الاعتصام بالكتاب و السنة

الاعتصام بالکتاب و السنه
پدیدآوران	سبحانی تبریزی، جعفر (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	دراسه مبسطه فی مسائل فقهیه مهمه
ناشر	المجمع العالمي لاهل‌البيت(عليهم‌السلام)
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1403 ‌‎ق یا 2009 م
چاپ	3
موضوع	احادیث احکام - قرن 14 فقه جعفری - قرن 14
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏183‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏س‎‏2‎‏الف‎‏6
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

الاعتصام بالكتاب و السنة اثر آیت‌الله سبحانى، پژوهشى فقهى استدلالى در پانزده مسئله فقهى مرتبط با ابواب مختلف فقه شيعى است.

هر مسئله به تفصيل در حد يك مقاله تحقيقى با اشاره به اقوال و آرا و ادله مطرح گرديده است.

ساختار

استدلال به آيات و روايات و بهره‌گيرى از اقوال گسترده فقهى و مقايسه ميان اين اقوال و اشاره به آراى اهل سنت از خصوصيات روش استنباطى نويسنده است.

گزارش محتوا

مسئله اول درباره اختلاف شيعه و اهل سنت در مسح پاها هنگام وضو گرفتن است.

نويسنده، قرائت اهل سنت از آيه وضو را با ارجاع به آراى اهل ادب و قرائت نقد كرده، سپس به تفسير و روايات اهل سنت اشاره داشته و معتقد است ادله مختلف نظر شيعه را تأييد مى‌كند.

مسئله دوم در مورد كيفيت تشريع اذان و دفاع از مبانى فقهى شيعه و رد عباراتى است كه از سوى اهل سنت به اذان اضافه شده است؛ اضافه شدن عبارت «الصلاة خير من النوم» «نماز بهتر از خواب است» كه با هدف مبادرت و بازگشت به نماز گفته شده همان تثويب است كه از نظر نويسنده و طبق نقد سند و محتواى وى از روايات اهل سنت، امرى مذموم و نامشروع است.

در مسئله سوم از وضع دست چپ روى دست راست هنگام قرائت حمد و سوره بحث شده و ادله اهل سنت براى جواز اين امر مردود شده است.

موضوعات مورد اهتمام نويسنده در تمام مسائل مطرح شده همان موضوعات و مباحث اختلافى شيعه و اهل سنت است و سعى مى‌كند با طرح ادله و مبانى قوى از ديدگاه شيعه دفاع نمايد موضوعات مطرح شده عبارتند از سجده بر زمين، خمس و مصاديق آن در كتاب و سنت، ازدواج موقت و تفسير آيه و روايات مربوطه و ادله مشروعيت آن از نظر شيعه، شهادت عدلين در طلاق، طلاق در حيض و نفاس، وصيت براى وارث زمانى كه تركه از ثلث بيشتر نشود، ارث‌برى مسلمان از كافر، مفهوم عصبه و تعصيب و بررسى ادله توريث به واسطه عصبه، ادله قائلان به عول و بررسى ابعاد آن، مبانى و مفهوم تقيه.

در همه اين مسائل كه از مسائل اختلافاتى شيعه و اهل سنت است محل نزاع و اختلاف اصلى بررسى شده سپس از ادله و مبانى و پى‌آمدها و لوازم هر ديدگاه بحث شده و در نهايت اهميت و ارزش تفكر شيعى ثابت شده است.

مبحث پايانى به مصادر، مآخذ و منابع تشريع و اجتهاد نزد شيعه اماميه اختصاص يافته و در آن مبانى، حجيت قول ائمه اطهار(عليهم‌السلام) و مبانى استنباط و اجتهاد و نقش عقيده به عصمت امامان در استنباط صحيح فقهى بررسى شده است.

در همه اين بحث‌ها امتيازات، ويژگى‌ها، برترى‌ها و وجوه برجسته انديشه‌ها و معارف شيعه كه مأخوذ از فرهنگ و تعاليم امامان معصوم(عليهم‌السلام) مى‌باشد ثابت شده است.

اين برترى‌ها هم به مصادر و مآخذ حجيت فقه شيعه اختصاص دارد و هم درباره آراى خاص اختلافى مصداق پيدا مى‌كند. بنا بر اين شيعه از لحاظ كليات تشريع از منابع و مصادر خالى از تحريف و سالمى برخوردار است و تفريعات و مسائل مصداقى فقه هم پر از دقت، شمول و اتقال نظرى در كشف حكم واقعى بر پايه كتاب و سنت است.