ادامه مقدمه به مرجعیت و برخی جنبه‌های علمی و معنوی شخصیت سید محمدهادی میلانی اشاره شده و برای مطالعه بیشتر به کتاب «علم و جهاد» سید محمدعلی میلانی ارجاع شده است‏.

آیت‌الله میلانی کتب اجاره، صلاة، زکات، خمس را بر مبنای شرائع الاسلام محقق حلی در حوزه علمیه مشهد مقدس تدریس کرد و پس‌ازآن کتاب بیع را طبق کتاب مکاسب شیخ انصاری تدریس نمود و البته به پایان نرسید‏.

شیوه او در شرح عبارات بدین‌صورت است که ابتدا عبارت شیخ را با ادب فراوان و تواضع زیبایی نسبت به جایگاه علمی شیخ شرح و تقریر کرده است. به اعتقاد محقق کتاب ممکن است این ادب و احترام برای توجیه کلام خود و حمل عبارت برخلاف ظاهر آن است، چراکه می‌گوید: مقتضای مقام شیخ آن است که مرادش این‌چنین باشد اگرچه ظاهر عبارتش این‌گونه نباشد. سپس سخنان علما را حول کلام شیخ و دیگران به بحث و نقد کشیده است. هرگاه اشکالی بر شیخ یا یکی دیگر از فقها دارد می‌گوید: «این سهوی از قلم اوست» یا «کمک به او ممکن نیست»... بلکه گاهی نیز می‌بینیم که سخنی را رد می‌کند بدون این‌که به نام گوینده‌اش اشاره کند تا مقام و جایگاه گوینده حفظ شود. از جمله فقهایی متأخر از شیخ که سید محمدهادی میلانی متذکر نظرات آن‌ها شده است: محمدکاظم خراسانی با عبارت «مرحوم آخوند»، سید محمدکاظم یزدی با عبارت «مرحوم سید»، محمدحسین اصفهانی با تعبیر «شیخنا الاستاد»‏.

ظاهر کلامش گاه به هنگام ذکر دیدگاه استادش به‌گونه مباشر و بی‌واسطه است مانند این‌که می‌گوید: «استاد ما می‌‎گوید... و ما بر او اشکال می‌کنیم»؛ که دلالت بر تسلطش بر مباحث اساتیدش کرد. او بسیار اساتیدش به‌ویژه شیخ محمدحسین اصفهانی را گرامی می‌دارد؛ او به گفته‌های ایشان بسیار اعتماد کرده و به حاشیه‌اش بر مکاسب مراجعه می‌کند... ‏.

در انتهای مقدمه، توجهات و رهنمودهای سید محمدهادی میلانی به فرزندش سید علی با ارائه تعدادی از نامه‌هایش مطرح شده است‏.

در بالای صفحه با «قوله» نظرات شیخ انصاری و با «اقول» اشکالات و پاسخ‌های سید محمدهادی میلانی مطرح شده است. سپس دیدگاه و نظرات سید علی میلانی در وسط صفحه و آدرس آیات و روایات و مطالب در پاورقی صفحات ذکر شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.