كربلاء في الأرشيف العثماني: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مي‌' به 'می'
جز (جایگزینی متن - 'هايي' به 'هایی')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'مي‌' به 'می')
خط ۴۱: خط ۴۱:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
نویسنده در مقدمه كتاب، به اهميت موضوع مورد بحث و علت انتخاب اين مقطع زماني اشاره كرده است: هنگامي كه مي‌گوئيم "كربلا" اولين چيزي كه به ذهن مي‌آيد، شهادت امام حسين(ع) نواده سيد ما محمد(ص) است. كربلا به موضوع مهمي در ادب عرب، ترك و فارس بدل گشت و از زمان شهادت امام حسين(ع) در نزد تمامي مذاهب اسلامی نوعي تقدس يافت. كربلا همچنين در ارتباطات عثماني - ايراني نيز به مكان مهمي تبديل شد. اين اهميت به سبب وضع ديني، سیاسی و جغرافیایی آن بود، لذا كربلا تنها به عنوان يك مكان ديني مهم شناخته نمى‌شد، بلكه در قرن نوزدهم به ميدان نزاع سیاسی بين دول عثماني و ايران بدل گرديد. مقطع زماني 1843 تا 1872م به لحاظ تلاش‌هاي دولت عثماني برا ي تطبيق اصلاحات بر سياست مركزي حائز اهميت است.
نویسنده در مقدمه كتاب، به اهميت موضوع مورد بحث و علت انتخاب اين مقطع زماني اشاره كرده است: هنگامي كه میگوئيم "كربلا" اولين چيزي كه به ذهن میآيد، شهادت امام حسين(ع) نواده سيد ما محمد(ص) است. كربلا به موضوع مهمي در ادب عرب، ترك و فارس بدل گشت و از زمان شهادت امام حسين(ع) در نزد تمامي مذاهب اسلامی نوعي تقدس يافت. كربلا همچنين در ارتباطات عثماني - ايراني نيز به مكان مهمي تبديل شد. اين اهميت به سبب وضع ديني، سیاسی و جغرافیایی آن بود، لذا كربلا تنها به عنوان يك مكان ديني مهم شناخته نمى‌شد، بلكه در قرن نوزدهم به ميدان نزاع سیاسی بين دول عثماني و ايران بدل گرديد. مقطع زماني 1843 تا 1872م به لحاظ تلاش‌هاي دولت عثماني برا ي تطبيق اصلاحات بر سياست مركزي حائز اهميت است.


خلاصه‌ای از مطالب فصل‌هاي مختلف به ترتيب عبارت است از:
خلاصه‌ای از مطالب فصل‌هاي مختلف به ترتيب عبارت است از:
خط ۴۷: خط ۴۷:
1- ساختار جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی كربلا اولين مطلبي است كه مورد مداقه قرار گرفته است. ساختار جغرافیایی عراق؛ مانند ديگر مناطق بر پايه آب‌ها و قنوات پايه‌ريزي شده است. كربلا از نهر فرات و قنات حسینیه آبياري مى‌شد. اقتصادش نيز بر مبناي زراعت و تجارت بنا شده بود. اين شهر از مهم‌ترين راه‌هاي تجاری بود كه موقعيت ويژه‌اي بر راه تجاری ممتد بين هند - اروپا و بصره - بغداد و ايران - حلب داشت. با حلول قرن 19 اهميت راه‌هاي گردشگري و تجاری منطقه بيشتر نيز شد. فراواني زوار شيعه نيز در تجارت آن بسيار مؤثر بودند. دولت عثماني با اهداف تجاری با برخی اصلاحات، شرايط امنيت و راحتي بيشتري را برای زوار فراهم آورد.
1- ساختار جغرافیایی، اقتصادی و اجتماعی كربلا اولين مطلبي است كه مورد مداقه قرار گرفته است. ساختار جغرافیایی عراق؛ مانند ديگر مناطق بر پايه آب‌ها و قنوات پايه‌ريزي شده است. كربلا از نهر فرات و قنات حسینیه آبياري مى‌شد. اقتصادش نيز بر مبناي زراعت و تجارت بنا شده بود. اين شهر از مهم‌ترين راه‌هاي تجاری بود كه موقعيت ويژه‌اي بر راه تجاری ممتد بين هند - اروپا و بصره - بغداد و ايران - حلب داشت. با حلول قرن 19 اهميت راه‌هاي گردشگري و تجاری منطقه بيشتر نيز شد. فراواني زوار شيعه نيز در تجارت آن بسيار مؤثر بودند. دولت عثماني با اهداف تجاری با برخی اصلاحات، شرايط امنيت و راحتي بيشتري را برای زوار فراهم آورد.


به لحاظ ساختار اجتماعی ابتدا ويژگى‌هاي اجتماع عراق و عشاير ساكن و بدوي و رابطه عشاير با دولت مورد بررسی قرار گرفته است. برای گسترش نفوذ دولت در كربلا كمك‌هاي ويژه‌اي به كربلا صورت گرفت. در پايان اين فصل از كتاب، جداولي نيز از مذاهب عشاير كربلا و ساير مناطق ارائه شده است كه بيانگر آن است كه به لحاظ جهت جمعيتي، غالب عشاير كربلا را شیعیان تشكيل مي‌دهند.
به لحاظ ساختار اجتماعی ابتدا ويژگى‌هاي اجتماع عراق و عشاير ساكن و بدوي و رابطه عشاير با دولت مورد بررسی قرار گرفته است. برای گسترش نفوذ دولت در كربلا كمك‌هاي ويژه‌اي به كربلا صورت گرفت. در پايان اين فصل از كتاب، جداولي نيز از مذاهب عشاير كربلا و ساير مناطق ارائه شده است كه بيانگر آن است كه به لحاظ جهت جمعيتي، غالب عشاير كربلا را شیعیان تشكيل میدهند.


2- اماكن مقدس موجود در كربلا و تطورات تاریخی ضريح‌هاي موجود در اين مكان‌ها و توصيفات و تزئنات به كار رفته در آنها و مساحت ضريح‌ها در ابتدا ذكر شده است. در ادامه تعميرات صحن‌هاي مقدس در نجف و كربلا مورد مطالعه قرار گرفته است. پيگيرى‌هاي ايران در رابطه با بازسازی‌ها و مخالفت دولت عثماني از مطالب جالب توجه است. در ادامه چگونگی اداره ضرائح و هداياي فراواني كه در آنها ريخته مى‌شد و نيز موقوفات و اشياء و كتب موجود در خزائن حرم [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به تفصيل ذكر شده است.
2- اماكن مقدس موجود در كربلا و تطورات تاریخی ضريح‌هاي موجود در اين مكان‌ها و توصيفات و تزئنات به كار رفته در آنها و مساحت ضريح‌ها در ابتدا ذكر شده است. در ادامه تعميرات صحن‌هاي مقدس در نجف و كربلا مورد مطالعه قرار گرفته است. پيگيرى‌هاي ايران در رابطه با بازسازی‌ها و مخالفت دولت عثماني از مطالب جالب توجه است. در ادامه چگونگی اداره ضرائح و هداياي فراواني كه در آنها ريخته مى‌شد و نيز موقوفات و اشياء و كتب موجود در خزائن حرم [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به تفصيل ذكر شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش