مجموعه رسائل اعتقادی: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'رجايي، مهدي' به 'رجایی، مهدی')
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR20964J1.jpg|بندانگشتی|مجموعه رسائل اعتقادی]]
[[پرونده:NUR20964J1.jpg|بندانگشتی|مجموعه رسائل اعتقادی]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|مجموعه رسائل اعتقادی
! نام کتاب!! data-type="bookName" |مجموعه رسائل اعتقادی
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|
| data-type="otherBookNames" |
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[مجلسی، محمدباقر]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[مجلسی، محمدباقر]] (نويسنده)
   
   
[[رجایی، مهدی]] (محقق)
[[رجایی، مهدی]] (محقق)
خط ۱۶: خط ۱۶:
|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'| فارسي
| data-type="language" | فارسي
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BP‎‏ ‎‏136‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏م‎‏3  
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BP‎‏ ‎‏136‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏م‎‏3  
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|احاديث شيعه - قرن 12ق.  
| data-type="subject" |احاديث شيعه - قرن 12ق.  
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|آستان قدس رضوي، بنياد پژوهشهاي اسلامى  
| data-type="publisher" |آستان قدس رضوي، بنياد پژوهشهاي اسلامى  
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'|ايران - مشهد مقدس  
| data-type="publishPlace" |ايران - مشهد مقدس  
|-
|-
||سال نشر  
||سال نشر  
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1368ش ,   
| ata-type="publishYear" |مجلد1: 1368ش ,   
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"


|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE20964AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE20964AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
'''مجموعه رسائل اعتقادی'''، تألیف علامه محمدباقر مجلسی، مجموعه هفت رساله به زبان فارسی است با موضوعات مرتبط به کلام اسلامی، که در یک کتاب گردآوری شده است. محقق این اثر، سید مهدی رجائی است.  
'''مجموعه رسائل اعتقادی'''، تألیف [[مجلسی، محمدباقر|علامه محمدباقر مجلسی]]، مجموعه هفت رساله به زبان فارسی است با موضوعات مرتبط به کلام اسلامی، که در یک کتاب گردآوری شده است. محقق این اثر، [[رجایی، مهدی|سید مهدی رجائی]] است.  


==ساختار==
==ساختار==
خط ۵۱: خط ۵۱:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
رساله اول، فرق میان صفات فعل و ذات است. علامه در مرحله اول، معنا و مراد از صفات فعل و ذات را بیان کرده و عبارات محدثینی همچون کلینی و صدوق را نقل نموده و سپس تحقیقی پیرامون کلام آن دو به رشته تحریر درآورده و بعد از آن چهار مسلک راجع به عدم زیادت صفات بر ذات، از جماعتی از بزرگان نقل کرده است، به شرح زیر:
رساله اول، فرق میان صفات فعل و ذات است. [[مجلسی، محمدباقر|علامه]] در مرحله اول، معنا و مراد از صفات فعل و ذات را بیان کرده و عبارات محدثینی همچون [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]] و [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]] را نقل نموده و سپس تحقیقی پیرامون کلام آن دو به رشته تحریر درآورده و بعد از آن چهار مسلک راجع به عدم زیادت صفات بر ذات، از جماعتی از بزرگان نقل کرده است، به شرح زیر:
 
مسلک اول: نمی‎توان برای حق تعالی اثبات صفات وجودی نمود؛  
مسلک اول: نمی‎توان برای حق تعالی اثبات صفات وجودی نمود؛  
مسلک دوم: ذات حق تعالی جانشین صفات است در ما؛ مسلک سوم: بر ذات الهی، وجود و علم و قدرت و موجود و عالم و قادر نیز صادق است؛  
 
مسلک دوم: ذات حق تعالی جانشین صفات است در ما؛  
 
مسلک سوم: بر ذات الهی، وجود و علم و قدرت و موجود و عالم و قادر نیز صادق است؛  
 
مسلک چهارم: این صفات، امور اعتباریه نفس‎الامریه‎اند و عین ذات نیستند.
مسلک چهارم: این صفات، امور اعتباریه نفس‎الامریه‎اند و عین ذات نیستند.
او سپس از این بحث می‎کند که اراده از صفات ذات است یا فعل؟ نویسنده، در خاتمه رساله، میان حاصل کلام صدوق و کلینی در بین صفات ذات و فعل جمع‎بندی می‎کند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص7</ref>.
او سپس از این بحث می‎کند که اراده از صفات ذات است یا فعل؟ نویسنده، در خاتمه رساله، میان حاصل کلام صدوق و کلینی در بین صفات ذات و فعل جمع‎بندی می‎کند<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص7</ref>.


دومین اثر، رساله تحقیق مسئله بداء است. علامه مجلسی، ابتدا در این کتاب معنای بداء را در لغت بیان می‎کند و سپس اقوال قائلین به بداء را نقل می‎نماید. وی بعد از آن نظر خود را مفصلا بیان می‎‎کند و سپس با بیان فوائد اعتقاد به بداء به‎نحو مبسوط، با نقل بعضی از احادیث اهل‎بیت(ع) رساله را به پایان می‎رساند<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>.
دومین اثر، رساله تحقیق مسئله بداء است. [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]]، ابتدا در این کتاب معنای بداء را در لغت بیان می‎کند و سپس اقوال قائلین به بداء را نقل می‎نماید. وی بعد از آن نظر خود را مفصلا بیان می‎‎کند و سپس با بیان فوائد اعتقاد به بداء به‎نحو مبسوط، با نقل بعضی از احادیث اهل‎بیت(ع) رساله را به پایان می‎رساند<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>.


رساله سوم، جبر و تفویض است، علامه مجلسی، در مرحله اول حدیثی در کتاب «توحید» و «عيون أخبار الرضا(ع)» صدوق از امام هشتم(ع) راجع به جبر و تفویض، با ترجمه فارسی آن، نقل می‎نماید. او همچنین حدیثی از امام حسن مجتبی(ع) و پس از آن، دو قول مشهور از میان اقوال در جبر و تفویض (مذهب اشاعره و معتزله) را نقل می‎کند و سپس مختار مذهب حق در این مسئله (جبر و اختیار) را این‎گونه بیان می‎نماید: جبر و تفویض هر دو باطل و امری در میان این دو امر، حق است. محمدباقر مجلسی با بسط این مطلب و نقل روایات، مطلب را تمام کرده و رساله را به پایان می‎رساند<ref>ر.ک: همان</ref>.
رساله سوم، جبر و تفویض است، [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]]، در مرحله اول حدیثی در کتاب «توحید» و «[[عيون أخبار الرضا عليه‌السلام (تصحیح لاجوردی‌)|عيون أخبار الرضا(ع)]]» [[ابن بابویه، محمد بن علی|صدوق]] از امام هشتم(ع) راجع به جبر و تفویض، با ترجمه فارسی آن، نقل می‎نماید. او همچنین حدیثی از امام حسن مجتبی(ع) و پس از آن، دو قول مشهور از میان اقوال در جبر و تفویض (مذهب اشاعره و معتزله) را نقل می‎کند و سپس مختار مذهب حق در این مسئله (جبر و اختیار) را این‎گونه بیان می‎نماید: جبر و تفویض هر دو باطل و امری در میان این دو امر، حق است. [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقر مجلسی]] با بسط این مطلب و نقل روایات، مطلب را تمام کرده و رساله را به پایان می‎رساند<ref>ر.ک: همان</ref>.


رساله چهارم، رساله دفع شبهه حدیث جهل و معرفت است. این حدیث همان است که کلینی در اصول کافی از امام صادق(ع) روایت کرده: «ستة أشياء ليس للعباد فيها صنع: المعرفة و الجهل و الرضا و الغضب و النوم و اليقظة»؛ اختلاف شده که منظور از معرفت و جهل در حدیث چیست؟ هفت وجه توسط نویسنده، در این‎باره ذکر شده و رساله با اشکال و ایرادات در وجوه ذکرشده به پایان می‎رسد<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.
رساله چهارم، رساله دفع شبهه حدیث جهل و معرفت است. این حدیث همان است که [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]] در اصول کافی از امام صادق(ع) روایت کرده: «ستة أشياء ليس للعباد فيها صنع: المعرفة و الجهل و الرضا و الغضب و النوم و اليقظة»؛ اختلاف شده که منظور از معرفت و جهل در حدیث چیست؟ هفت وجه توسط نویسنده، در این‎باره ذکر شده و رساله با اشکال و ایرادات در وجوه ذکرشده به پایان می‎رسد<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>.


پنجمین رساله، ترجمه چهارده حدیث درباره امام زمان(ع) و رجعت است. عناوین موضوعات این احادیث عبارت است از:
پنجمین رساله، ترجمه چهارده حدیث درباره امام زمان(ع) و رجعت است. عناوین موضوعات این احادیث عبارت است از:
خط ۶۷: خط ۷۳:
# علامت‎های پیش از ظهور؛
# علامت‎های پیش از ظهور؛
# تفسیری از حروف مقطعه و استنباط خروج آن حضرت(عج) از آن؛
# تفسیری از حروف مقطعه و استنباط خروج آن حضرت(عج) از آن؛
# چگونگی ازدواج نرجس خاتون با امام حسن عسکری(ع)؛
# چگونگی ازدواج نرجس خاتون با [[امام حسن عسکری(ع)]]؛
# چگونگی به دنیا آمدن حضرت مهدی(عج)؛
# چگونگی به دنیا آمدن حضرت مهدی(عج)؛
# سؤال‎های سعد بن عبدالله از امام زمان(عج) در محضر امام حسن عسکری(ع)؛
# سؤال‎های سعد بن عبدالله از امام زمان(عج) در محضر [[امام حسن عسکری(ع)]]؛
# وقایع بعد از وفات امام یازدهم(ع) و نظر خلفای جور به امام زمان(عج)؛
# وقایع بعد از وفات امام یازدهم(ع) و نظر خلفای جور به امام زمان(عج)؛
# وقایع بعد از ظهور حضرت حجت(عج)؛
# وقایع بعد از ظهور حضرت حجت(عج)؛
خط ۷۹: خط ۸۵:
# وظایف مردم در دوران غیبت<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.
# وظایف مردم در دوران غیبت<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.


رساله ششم، رساله بهشت و دوزخ است. مجلسی، این اثر را در یک مقدمه و دو فصل نگاشته است. او در مقدمه به بیان معاد جسمانی و مسائل مربوط به آن و در فصول کتاب، به ارائه روایات وارده در احوال بهشت و دوزخ پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
رساله ششم، رساله بهشت و دوزخ است. [[مجلسی، محمدباقر|مجلسی]]، این اثر را در یک مقدمه و دو فصل نگاشته است. او در مقدمه به بیان معاد جسمانی و مسائل مربوط به آن و در فصول کتاب، به ارائه روایات وارده در احوال بهشت و دوزخ پرداخته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


رساله هفتم، در بیان حکمت شهادت امام حسین(ع) و رفع بعضی از شبهات که در این باب به خاطر اکثر شیعیان می‎رسد، است.
رساله هفتم، در بیان حکمت شهادت امام حسین(ع) و رفع بعضی از شبهات که در این باب به خاطر اکثر شیعیان می‎رسد، است.
خط ۹۶: خط ۱۰۲:
اولین رساله نیز نام‎های دیگری دارد: «رسالة في صفات الذات و صفات الفعل» و «الفرق بين صفات الذات و صفات الفعل»، دو نام دیگر این رساله هستند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>.
اولین رساله نیز نام‎های دیگری دارد: «رسالة في صفات الذات و صفات الفعل» و «الفرق بين صفات الذات و صفات الفعل»، دو نام دیگر این رساله هستند<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>.


محقق، محور استنساخ و تحقیق این شش رساله را نسخه‎های خطی موجود در کتابخانه آیت‎الله مرعشی نجفی قم و چند نسخه خطی کتابخانه آستان قدس رضوی، می‎داند. از نظر وی، بهترین نسخه، مجموعه‎ای است که حاوی سی و چند رساله از علامه مجلسی است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.
محقق، محور استنساخ و تحقیق این شش رساله را نسخه‎های خطی موجود در کتابخانه آیت‎الله مرعشی نجفی قم و چند نسخه خطی کتابخانه آستان قدس رضوی، می‎داند. از نظر وی، بهترین نسخه، مجموعه‎ای است که حاوی سی و چند رساله از [[مجلسی، محمدباقر|علامه مجلسی]] است<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>.


کتاب، فاقد فهرست تفصیلی مطالب و سایر فهارس فنی است و در پاورقی‎ها آدرس آیات و روایات و منابع مطالب ذکر شده است.
کتاب، فاقد فهرست تفصیلی مطالب و سایر فهارس فنی است و در پاورقی‎ها آدرس آیات و روایات و منابع مطالب ذکر شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش