شرح فصوص الحكم (ابن تركه)

شرح فصوص الحکم (ابن تركه)
پدیدآوران	ترکه اصفهانی، علی بن محمد (نويسنده) بیدارفر، محسن (محقق)
عنوان‌های دیگر	شرح فصوص الحکم فصوص الحکم. شرح
ناشر	بيدار
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1378 ش
چاپ	1
شابک	‎964-90800-5-8
موضوع	ابن عربی، محمد بن علی، 560 - 638ق. فصوص الحکم - نقد و تفسیر تصوف - متون قدیمی تا قرن 14 عرفان - متون قدیمی تا قرن 14 فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14
زبان	عربی
تعداد جلد	2
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏283‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏2‎‏ ‎‏ف‎‏6022‎‏ ‎‏1378*
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

شرح فصوص الحكم يكى از شرح‌هاى معروف و مهم فصوص الحكم شرحى است كه صائن‌الدين، على، معروف به ابن تركه نگاشته است.

وى، در اين شرح، افزون بر توضيح مشكلات متن، به لحاظ تخصصى كه در علم حروف داشته، جاى جاى به گزارش مطالبى از اين دست پرداخته و مناسبت‌هاى حرفى و عددى را توضيح داده است.

او هنگام تأليف شرح، به شروح مهم فصوص مراجعه مى‌نموده است، مانند شرح فصوص مؤيدالدين جندى، شرح فصوص عبدالرزاق كاشانى و شرح فصوص شرف‌الدين قيصرى و در پاره‌اى از موارد، مطالب آنان را مورد نقد و مداقه قرار داده است كه اين به غناى شرح افزوده است.

از ويژگى‌هاى ديگر اين شرح، آن است كه شارح، مواردى را كه محل اختلاف نظر ميان عارفان و حكيمان و فيلسوفان و متكلمان است، بسيار صريح و واضح بر مبناى عرفان، تفسير و شرح مى‌نمايد و از توجيه‌هاى عجيب و غريب ديگر شارحان اجتناب مى‌كند و حتى آنان را تخطئه مى‌كند و خلاصه اينكه حاضر نيست براى جلب توجه حكيمان و رضايت فيلسوفان، خصايص عرفانى را تعميم دهد و از اهميت آن بكاهد تا شامل حال ديگران هم بشود.

اشراف صائن‌الدين بر منابع نقلى شريعت، موجب شده كه او در هر فرصتى، آيه و حديثى را زينت كلام خود سازد، البته تلقى او از آيات و روايات، همچون تلقى اهل حديث، ظاهرگرايانه نيست. طرح آيه و حديث براى او مدخلى بوده تا به بحث استدلال و تأويل باطنى بپردازد.

ابن تركه، اين كتاب را به سال 814ق، در هرات به پايان برده است.

اين شرح، به همت دانشمند فرزانه جناب آقاى محسن بيدارفر، به‌صورت منقح در دو جلد به زيور طبع آراسته شده است.

لازم به يادآورى است كه شرح مذكور، مزين به حواشى متعددى است كه بسيارى از آنها متعلق به حكيم الهى ملا على بن جمشيد لورى است كه با امضاى نورى مزين است و برخى از آنها با رمز «ه‍» مى‌باشد كه به‌خوبى مشخص نيست از آن كيست. بعضى احتمال داده‌اند كه شايد حواشى خود شارح باشد و پاره‌اى از حواشى، بدون امضا و يا رمز است كه بيشتر جنبه توضيح و معنى الفاظ و مفردات غريب از منابع لغوى دارد.

جلد اول، مشتمل بر مقدمه تحقيق و مقدمه شارح و سپس شرح فصوص از فص آدمى تا فص عزيرى، در 564 صفحه و جلد دوم، از فص عيسوى شروع مى‌شود و به فص محمدى، آخرين فص كتاب، ختم مى‌گردد.

ناشر محترم، در پايان جلد دوم، فهارس متعددى را تنظيم نموده است كه بسيار عالمانه است و از مزاياى اين چاپ به حساب مى‌آيد. ليست اين فهارس عبارت است از: آيات، احاديث، آثار، اشعار عربى و فارسى، اعلام، منابع، اماكن، موضوعات، اصطلاحات و فهرست تفصيلى مطالب كتاب. اين جلد، مشتمل بر 645 صفحه و در مجموع 1209 صفحه است.