۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد'
جز (جایگزینی متن - 'پايان' به 'پایان') |
جز (جایگزینی متن - 'سيد ' به 'سيد') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
اين كتاب در آثار فقهى بزرگانى همچون [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق)، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق) بيش از ديگران تأثير داشته و مادامى كه بر خلاف مطالب آن ثابت نشده است مورد اعتماد آنان بوده است. | اين كتاب در آثار فقهى بزرگانى همچون [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق)، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق) بيش از ديگران تأثير داشته و مادامى كه بر خلاف مطالب آن ثابت نشده است مورد اعتماد آنان بوده است. | ||
در اين كتاب غالبا نظريات [[شيخ صدوق]](م 329 ق)، [[علم‌الهدی، علی بن حسین| | در اين كتاب غالبا نظريات [[شيخ صدوق]](م 329 ق)، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]](م 436 ق)، و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](م 460 ق) مطرح و مورد بررسى و تحليل واقع شده‌اند البته در مواردى نيز نظريات سلاّر (م 463 ق) در كتاب [[المراسم في الفقه الإمامي|المراسم]] بيان شده است. | ||
مؤلف در مقدمه كتاب از نبودن اجتهاد زنده در عصرش و كوتاهى بعضى از علماء و در تلاش مورد نياز در اين زمينه انتقاد نموده و آنان را تشويق و ترغيب به تأليف کتاب‌هاى محققانه نموده است. | مؤلف در مقدمه كتاب از نبودن اجتهاد زنده در عصرش و كوتاهى بعضى از علماء و در تلاش مورد نياز در اين زمينه انتقاد نموده و آنان را تشويق و ترغيب به تأليف کتاب‌هاى محققانه نموده است. | ||
اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه فقهاى عظام واقع شده و تقريبا در تمام موسوعه‌هاى فقهى همچون آثار [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق)، کتاب‌هاى قواعد الاحكام، مختلف الشيعه، منتهى المطلب و ساير کتاب‌هاى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، آثار [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق)، [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]] [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق)، حدائق الناظره شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)، [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]] [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد| | اين كتاب از زمان نگارش مورد توجه فقهاى عظام واقع شده و تقريبا در تمام موسوعه‌هاى فقهى همچون آثار [[حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق)، کتاب‌هاى قواعد الاحكام، مختلف الشيعه، منتهى المطلب و ساير کتاب‌هاى [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، آثار [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق)، [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]] [[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق)، حدائق الناظره شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)، [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]] [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد| سيدجواد عاملى]] (م 1226 ق)، [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]][[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيدعلى طباطبائى]] (م 1231 ق)، [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]] [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] (م 1245 ق)، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)، کتاب‌هاى [[شيخ انصارى]] و فقهاى متأخر بعد از وى استناد شده است. | ||
اگر چه از مقابله و فقه وى از نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در اين كتاب گاهى تعبير به تجاوز از حد و سنت شكنى شده است و در مواردى نيز اين تعبير صحيح است امّا نفس فقه و اعتقاد وى به تفكر آزاد و آسيب‌پذير دانستن اجتهاد و انديشه بزرگان خدمت بزرگى به فقه اماميه به شمار مى‌آيد. | اگر چه از مقابله و فقه وى از نظريات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] در اين كتاب گاهى تعبير به تجاوز از حد و سنت شكنى شده است و در مواردى نيز اين تعبير صحيح است امّا نفس فقه و اعتقاد وى به تفكر آزاد و آسيب‌پذير دانستن اجتهاد و انديشه بزرگان خدمت بزرگى به فقه اماميه به شمار مى‌آيد. | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
# نسخه كتابخانه مجلس شوراى اسلامى مربوط به سال 639 ق، نسخه اصل در جزء اوّل از كتاب مى‌باشد و با رمز (ج) مشخص شده است. | # نسخه كتابخانه مجلس شوراى اسلامى مربوط به سال 639 ق، نسخه اصل در جزء اوّل از كتاب مى‌باشد و با رمز (ج) مشخص شده است. | ||
# نسخه كتابخانه مركزى دانشگاه تهران مربوط به سال 958 ق، نسخه اصل از اول كتاب تا باب احكام سهو و شك در نماز كه با رمز (ج) مشخص شده است. | # نسخه كتابخانه مركزى دانشگاه تهران مربوط به سال 958 ق، نسخه اصل از اول كتاب تا باب احكام سهو و شك در نماز كه با رمز (ج) مشخص شده است. | ||
# نسخه كتابخانه حجت‌الاسلام | # نسخه كتابخانه حجت‌الاسلام سيدمحمد على طبسى، مربوط به 1015ق به خط ابراهيم بن محمد قطيفى كه با رمز (ط) مشخص شده است. | ||
# نسخه مربوط به سال 1243 از كتابخانه حجت‌الاسلام | # نسخه مربوط به سال 1243 از كتابخانه حجت‌الاسلام سيدمهدى لاجوردى، به خط سيدابوالقاسم بن حسين رضوى كه با رمز (ل) مشخص شده است. | ||
# نسخه چاپى سال 1270ق كه با كلمه (المطبوع) مشخص شده است. | # نسخه چاپى سال 1270ق كه با كلمه (المطبوع) مشخص شده است. | ||
گروه تحقيق در يك سوم اوّل كتاب نسخه مجلس شوراى اسلامى اصل واقع شده و در دو سوّم بقيه كتاب نسخه آستان قدس رضوى كه با رمز (ق) مشخص شده، اصل واقع شده است. | گروه تحقيق در يك سوم اوّل كتاب نسخه مجلس شوراى اسلامى اصل واقع شده و در دو سوّم بقيه كتاب نسخه آستان قدس رضوى كه با رمز (ق) مشخص شده، اصل واقع شده است. | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
و در ادامه مى‌نويسد:و ما نسبه اليه من تركه الاخبار اهل‌البيت عليهم‌السلام، بالكلية، بهتان صرف، فانه انما ترك اخبار الآحاد كعلم الهدى، لا مطلق الاخبار حتى المتواتر و المحفوف بالقرائن القطعيّة و يومئذ اكثر الاخبار التى هى اليوم من الواحد كان عندهم من المحفوفة بالقرائن | و در ادامه مى‌نويسد:و ما نسبه اليه من تركه الاخبار اهل‌البيت عليهم‌السلام، بالكلية، بهتان صرف، فانه انما ترك اخبار الآحاد كعلم الهدى، لا مطلق الاخبار حتى المتواتر و المحفوف بالقرائن القطعيّة و يومئذ اكثر الاخبار التى هى اليوم من الواحد كان عندهم من المحفوفة بالقرائن | ||
[[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خوئى]] در معجم رجال الحديث ج 64/15 مى‌نويسد، فانه اعتمد على الروايات في تصانيفه و كتابه مملوء من الأخبار غاية الامر انه لا يعمل بالاخبار الآحاد، فيكون حاله | [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خوئى]] در معجم رجال الحديث ج 64/15 مى‌نويسد، فانه اعتمد على الروايات في تصانيفه و كتابه مملوء من الأخبار غاية الامر انه لا يعمل بالاخبار الآحاد، فيكون حاله كالسيدالمرتضى و غيره ممن لا يعملون بالخبر الواحد غير المحفوف بالقرائن. | ||
== ويژه‌گيها== | == ويژه‌گيها== | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
اين كتاب از جهات مختلف رجالى، فقهى، اصولى داراى ويژه‌گيهاى خاصى مى‌باشد كه به بعضى از آنها اشاره خواهد شد: | اين كتاب از جهات مختلف رجالى، فقهى، اصولى داراى ويژه‌گيهاى خاصى مى‌باشد كه به بعضى از آنها اشاره خواهد شد: | ||
از ويژه‌گى‌هاى كتاب اينكه غالبا به نظريات [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین| | از ويژه‌گى‌هاى كتاب اينكه غالبا به نظريات [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]]، [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]]، [[شيخ مفيد]] و [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] عنايت داشته است و از ساير فقهاى بزرگ قبل از خود مطلبى را نقل نموده است. | ||
به عنوان نمونه از الجواهر الفقه، و المهذب [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن براج]] صرفا ده بار نقل نموده است. | به عنوان نمونه از الجواهر الفقه، و المهذب [[ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر|ابن براج]] صرفا ده بار نقل نموده است. | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
وى درج 37/19 در مبحث وقت نماز مى‌نويسد، فتوهم[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] ان الشيخ قصد بذلك الاختيارى فاخطأ في اعتقاده، و نسب الشيخ الى تقليد بعض المخالفين، مع ان الشيخ من اعظم المجتهدين و كبيرهم و لا ريب في تحريم التقليد للمحقق من المجتهدين، فكيف بالمخالف الذى يعتقد المقلدانه مخطى و هل هذا الا جهالة منه و اجتراء على الشيخ ره. | وى درج 37/19 در مبحث وقت نماز مى‌نويسد، فتوهم[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] ان الشيخ قصد بذلك الاختيارى فاخطأ في اعتقاده، و نسب الشيخ الى تقليد بعض المخالفين، مع ان الشيخ من اعظم المجتهدين و كبيرهم و لا ريب في تحريم التقليد للمحقق من المجتهدين، فكيف بالمخالف الذى يعتقد المقلدانه مخطى و هل هذا الا جهالة منه و اجتراء على الشيخ ره. | ||
البته گاهى نيز احترام خاصى به شيخ گذاشته است مثلاًدر ص296 مى‌نويسد، فان الشيخ لا يحكى بحمد اللّه الاّ الحق اليقين، فانه اجل قدرا و اكثر ديانه من ان يحكى ما لم يسمعه و تحققه منه وى در بحث زكات از كتاب مزارعة ج 443/2 در مورد استادش مى‌نويسد:و القائل بهذا هو | البته گاهى نيز احترام خاصى به شيخ گذاشته است مثلاًدر ص296 مى‌نويسد، فان الشيخ لا يحكى بحمد اللّه الاّ الحق اليقين، فانه اجل قدرا و اكثر ديانه من ان يحكى ما لم يسمعه و تحققه منه وى در بحث زكات از كتاب مزارعة ج 443/2 در مورد استادش مى‌نويسد:و القائل بهذا هو السيدالعلوى ابوالمكارم بن زهرة الحلبى رحمه اللّه، شاهدته و رايته و كاتبته و كاتبنى، و عرضه ما ذكره في تصنيفه من الخطاء فاعتذر رحمه اللّه باعذار غير واضحة، و ابان بها ان ثقل عليه الرد، و لعمرى ان الحق ثقيل كله | ||
وى در ادامه پس از نقل يكى از دلائل ابن زهرة در مورد نظريه‌اش اينگونه مى‌نويسد:و هذا من اقبح المعارضات، و اعجب تشبيهات، و انما كانت مشورتى عليه، ان يطالع تصنيفه، و ينظر في المسألة و يغيرها قبل موته، لئلا يستدرك عليه مستدرك بعد موته، فيكون هو المستدرك على نفسه | وى در ادامه پس از نقل يكى از دلائل ابن زهرة در مورد نظريه‌اش اينگونه مى‌نويسد:و هذا من اقبح المعارضات، و اعجب تشبيهات، و انما كانت مشورتى عليه، ان يطالع تصنيفه، و ينظر في المسألة و يغيرها قبل موته، لئلا يستدرك عليه مستدرك بعد موته، فيكون هو المستدرك على نفسه | ||