الفتن (ابن حماد): تفاوت میان نسخه‌ها

== ساختار ==

كتاب الفتن ابن حماد از ده جزء تشكيل شده، ولى دليل اين تقسيم‌بندى و تفاوت اين اجزاء روشن نيست، چون در هر جزء رواياتى وجود دارد كه عناوين همان روايات در اجزاى ديگر نيز به چشم مى‌خورد. تعداد ابواب هر جزء نيز متفاوت است. جزء اول شامل ده باب، جزء دوم چهار باب، جزء سوم 10 باب جزء چهارم 14 باب، جزء پنجم 16 باب، جزء ششم 2 باب، جزء هفتم 6 باب، جزء هشتم تا دهم هر كدام 5 باب. متأسفانه اين كتاب هيچ مقدمه و مؤخره‌اى ندارد و مؤلف از آغاز تا انجام آن را به نقل روايت پرداخته و هيچ مطلبى در ابتدا يا انتهاى كتاب بيان نكرده و در لابه لاى روايات نيز هيچ گونه تفسير و توضيحى از خود نيفزوده است. درباره اين كه ترجمه (عنوان) هر باب از سوى مؤلف يا راويان يا ناسخان تنظيم شده، نمى‌توان اظهار نظر قطعى نمود. اما مسلم است كه ترجمه باب‌ها در نسخه اصلى وجود دارد؛ اما عنوان باب‌هاى اول اجزاء ده گانه را مصحّحان با استفاده از متن اولين روايت باب استخراج كرده و در فهرست آورده‌اند. در چاپ آخر همان عنوان علاوه بر فهرست در ابتداى باب هم آمده است.