نصايح و فضايح (آیات الظالمین)

«آيات الظالمين» نام رسالۀ سياسى فارسى است.

در ابتداى رساله هيچ گونه نامى از رساله نيامده و لكن به جهت آن كه مؤلف، نزديك به چهار صد آيه قرآن در مذمت ظالمين و اعوان ايشان در اين رساله جمع آورى نموده، به «آيات الظالمين» معروف شده است، در حالى كه نام واقعى كتاب كه خود مؤلف بر آن گذاشته است «نصايح و فضايح» است.دليل اين ادّعا آن است كه مرحوم سيّد، در رسالۀ سؤال و جوابى كه محمد اشكنانى انصارى از ايشان نموده است و نسخه خطى آن موجود است در جواب سؤال هفتم، نام اين كتاب را برده است.

سؤال هفتم:در مجلس اهل ظلمه و حكام ديوانيان رفتن و قهوه و چاى و طعام ايشان خوردن و ماهوت و عبا و كلخچه ايشان پوشيدن چه صورت دارد؟

جواب:حق تعالى فرموده «و لا تركنوا إلى الذين ظلموا فتمسكم النار»11:113

«فلا تقعد بعد الذكرى مع القوم الظالمين»6:68

يعنى ميل نكنيد بسوى ظالم كه به آتش ظلمش سوخته مى‌شويد و ننشينيد با ظالمين مگر براى نصيحت و نهى از منكر و رفع ظلم...و قريب چهار صد آيه از قرآن جمع نموده‌ام در مذمت ظالمين و اعوان ايشان كه اسمش كتاب نصايح و فضايح است فرستاده‌ام چاپ نمايند هر گاه آوردند براى شما مى‌فرستم تا عبرت گيرى و عبرت گيرند.

در اين رساله، مرحوم سيد، پس از آن كه تمام تنزلات و شقاوات و شرورات و مرارات را ناشى از قرب حصولى يا تحصيلى به مبدء شر و ظلمت و قبح و نقص مى‌داند و شواهد صدق اين ادعا را متذكر مى‌شوند، به ذكر آياتى مى‌پردازند كه ظالمين را مذموم و سرنوشت آنان را مشخص مى‌كند، و بعد به سراغ روايات اين باب رفته و آنها را مطرح مى‌كنند.در خاتمه كتاب، با اين بيان كه «هر يك از محكمات ثقلين، كتاب و سنت متواتره، حجّت قاطعه بالغه تامّه كافيه است بر حسم و قطع و رفع ماده هر گونه غرور، شبهه و متشابهاتى كه دستاويز جهال و مغرورين و مشتبهين ظلمه و جائرين و فسقه و مجرمين گرديده» به ذكر شبهات اين موضوع پرداخته و هر كدام را به بهترين وجه پاسخ مى‌دهند.

چاپ كتاب

كتاب حاضر در سال 1314 ه‍.ق در شيراز و در 78 صفحه به خط حسين على جهرمى و به همت آقا محمد جواد صاحب چاپ شده است.

تحقيق كتاب

براى تحقيق و تصحيح كتاب كه در كتابخانه مرحوم حجت‌الاسلام شيخ حسن نخبة الفقهايى موجود بود، ابتدا آيات با وجود نامرتب و غير منظم بودن آن بر طبق سور و شمارۀ آيات قرآنى تنظيم شد و سپس روايات نيز از مصادر اصلى كتب روايى استخراج گرديد.

هر چند رساله، با زبان فارسى شروع مى‌شود ولى در برخى صفحات آن، مؤلف محترم به زبان عربى نيز كتابت نموده‌اند.

در صفحات فارسى، برخى عبارات نامعلوم بود كه جهت روشن شدن آنها، كلمه‌اى اضافه و با علامت[]مشخص شده است.