شرح بر صد کلمه امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام

‏شرح بر صد کلمه امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام

نام کتاب	‏شرح بر صد کلمه امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام
نام های دیگر کتاب	شرح علی المائه کلمه لامیر المومنین علی بن ابی طالب علیه السلام
پدیدآورندگان	صاحبی، عبدالعلی (مترجم) ابن‌میثم، میثم بن علی (شارح) محدث، جلال‎الدین (مصحح)
زبان	فارسی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏39‎‏/‎‏242
موضوع	علی بن ابی طالب (ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار
ناشر	آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى
مکان نشر	مشهد مقدس - ایران
سال نشر	679 هـ.ق یا 1280 م
کد اتوماسیون	3414

معرفى اجمالى

نام كتاب «شرح المأة كلمة» ابن‌ميثم مى‌باشد، كه به وسيله عبدالوهاب وطواط به‌عربى ترجمه شده است.

گزارش محتوا

مترجم كتاب در ابتدا چنين مى‌نويسد: در كتب رجال و شرح حال‌ها و نه در شرح حاضر، بر اسمى جز اين مطلع نشدم. ليكن سيّد بزرگوار سيد اعجازالدين حسين نيشابورى كنتورى(ره) در كتاب «كشف الحجب و الاستار عن اسامى الكتب و الاسفار» در حرف شين نسخه چاپى صفحه 349 چنين گفته است: «شرح سخن اميرمؤمنان(ع) به نام صد كلمه از شيخ كمال‌الدين ميثم بن على بن ميثم بحرانى شارح نهج‌البلاغه مى‌باشد و اسم آن منهاج العارفين است». و در حرف (م) صفحه 566 گفته است: «منهاج العارفين در شرح كلام اميرمؤمنان(ع) به نام صد كلمه از شيخ ميثم شارح نهج‌البلاغه مى‌باشد».

گويا اين اسم بعد بر روى كتاب نهاده شده؛ يعنى ابن ميثم شرح خود را به اين اسم نناميده است. ليكن چون شرح مطالبى بلند و بحث‌هايى مهمّ و فوايدى بسيار فراوان از مطالب عرفانى در بر دارد، دانشمندانى كه از آن استفاده كرده‌اند، آن را «منهاج العارفين» ناميده‌اند.

از جمله حكمت‌هاى رسا و آفتاب‌هاى درخشان آن حضرت، يك صد كلمه‌اى است كه حكمت و اندرزهاى لطيف را در بر دارد و ابوعثمان عمرو بن جاحظ از ميان كلمات امام(ع) برگزيده است. جاحظ از كسانى است كه هر دو فضيلت؛ يعنى دانش و ادب را در خود گرد آورده است، و چنين داورى كرده كه هر يك از اين صد كلمه، يك هزار نوع از محسّنات سخن عرب را داراست.

اين صد كلمه را به خاطر برتر و ممتاز بودن از ديگر كلمات حكمت آميز حضرت، بر نگزيده است، بلكه به اين سبب آن‌ها را انتخاب كرده كه علاوه بر فصاحت از اختصار نيز برخوردار مى‌باشد.

وضعيت كتاب

ترجمه اين كتاب توسط عبدالعلى صاحبى صورت پذيرفته است.

اين شرح ابن ميثم؛ مانند شرح نهج‌البلاغه وى آكنده است، از تحقيقات ژرف و نكته يابى‌هاى خواندنى و دقيق.

منابع مقاله

متن و مقدمه كتاب

پیوندها

مطالعه کتاب ‏شرح بر صد کلمه امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور