۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سبکىم' به 'سبکی م') |
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین') |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''تاريخ الكوفة'''، تأليف مورخ بزرگ عراقى [[براقی، حسین|حسين بن احمد حسنى]]، مشهور به "[[براقی، حسین|سيد | '''تاريخ الكوفة'''، تأليف مورخ بزرگ عراقى [[براقی، حسین|حسين بن احمد حسنى]]، مشهور به "[[براقی، حسین|سيد حسین براقى نجفى]]" متوفى 1332 است كه در آن تاريخ كوفه را احيا نموده و آن را از جنبههاى مختلف فرهنگى، اقتصادى، اجتماعى، تاريخى و سياسى بررسى كرده است. وى نگارش كتاب را در سال 1357 قبه انتها رسانده است. علامه مظفر در مقدمهاش بر كتاب چنين مىنگارد: "هر يك از ما، مطالبى درباره اهميت تاريخى كوفه... مىدانيم و يا با مطالعه اين كتاب، كه در برابر ماست، به اهميت آن از جهات ديگرى پى مىبريم، لكن تاكنون كتاب ديگرى سراغ نداريم كه زواياى مختلف تاريخ كوفه در آن ذكر شده باشد تا مشوّق پژوهشگران و مورخان باشد". به گفته ايشان از آنجا كه در كتاب اصلى نويسنده تاريخ كوفه به طور كامل بررسى نشده بود، تصحيح آن توسط [[بحرالعلوم، محمد صادق|سيد محمد صادق آل بحرالعلوم]] انجام شد و مطالب مهمى به آن افزوده شد، به گونهاى كه آن را مىتوان اثر مشترك اين دو نويسنده دانست؛ اما سيد به دليل اعتقاد به فضيلت مؤلف و نيز پديد آوردن موضوعى جديد اين كتاب را به مؤلف اصلى آن نسبت داد. | ||
== انگيزه تأليف== | == انگيزه تأليف== | ||
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
بخشى كه به اعتراف نويسنده با تاريخ كوفه ارتباطى ندارد، فرهنگ الفبايى اسامى كوفه، روستاها، مناطق، آبها، كاخها و...است كه عيناً از [[معجم البلدان]] و [[مراصد الاطلاع علی أسماء الأمكنة و البقاع|مراصد الاطلاع]] نقل شده است. در ابتداى كتاب نقشه شهر كوفه به نقل از كتاب "تاريخ كوفه " اثر [[ماسینیون، لویی|ماسينيون]] خاورشناس مشهور فرانسوى آمده است كه كوفه را در قرنهاى اول و دوم هجرى نشان مىدهد و مىتوان اطلاعات كتاب را با اين نقشه مطابقت داد و تغييرات و تحولات اين شهر را به دست آورد. از ديگر سؤالاتى كه پاسخ آن را در كتاب مىتوان مشاهده نمود علت شهرت خط كوفى در ابتداى ظهور اسلام است. | بخشى كه به اعتراف نويسنده با تاريخ كوفه ارتباطى ندارد، فرهنگ الفبايى اسامى كوفه، روستاها، مناطق، آبها، كاخها و...است كه عيناً از [[معجم البلدان]] و [[مراصد الاطلاع علی أسماء الأمكنة و البقاع|مراصد الاطلاع]] نقل شده است. در ابتداى كتاب نقشه شهر كوفه به نقل از كتاب "تاريخ كوفه " اثر [[ماسینیون، لویی|ماسينيون]] خاورشناس مشهور فرانسوى آمده است كه كوفه را در قرنهاى اول و دوم هجرى نشان مىدهد و مىتوان اطلاعات كتاب را با اين نقشه مطابقت داد و تغييرات و تحولات اين شهر را به دست آورد. از ديگر سؤالاتى كه پاسخ آن را در كتاب مىتوان مشاهده نمود علت شهرت خط كوفى در ابتداى ظهور اسلام است. | ||
از ابتكارات نويسنده احصاء و شمارش اصناف مختلف اجتماعى است. وى اسامى تمامى زمامداران، قضات، صحابه، خاندانها، نحويان، زبان شناسان و شعراى كوفه را با مختصر توضيحى ذكر كرده است. در كوفه حوادث و آشوبهاى گوناكونى رخ داده است كه بخش اعظمى از كتاب نيز به نقل اين اتفاقات از منابع معتبر اختصاص يافته است. نويسنده درباره روحيه مردم كوفه چنين مىنگارد: "با وجود شهرت اين شهر بزرگ، موقعيت خاص تاريخى آن در ابتداى آبادانى و... تاريخ درباره بزرگان اين شهر مطلبى ثبت نكرده است، گويا كسى پس از آبادى كوفه به آن جا مىرود و به منظور ترويج خصومت و دشمنى در آن اقامت مىكند يا در اطراف آن بذر نفاق مىافشاند و ميان آن، عوامل فساد راپنهان مىكند از اين رو هنگامى كه رشد كرد و شاخههاى آن بلند شد، به جز انحراف از حق و اهل آن و تمايل به ظلم و ستم و توجه به مبلغان گمراهى، ثمرهاى در بر نداشت. اين اخلاق و روحيه مردمى است كه آن را از دوران علويان آشكار كردند". وى سپس به جنگهاى جمل و نهروان و خيانتهاى آنان به امام حسن و امام | از ابتكارات نويسنده احصاء و شمارش اصناف مختلف اجتماعى است. وى اسامى تمامى زمامداران، قضات، صحابه، خاندانها، نحويان، زبان شناسان و شعراى كوفه را با مختصر توضيحى ذكر كرده است. در كوفه حوادث و آشوبهاى گوناكونى رخ داده است كه بخش اعظمى از كتاب نيز به نقل اين اتفاقات از منابع معتبر اختصاص يافته است. نويسنده درباره روحيه مردم كوفه چنين مىنگارد: "با وجود شهرت اين شهر بزرگ، موقعيت خاص تاريخى آن در ابتداى آبادانى و... تاريخ درباره بزرگان اين شهر مطلبى ثبت نكرده است، گويا كسى پس از آبادى كوفه به آن جا مىرود و به منظور ترويج خصومت و دشمنى در آن اقامت مىكند يا در اطراف آن بذر نفاق مىافشاند و ميان آن، عوامل فساد راپنهان مىكند از اين رو هنگامى كه رشد كرد و شاخههاى آن بلند شد، به جز انحراف از حق و اهل آن و تمايل به ظلم و ستم و توجه به مبلغان گمراهى، ثمرهاى در بر نداشت. اين اخلاق و روحيه مردمى است كه آن را از دوران علويان آشكار كردند". وى سپس به جنگهاى جمل و نهروان و خيانتهاى آنان به امام حسن و امام حسین عليهماالسلام اشاره كرده و مىافزايد كه "آنان گناهان توجيه ناپذير بسيار و جنايتهايى مرتكب شدند كه عذرى براى انجام دهنده آنها نيست و تاريخ آنها را به ثبت رسانده است، حكايت خوارى و ذلت آنان هميشه باقى و عذاب قيامت، شديد و جاودان است". | ||
براقى در پايان كتاب چنين آورده است: "به گمان ما كوفه تا قرن هشتم قمرى آباد بود. پس از آن ويرانى و خرابى آن را فرا گرفت و ساكنانش آنجا را ترك كردند و تا سال 1290ق خالى از سكنه بود. سپس برخى از مسافران در آنجا سكونت كردند و خانههايى در ساحل راست فرات و نزدیک مقام يونس(ع) ساختند...و به تدريج شهر آباد شد". سپس تاريخ و متوليان ايجاد ابنيه مختلف در شهر را ذكر مىكند. براقى در آخرين گزارش خود چنين مىنگارد: "كوفه امروز بخشى از شهرستان نجف است كه هفت ميل از آن فاصله دارد... طبق سر شمارى اخير داراى 15000 نفر جمعيت است و مسجد جامع بزرگ نيم ميلى از شهر كوفه فاصله دارد". | براقى در پايان كتاب چنين آورده است: "به گمان ما كوفه تا قرن هشتم قمرى آباد بود. پس از آن ويرانى و خرابى آن را فرا گرفت و ساكنانش آنجا را ترك كردند و تا سال 1290ق خالى از سكنه بود. سپس برخى از مسافران در آنجا سكونت كردند و خانههايى در ساحل راست فرات و نزدیک مقام يونس(ع) ساختند...و به تدريج شهر آباد شد". سپس تاريخ و متوليان ايجاد ابنيه مختلف در شهر را ذكر مىكند. براقى در آخرين گزارش خود چنين مىنگارد: "كوفه امروز بخشى از شهرستان نجف است كه هفت ميل از آن فاصله دارد... طبق سر شمارى اخير داراى 15000 نفر جمعيت است و مسجد جامع بزرگ نيم ميلى از شهر كوفه فاصله دارد". |
ویرایش