۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ')ك' به ') ک'
جز (جایگزینی متن - '؛ر' به '؛ ر') |
جز (جایگزینی متن - ')ك' به ') ک') |
||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۱: | ||
نويسنده مفاتيح الاسرار، آيات شريفه'''«الذين ينفقون أموالهم بالليل و النهار سرّا و علانية»'''(بقره274/) و'''«و من الناس من يشرى نفسه ابتغاء مرضاة الله»'''(بقره207/) را در شأن و منزلت على(ع) مى نماياند.[1] و مخاطب آيه شريفه'''«يا ايها الذين آمنوا استعينوا بالصبر و الصلاة ان الله مع الصابرين»'''(بقره153/) را على(ع) مى داند و ايشان را امام ائمه در صبر و صلات معرفى مى‌كند: | نويسنده مفاتيح الاسرار، آيات شريفه'''«الذين ينفقون أموالهم بالليل و النهار سرّا و علانية»'''(بقره274/) و'''«و من الناس من يشرى نفسه ابتغاء مرضاة الله»'''(بقره207/) را در شأن و منزلت على(ع) مى نماياند.[1] و مخاطب آيه شريفه'''«يا ايها الذين آمنوا استعينوا بالصبر و الصلاة ان الله مع الصابرين»'''(بقره153/) را على(ع) مى داند و ايشان را امام ائمه در صبر و صلات معرفى مى‌كند: | ||
«قال الصابرون على البلاء الشاكرون للنعماء:ان امام الائمة فى الصبر و الصلوة اميرالمؤمنين علىّ رضى الله عنه، حيث قال ان للمحن نهايات و لها غايات، فشأن المؤمن أن يصبر و يستغفر حتى ينقضى ايامها، و لقد كان عليه‌السلام مقبلا على شأنه، راضيا بزمانه، صابرا على ما يصيبه من المحن، مشغولا بالعبادة على ما تنوبه من الفتن، و كان المخاطب ب'''«يا ايها الذين آمنوا استعينوا بالصبر و الصلاة»'''هو، و لقد قال النبى(ص) | «قال الصابرون على البلاء الشاكرون للنعماء:ان امام الائمة فى الصبر و الصلوة اميرالمؤمنين علىّ رضى الله عنه، حيث قال ان للمحن نهايات و لها غايات، فشأن المؤمن أن يصبر و يستغفر حتى ينقضى ايامها، و لقد كان عليه‌السلام مقبلا على شأنه، راضيا بزمانه، صابرا على ما يصيبه من المحن، مشغولا بالعبادة على ما تنوبه من الفتن، و كان المخاطب ب'''«يا ايها الذين آمنوا استعينوا بالصبر و الصلاة»'''هو، و لقد قال النبى(ص) کلّ ما ورد فى القرآن'''«يا ايها الذين آمنوا»'''فعلىّ رأسه بل و الله هو الوافى بموجب الخطاب، و هو الخارج عن التكليف التى تضمّنه الخطاب، فمن أدّى ما كلّف كان هو المعنىّ بالخطاب.» | ||
اين باورها و اعتقادات شهرستانى در اولين اثر او «الملل و النحل» نيز ريشه دارد، او پس از آوردن ماجراى جنگ صفين و جمل در زمان حكومت على(ع) مى نويسد: «و بالجملة كان علىّ رضى الله مع الحق و الحق معه.» | اين باورها و اعتقادات شهرستانى در اولين اثر او «الملل و النحل» نيز ريشه دارد، او پس از آوردن ماجراى جنگ صفين و جمل در زمان حكومت على(ع) مى نويسد: «و بالجملة كان علىّ رضى الله مع الحق و الحق معه.» | ||
| خط ۱۸۳: | خط ۱۸۳: | ||
«و اذا قلت:قال اهل القرآن، و اصحاب الاسرار او الذى شققت له اسماء من معنى الآية، فلا اريد به نفسى عياذ بالله و انما اريد الصديقين من اهل بيت النبى(ص)، فهم الواقفون على الاسرار و هم من المصطفين الاخيار...» | «و اذا قلت:قال اهل القرآن، و اصحاب الاسرار او الذى شققت له اسماء من معنى الآية، فلا اريد به نفسى عياذ بالله و انما اريد الصديقين من اهل بيت النبى(ص)، فهم الواقفون على الاسرار و هم من المصطفين الاخيار...» | ||
در نگاه شهرستانى پيامبر(ص) در برابر موسى(ع) | در نگاه شهرستانى پيامبر(ص) در برابر موسى(ع) که علم به تنزيل داشت و عيسى(ع) که تأويل مى‌دانست هم به تأويل آشنا بود و هم با تنزيل: «ثم ان موسى(ع) کان مخصوصا بالتنزيل و كان عيسى(ع) مخصوصا بالتأويل و كان محمد عليه الصلوة و السلام مخصوصا بالجمع بين التنزيل و التأويل.» | ||
على(ع) نخستين مفسر قرآن و سرآمد صحابه در تفسير قرآن به شمار مى‌آمد. و [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] كه مصدر تفسير تمامى مفسران قرآن شناخته مى‌شد شاگرد على(ع) بود و از آن حضرت تأويل قرآن را آموخته بود: | على(ع) نخستين مفسر قرآن و سرآمد صحابه در تفسير قرآن به شمار مى‌آمد. و [[ابن‌عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] كه مصدر تفسير تمامى مفسران قرآن شناخته مى‌شد شاگرد على(ع) بود و از آن حضرت تأويل قرآن را آموخته بود: | ||
| خط ۱۹۵: | خط ۱۹۵: | ||
شهرستانى از كسانى كه مسؤوليت جمع‌آورى قرآن را بر دوش داشتند و به اهل بيت(ع) مراجعه نكردند و از آنها رهنمود نخواستند-با اينكه مى‌دانستند كه قرآن و علم آن مخصوص ايشان است و آنها يكى از دو ثقلى هستند كه پيامبر بر جاى گذارد-در شگفت است: | شهرستانى از كسانى كه مسؤوليت جمع‌آورى قرآن را بر دوش داشتند و به اهل بيت(ع) مراجعه نكردند و از آنها رهنمود نخواستند-با اينكه مى‌دانستند كه قرآن و علم آن مخصوص ايشان است و آنها يكى از دو ثقلى هستند كه پيامبر بر جاى گذارد-در شگفت است: | ||
«و من المعلوم أن الذين تولّوا جمعه كيف خاضوا فيه و لم يراجعوا اهل البيت فى حرف بعد اتفاقهم على أنّ القرآن مخصوص بهم و انهم احد الثقلين فى قول النبى: إنى تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتى...و فى رواية اهل بيتى ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا و انهما لن يفترقا حتى يردا على الحوض.» افزون بر على(ع) | «و من المعلوم أن الذين تولّوا جمعه كيف خاضوا فيه و لم يراجعوا اهل البيت فى حرف بعد اتفاقهم على أنّ القرآن مخصوص بهم و انهم احد الثقلين فى قول النبى: إنى تارك فيكم الثقلين كتاب الله و عترتى...و فى رواية اهل بيتى ما ان تمسكتم بهما لن تضلوا و انهما لن يفترقا حتى يردا على الحوض.» افزون بر على(ع) که سرآمد صحابه در فهم و درك آيات وحى بود اهل بيت(ع) نيز بهره وافرى از فهم قرآن داشتند و فهم قرآن به آنان اختصاص داشت: | ||
«و خصّ الكتاب بجملة من عترته الطاهرة و نقلة من اصحابه الزاكية الزاهرة،يتلونه حق تلاوته و يدرسونه حق دراسته، فالقرآن تركته و هم ورثته و هم احد الثقلين و بهم مجمع البحرين و لهم قاب قوسين و عندهم علم الكونين و العالمين.» | «و خصّ الكتاب بجملة من عترته الطاهرة و نقلة من اصحابه الزاكية الزاهرة،يتلونه حق تلاوته و يدرسونه حق دراسته، فالقرآن تركته و هم ورثته و هم احد الثقلين و بهم مجمع البحرين و لهم قاب قوسين و عندهم علم الكونين و العالمين.» | ||
| خط ۲۴۵: | خط ۲۴۵: | ||
#:براى نمونه او در دفاع از امام عصر خود، اهل سنت و شيعه را-مقصود او از شيعه اماميه است، زيرا در عصر وى شيعه انصراف به اماميه داشت-به جهت عدم اعتقاد به امام حاضر مانند خوارج مى‌خواند: | #:براى نمونه او در دفاع از امام عصر خود، اهل سنت و شيعه را-مقصود او از شيعه اماميه است، زيرا در عصر وى شيعه انصراف به اماميه داشت-به جهت عدم اعتقاد به امام حاضر مانند خوارج مى‌خواند: | ||
#: «و كما أنّ ابليس خرج على خليفة الحق، كذلك الخوارج فى هذه الامة خرجوا على امام الوقت، و كما ان ابليس لم يقل بالامام الحاضر الحىّ القائم كذلك العامة و الشيعة.» | #: «و كما أنّ ابليس خرج على خليفة الحق، كذلك الخوارج فى هذه الامة خرجوا على امام الوقت، و كما ان ابليس لم يقل بالامام الحاضر الحىّ القائم كذلك العامة و الشيعة.» | ||
#:نمونه دوم:شهرستانى در تفسير آيه شريفه'''«انى جاعلك للناس اماما»'''به لزوم وجود امام در هر عصرى اشاره مى‌كند: «قال ابراهيم:'''«و من ذرّيتى قال لا ينال عهدى الظالمين»'''من ابصر أحد الكونين و حكم باحد الحكمين و لم يقاتل بين العالمين فلا يستحقّ الامامة، و ابتلى نظيره بالعموم و الخصوص كما ابتلى بالمفروع و المستأنف، حتى قال و من ذرّيتى اى بعض ذريتى و هى الطيبة الطاهرة، كما قال و جعلها كلمة باقية فى عقبه، فالامامة انّما تجرى فى ذلك العرق الطاهر، و النطفة المطهرة انما تجرى فى اصلاب الطاهرين الى ارحام الطاهرات، حتى ختم احد النورين الطاهرين فى احد الشعبين بعيسى(ع) | #:نمونه دوم:شهرستانى در تفسير آيه شريفه'''«انى جاعلك للناس اماما»'''به لزوم وجود امام در هر عصرى اشاره مى‌كند: «قال ابراهيم:'''«و من ذرّيتى قال لا ينال عهدى الظالمين»'''من ابصر أحد الكونين و حكم باحد الحكمين و لم يقاتل بين العالمين فلا يستحقّ الامامة، و ابتلى نظيره بالعموم و الخصوص كما ابتلى بالمفروع و المستأنف، حتى قال و من ذرّيتى اى بعض ذريتى و هى الطيبة الطاهرة، كما قال و جعلها كلمة باقية فى عقبه، فالامامة انّما تجرى فى ذلك العرق الطاهر، و النطفة المطهرة انما تجرى فى اصلاب الطاهرين الى ارحام الطاهرات، حتى ختم احد النورين الطاهرين فى احد الشعبين بعيسى(ع) کلمة الله و روحه، و صدّقت امّه عليهاالسلام بكلمات ربّها و كتبه و كانت من القانتين، و ختم النور الثانى المخفى فى الشعب الثانى بالمصطفى محمد صلوات الله عليه و آله، فصدّق بكلمات ربه يؤمن بالله و كلماته، فتمّ لابراهيم(ع) باتمام الله الكلمات التى ابتلى بها و جرت الامامة فى عقبه الى يوم يبعثون.» | ||
#:نمونه سوم: «و الدليل الساطع على وجوب الامامة سمعا، اتفاق الامة بأسرهم من الصدر الأوّل الى زماننا أنّ الارض لا تخلو عن امام قائم بالامر.» | #:نمونه سوم: «و الدليل الساطع على وجوب الامامة سمعا، اتفاق الامة بأسرهم من الصدر الأوّل الى زماننا أنّ الارض لا تخلو عن امام قائم بالامر.» | ||
#:همو پس از اشاره به خلافت ابوبكر و عمر و عثمان، از اتفاق امت بر امامت و خلافت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] نتيجه مى‌گيرد كه صحابه بر لزوم امام اتفاق داشتند: | #:همو پس از اشاره به خلافت ابوبكر و عمر و عثمان، از اتفاق امت بر امامت و خلافت [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] نتيجه مى‌گيرد كه صحابه بر لزوم امام اتفاق داشتند: | ||