الطبقات الکبری (الطبقة الخامسة من الصحابة): تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
    جز (جایگزینی متن - '| تعداد جلد =2 | کد پدیدآور =' به '| تعداد جلد =2 | کتابخانۀ دیجیتال نور = | کد پدیدآور = ')
    خط ۲۵: خط ۲۵:
    | چاپ =1
    | چاپ =1
    | تعداد جلد =2
    | تعداد جلد =2
    | کتابخانۀ دیجیتال نور =
    | کد پدیدآور =
    | کد پدیدآور =
    | پس از =
    | پس از =
    | پیش از =
    | پیش از =

    نسخهٔ ‏۳ دسامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۰:۵۶

    ‏الطبقات الکبري
    الطبقات الکبری (الطبقة الخامسة من الصحابة)
    پدیدآورانابن سعد، محمد بن سعد (نویسنده) سلمي، محمد بن صامل (محقق)
    عنوان‌های دیگرعنوان فرعي:الطبقة الخامسة من الصحابة
    ناشرمکتبة الصديق
    مکان نشرعربستان - طائف
    سال نشر1993م , 1414ق
    چاپ1
    موضوعاسلام - سرگذشت‌نامه

    تابعين و اتباع تابعين

    صحابه

    محمد(ص)، پيامبر اسلام، 53 قبل از هجرت - 11ق.
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    ‏BP‎‏ ‎‏21‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ط‎‏2095

    الطبقات الکبری (الطبقة الخامسة من الصحابة)، تحقیقی از محمد بن صامل سلمی به عنوان رساله دکترای وی در رشته تاریخ اسلام.[۱]بر طبقه پنجم از کتاب «الطبقات الکبری» محمد بن سعد (متوفی 230ق) است.

    طبقه پنجم، شامل آن دسته از صحابه است که در زمان رحلت پیامبر اعظم(ص) کم سن و سال بودند و هیچ کدامشان در رکاب رسول‌الله(ص) نجنگیدند... برخی از آنها پیامبر را درک کردند و او را دیدند، ولی چیزی از او روایت نکردند.[۲]

    این کتاب دو جلدی به ترجمه 46 نفر و حدود 715 سند اختصاص یافته است.[۳]جلد اول حاوی ترجمه 8 نفر از جمله حسنین(ع) و جلد دوم به ترجمه باقی صحابه می‌باشد.

    محقق در تحقیق این کتاب به دو نسخه اعتماد کرده است: نسخه اول، نسخه کتابخانه احمد الثالث در استانبول است که در قرن هفتم نگاشته شده و شامل یازده جزء است که جزء دوم و دهم آن از بین رفته است.[۴]و نسخه دومی که محقق از آن بهره برده است، نسخه کتاب در کتابخانه محمودیه مدینه است که فقط شامل طبقه پنجم می‌شود.[۵]

    ایشان نسخه کتابخانه احمد الثالث را اصل قرار داده و درصورتی که مغایرتی بین این نسخه و نسخه کتابخانه محمودیه باشد در پاورقی به آن اشاره کرده است.[۶]

    درصورتی که در نسخه اصلی واژه ای افتاده باشد و در نسخه دوم موجود باشد بعد از درج آن واژه در متن، در پاورقی به آن اشاره می‌کند و درصورتی که در نسخه اصلی اشتباه آشکاری وجود داشته باشد و نسخه دوم بری از آن اشتباه باشد با اصلاح آن اشتباه، در پاورقی به آن اشاره می‌کند و نیز درصورتی که این اشتباه در هر دو نسخه باشد و امکان اصلاح آن باشد، اصلاحی آن بین ][ قرار داده و در پاورقی آن را گوشزد می‌کند.[۷]

    علاوه بر آن اگر قسمتی از متن در دو نسخه مذکور ناخوانا باشد، ایشان آن را همان گونه که هست، نقل کرده، سپس احتمالاتی را که در خواندن آن قسمت به نظر می‌رسد در پاورقی ذکر کرده است.[۸]

    پاورقی‌های کتاب شامل دو قسمت است: قسمت اول به توضیح الفاظ مبهم، شناسایی و توضیح اعلام، اماکن، طوائف و مسائلی از این قبیل مربوط است. قسمت دوم به بررسی اسناد متن اختصاص یافته است.[۹]

    ایشان در تحقیق کتاب و انساب آن به کتبی چون «جمهرة النسب» ابن کلبی، «نسب قریش» مصعب زبیری، «جمهرة نسب قریش» زبیر بن بکار، «المحبر» ابن حبیب، «المنمق فی أخبار قریش» ابن حبیب، «المعارف» ابن قتیبه، «جمهرة أنساب العرب» ابن حزم، «الاستیعاب» ابن عبدالبر و «التبیین فی أنساب القرشیین» ابن قدامه مراجعه کرده است.[۱۰]

    محقق در بررسی اسناد و روات دقت خاصی به خرج داده است و به مسائلی چون اتصال، انقطاع، ارسال، جرح و تعدیل پرداخته است. در جرح و تعدیل روات قول احمد بن حنبل، بخاری و ابوزرعه را بر اقوال دیگر مقدم دانسته است. وی در پاورقی‌ها، تاریخ وفات هریک از روات و طبقه او را مطابق آن چیزی که در کتاب تقریب التهذیب ابن حجر آمده بازگو کرده است.[۱۱]و درصورتی که به ترجمه یکی از روات دست نیافته باشد به عدم دستیابی به وی اشاره کرده است.[۱۲]

    ایشان، اعلام و الفاظی را که نیاز به بیان کیفیت ضبط آن‌ها وجود دارد، با رجوع به کتبی چون المؤتلف و المختلف دارقطنی و کتاب تبصیر المنتبه بتحریر المشتبه ابن حجر، کیفت ضبط آن‌ها را استخراج کرده و در پاورقی به نمایش گذاشته است.[۱۳]

    فهرست مطالب هر جلد، در پایان آن ذکر شده است. در پایان جلد دوم، تصاویری از نسخ مورد استفاده محقق آمده است.[۱۴]

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه، ج1، ص11
    2. ر.ک: همان، ص64
    3. ر.ک: همان، ص105
    4. ر.ک: همان، ص91
    5. ر.ک: همان، ص93
    6. ر.ک: همان ص105
    7. ر.ک: همان، ص106
    8. همان
    9. ر.ک: همان
    10. ر.ک: همان، ص106 و 107
    11. ر.ک: همان، ص107
    12. ر.ک: همان
    13. ر.ک: همان، ص108
    14. ر.ک: ج2، ص279-291

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها