سخاوی، علی بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
(لینک درون متنی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==تولد== | ==تولد== | ||
علی بن محمد بن عبدالصمد بن عبدالاحد بن عبدالغالب بن غطاس همدانی مصری سخاوی شافعی، کنیهاش ابوالحسن و معروف به علمالدین بود. در تولد ایشان اختلاف است؛ برخی او را متولد سال 558ق و گروهی او را زاده 559ق، دانستهاند<ref>ر.ک: سیف القاضی، عبدالحق عبدالدایم، ص19-22</ref>. | علی بن محمد بن عبدالصمد بن عبدالاحد بن عبدالغالب بن غطاس همدانی مصری سخاوی شافعی، کنیهاش ابوالحسن و معروف به علمالدین بود. در تولد ایشان اختلاف است؛ برخی او را متولد سال 558ق و گروهی او را زاده 559ق، دانستهاند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/19 ر.ک: سیف القاضی، عبدالحق عبدالدایم، ص19-22]</ref>. | ||
==جایگاه علمی== | ==جایگاه علمی== | ||
شاگردش ابوشامه درباره سخاوی گفته که او علامه زمانش و شیخ عصرش بود. ذهبی، ابن کثیر، جزری و سیوطی در کتب تراجم خویش از او بهنیکی یاد کردهاند<ref>ر.ک: همان، ص42-43</ref>. | شاگردش ابوشامه درباره سخاوی گفته که او علامه زمانش و شیخ عصرش بود. ذهبی، ابن کثیر، جزری و سیوطی در کتب تراجم خویش از او بهنیکی یاد کردهاند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/42 ر.ک: همان، ص42-43]</ref>. | ||
==مذهب== | ==مذهب== | ||
سخاوی ابتدا بر مذهب مالکی بوده، سپس به مذهب شافعی درمیآید<ref>ر.ک: همان، ص46-47</ref>. | سخاوی ابتدا بر مذهب مالکی بوده، سپس به مذهب شافعی درمیآید<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/46 ر.ک: همان، ص46-47]</ref>. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
# عساکر بن علی بن اسماعیل مصری مقری نحوی شافعی (490-581ق)؛ | # عساکر بن علی بن اسماعیل مصری مقری نحوی شافعی (490-581ق)؛ | ||
# ابوحفص بن طبرزد، عمر بن محمد بن معمر بن یحیی بغدادی (متوفی 607ق)؛ | # ابوحفص بن طبرزد، عمر بن محمد بن معمر بن یحیی بغدادی (متوفی 607ق)؛ | ||
# هبةالله بن علی بن مسعود بن ثابت خزرجی بوصیری (506-598ق)<ref>ر.ک: همان، ص24-28</ref>. | # هبةالله بن علی بن مسعود بن ثابت خزرجی بوصیری (506-598ق)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/24 ر.ک: همان، ص24-28]</ref>. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
# صالح بن ابراهیم بن احمد بن ابراهیم (متوفی بعد از 680ق)؛ | # صالح بن ابراهیم بن احمد بن ابراهیم (متوفی بعد از 680ق)؛ | ||
# ابومحمد عبدالسلام بن علی بن عمر بن سیدالنساء زواوی (589-681ق)؛ | # ابومحمد عبدالسلام بن علی بن عمر بن سیدالنساء زواوی (589-681ق)؛ | ||
و...<ref>ر.ک: همان، ص30-39</ref>. | و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/30 ر.ک: همان، ص30-39]</ref>. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
در وفات ایشان نیز همچون تولدشان اختلاف است؛ بیشتر مصادر میگویند: عمر سخاوی در سال 643ق، پایان یافت<ref>ر.ک: همان، ص62</ref>. | در وفات ایشان نیز همچون تولدشان اختلاف است؛ بیشتر مصادر میگویند: عمر سخاوی در سال 643ق، پایان یافت<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/62 ر.ک: همان، ص62]</ref>. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۱۶۶: | خط ۱۶۶: | ||
# لواقح الفكر في أخبار من غبر؛ | # لواقح الفكر في أخبار من غبر؛ | ||
# المشهور في أسماء الأيام و الشهور؛ | # المشهور في أسماء الأيام و الشهور؛ | ||
# المفاخرة بين دمشق و القاهرة<ref>ر.ک: همان، ص48-62</ref>. | # المفاخرة بين دمشق و القاهرة<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/48 ر.ک: همان، ص48-62]</ref>. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۷۳: | خط ۱۷۳: | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
سيف القاضي، عبدالحق عبدالدايم، «جمال القراء و كمال الإقراء»، تألیف علی بن محمد سخاوی، مؤسسة الكتب الثقافية، چاپ اول، 1419ق. | [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/4562/1/3 سيف القاضي، عبدالحق عبدالدايم، «جمال القراء و كمال الإقراء»، تألیف علی بن محمد سخاوی، مؤسسة الكتب الثقافية، چاپ اول، 1419ق]. | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:قربانی-باقی زاده]] | [[رده:قربانی-باقی زاده]] | ||
[[رده:سال97-25آبان الی24آذر]] | [[رده:سال97-25آبان الی24آذر]] | ||
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۰:۱۷
| نام | سخاوی، علی بن محمد |
|---|---|
| نام های دیگر | ابوالحسن علي بن محمد بن عبدالصمد بن علم‌الدين سخاوي |
| نام پدر | محمد |
| متولد | 558ق |
| محل تولد | مصر |
| رحلت | 643ق |
| اساتید | غیاث بن فارس بن مکی
زید بن حسن بن زید بن حسن احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ابراهیم ابوطاهر سلفی |
| برخی آثار | |
| کد مولف | AUTHORCODE13676AUTHORCODE |
علی بن محمد سخاوی (558-643ق)، از مشاهیر ادبا و نحویان و قراء، فقیهان، مفسرین و در شمار پیشوایان نحو، تفسیر، لغت و قرائت مصری بشمار میرود.
تولد
علی بن محمد بن عبدالصمد بن عبدالاحد بن عبدالغالب بن غطاس همدانی مصری سخاوی شافعی، کنیهاش ابوالحسن و معروف به علمالدین بود. در تولد ایشان اختلاف است؛ برخی او را متولد سال 558ق و گروهی او را زاده 559ق، دانستهاند[۱].
جایگاه علمی
شاگردش ابوشامه درباره سخاوی گفته که او علامه زمانش و شیخ عصرش بود. ذهبی، ابن کثیر، جزری و سیوطی در کتب تراجم خویش از او بهنیکی یاد کردهاند[۲].
مذهب
سخاوی ابتدا بر مذهب مالکی بوده، سپس به مذهب شافعی درمیآید[۳].
اساتید
- داود بن احمد بن محمد بن منصور ثابت، ابوالبرکات بغدادی (542-616ق)؛
- زید بن حسن بن زید بن حسن (520-613ق)؛
- غیاث بن فارس بن مکی (518-605ق)؛
- قاسم بن فیرة بن خلف بن احمد (538-590ق)؛
- احمد بن محمد بن احمد بن محمد بن ابراهیم ابوطاهر سلفی (472-576ق)؛
- اسماعیل بن صالح بن یاسین بن عمران، ابوطاهر مصری (متوفی 596ق)؛
- حنبل بن عبدالله بن فرج بن سعاده رصافی حنبلی (متوفی 604ق)؛
- عبدالخالق بن فیروز جوهری، ابوالمظفر همدانی؛
- قاسم بن علی بن حسن بن هبةالله (527-600ق)؛
- محمد بن احمد بن حامد بن مفرح ارتاحی (507-601ق)؛
- محمد بن یوسف بن علی غزنوی (522-599ق)؛
- ابواسحاق ابراهیم بن جباره سخاوی؛
- ابوطاهر اسماعیل بن مکی بن اسماعیل بن عیسی بن عوف زهری عوفی اسکندرانی مالکی (485-581ق)؛
- عساکر بن علی بن اسماعیل مصری مقری نحوی شافعی (490-581ق)؛
- ابوحفص بن طبرزد، عمر بن محمد بن معمر بن یحیی بغدادی (متوفی 607ق)؛
- هبةالله بن علی بن مسعود بن ثابت خزرجی بوصیری (506-598ق)[۴].
شاگردان
- ابراهیم بن ابوالحسن مخرمی؛
- ابراهیم بن داود بن ظاهر بن ربیعه (622-692)؛
- شرفالدین ابوالعباس احمد بن ابراهیم بن سباع بن ضیاء فزاری بدری مقری نحوی شافعی (630-705ق)؛
- ابن بعلبکی، احمد بن سلیمان بن مروان (متوفی 712ق)؛
- شمسالدین ابوالعباس احمد بن عبدالله بن زبیر خابوری (متوفی 690ق)؛
- احمد بن عبدالله بن شعیب تمیمی صقلی دمشقی مقری (متوفی 663ق)؛
- احمد بن محمد قلانسی؛
- ابولفداء اسماعیل بن عثمان بن معلم رشید حنفی (متوفی 714ق)؛
- صدرالدین اسماعیل بن مکتوم دمشقی (710ق)؛
- رکنالدین الیاس بن علوان بن ممدود مقری (متوفی 673ق)؛
- رشیدالدین ابوبکر بن ابوالدر (متوفی 673ق)؛
- ابن دبوقا جعفر بن قاسم بن جعفر بن علی ربعی (621-691ق)؛
- حسن بن خلال؛
- ابوعلی حسن بن ابوعبدالله بن صدقة بن ابوالفتوح ازدی صقلی (متوفای 669ق)؛
- سدیدالدین ابوالقاسم خضر بن عبدالرحمن بن خضر حموی مقری (متوفی 681ق)؛
- ضیاءالدین دانیال بن منکلی بن صرفا شافعی (617-696ق)؛
- صالح بن ابراهیم بن احمد بن ابراهیم (متوفی بعد از 680ق)؛
- ابومحمد عبدالسلام بن علی بن عمر بن سیدالنساء زواوی (589-681ق)؛
و...[۵].
وفات
در وفات ایشان نیز همچون تولدشان اختلاف است؛ بیشتر مصادر میگویند: عمر سخاوی در سال 643ق، پایان یافت[۶].
آثار
قرائت
- الإفصاح و غاية الإنشراح في القراءات السبع؛
- فتح الوصيد في شرح القصيد؛
- مراتب الأصول و غرائب الفصول؛
تفسیر
- تفسير القرآن الكريم إلی آخر سورة الكهف؛
اعجاز قرآن
- الإفصاح الموجز في إيضاح المعجز؛
- أقوی العدد في معرفة العدد؛
رسم المصحف
- الوسيلة إلی شرح العقيلة.
متشابه القرآن
- هداية المرتاب و غاية الحفاظ و الطلاب.
تجوید قرآن
- التبصرة في صفات الحروف و أحكام المد؛
- روضة الدرر و المرجان في تجويد القرآن؛
- عمدة المفيد و عدة المجيد في معرفة لفظ التجويد؛
- منهاج التوفيق إلی معرفة التجويد و التحقيق.
فضائل قرآن
- منازل الإجلال و التعظيم في فضائل القرآن العظيم.
نسخ
- الطوى الراسخ في المنسوخ و الناسخ.
وقف و ابتدا
- علم الاهتداء في معرفة الوقف و الابتداء.
مکی یا مدنی سور
- نثر الدرر في ذكر الآيات و السور.
علوم قرآن
- جمال القراء و كمال الإقراء؛
- رسالة في علوم القرآن.
حدیث
- الجواهر المكللة في الأخبار المسلسلة؛
- شرح مصابيح السنة للبغوي.
سیره پیامبر
- أرجوزة في أسماء النبي(ص)؛
- أرجوزة في سيرة النبي(ص)؛
- ذات الأصول في مدح الرسول(ص)؛
- ذات الأصول و القبول في مفاخر الرسول(ص)؛
- ذات الدرر في معجزات سيد البشر؛
- شكوی الاشتياق إلی النبي الطاهر الأخلاق؛
- القصائد السبع في المدائح النبوية.
فقه
- أرجوزة في الفرائض؛
- تحفة الناسك في معرفة المناسك؛
- ذات الحلل و مهاة الكلل.
عقاید
- القصيدة الناصرة لمذهب الأشاعرة؛
- الكوكب الوقاد في تصحيح الاعتقاد؛
نحو و ادبیات عرب
- سفر السعادة و سفير الإفادة؛
- المفضل شرح المفصل؛
- منير الدیاجي في شرح الأحاجي؛
- نظم الضوابط النحوية.
موضوعات گوناگون
- تنوير الظلم في الجود و الكرم؛
- عروس السمر في منازل القمر؛
- كتاب تحفة الفراض و طرفة تهذيب المرتاض؛
- لواقح الفكر في أخبار من غبر؛
- المشهور في أسماء الأيام و الشهور؛
- المفاخرة بين دمشق و القاهرة[۷].