نسب فحول الخيل في الجاهلية و الإسلام

نسب فحول الخيل في الجاهلية و الإسلام
پدیدآوران	ابن کلبی، هشام بن محمد (نويسنده)
ناشر	شرکة نوابغ الفکر
مکان نشر	قاهره - مصر
سال نشر	1429 ق یا 2008 م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

كتاب «نسب فحول الخيل فى الجاهلية و الاسلام»، اثر هشام بن محمد بن كلبى، درباره نژاد اسبان معروفى كه در زمان جاهليت و صدر اسلام بوده است، مى‌باشد و به زبان عربى، در سال 1429ق، نوشته شده است.

ساختار

كتاب، بدون فصل‌بندى و تقسيمات خاصى ارائه شده و هر چند در حجم، خرد مى‌نمايد و مطالب آن، به‌صورت مختصر بيان شده است، اما دانشى بس فراوان را در بر دارد.

گزارش محتوا

نويسنده، در ابتدا، اشاره كوتاهى به جايگاه اسب در فرهنگ اعراب نموده و پس از بيان احاديثى پيرامون اين حيوان نجيب كه در آنها به بابركت بودن و باخير بودن آن و خوش‌بخت بودن صاحبان برخى اسبان تصريح شده است، اسامى اسب‌هاى پيامبر(ص) كه عبارتند از لزاز، لحاف، المرتجز، السكب و اليعسوب را يك به يك برشمرده و در ادامه، به معرفى اسبان معروف در زمان جاهليت و صدر اسلام، نام صاحبان آنها، نسب هر يك و در برخى موارد، شعر يا واقعه‌اى معروف در مورد آن، پرداخته است. برخى از اين اسب‌ها عبارتند از:

1. الورد: نام اسب حمزة بن عبدالمطلب بوده است. اين ماديان، كره‌ى نريانى به نام ذى العقال بوده كه آن نيز، از اولاد أعوج بوده است. نويسنده، از ابن عباس نقل كرده است كه أعوج، اسبى معروف و متعلق به يكى از ملوك كنده بود كه در جنگى، در يوم علاف(يكى از روزهاى معروف عرب) به دست بنى سليم افتاد.

2. جلوى: اسب بنى ثعلبة بن يربوع.

3. داحس: از ذى العقال و جلوى به وجود آمده و در جنگ غطفان، صاحب شهرت گرديد.

4. قسام: اسب بنى جعدة بن كعب بن ربيعه.

5. اللطيم: اسب ربيعة بن مكدم.

6. الاجدل: اسب صحابى بزرگ، ابوذر غفارى.

7. اليعسوب: اسب زبير عوام كه از نتاج بنى اسد و از نسل اسبى به نام العسجدى بود.

8. زره: اسب جميح بن منقذ بن طماح بن طريف اسدى.

9. العباب: اسب مالك بن نويره.

10. العطاف: اسب عمرو بن معديكرب.

11. الضبيب: اسب حسان بن حنظله طائى؛ اسبى است كه كسرى انوشيروان، هنگامى كه از بهرام چوبين شكست خورد، بر آن نشسته و گريخت.

12. مبدوع: اسب عبدالحارث بن ضرار ضبى.

13. شقراء: اسب رقاد بن منذر ضبى.

14. وجزه: اسب سنان بن ابى حارثه.

15. قصاف: اسب زياد بن اشهب قشيرى.

16. المصبح: اسب عوف بن كاهن سلمى.

17. زامل: اسب معاوية بن مرداس سلمى.

18. خصاف: اسب سفيان بن ربيعه باهلى؛ اين اسب، بسيار مشهور بوده و مثال: «لأنت أجرأ من فارس خصاف»، مثال معروفى است كه متعلق به اين اسب مى‌باشد.

زاد الراكب، الهجيس،الدينارى، سبل، الخزر، الوثيمى، الصريح، ذوالريش، الغزاله، العارم، الطيار، سواده، المعلى، بهرام، الحرون، النعامه، الهطال، الضبيب، العطاس، الهراوه، قصاف، الفينان، صهبى، حومل، نصاب، خصاف، البريت، العربان، الجميل، الخدواء، الشيط، العبيد، الضبيح، مندوب، العراده، الصبح، لازم، نحله، المربط، شاهر، الوجيه، لاحق، السميدع، العصا، أثال، الاغر، قرزل، اليسار، صوبه، الصيود، نباك، الجون، مكنون، الغبراء، ذو الوقوف، منازع، ذو الوشوم و... نام ديگر اسبان اصيل و معروف عرب مى‌باشد.

وضعيت كتاب

كتاب، فاقد هر گونه فهرست و پاورقى است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.