ترجمه گویا و شرح فشرده‌ای بر نهج‌البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'نهج البلاغه' به 'نهج‌البلاغه') |
جز (جایگزینی متن - 'امامی، محمدجعفر' به 'امامي، محمدجعفر') |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
[[آشتیانی، محمدرضا]] (مترجم و شارح) | [[آشتیانی، محمدرضا]] (مترجم و شارح) | ||
[[ | [[امامي، محمدجعفر]] (مترجم و شارح) | ||
|- | |- | ||
|زبان | |زبان | ||
نسخهٔ ۳۱ دسامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۴۲
| نام کتاب | ترجمه گویا و شرح فشرده‌ای بر نهج‌البلاغه |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | نهج‌البلاغه. فارسی - عربی |
| پدیدآورندگان | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول (نويسنده)
شریف الرضی، محمد بن حسین (گردآورنده) مکارم شیرازی، ناصر (زير نظر) آشتیانی، محمدرضا (مترجم و شارح) امامي، محمدجعفر (مترجم و شارح) |
| زبان | فارسی
عربی |
| کد کنگره | BP 38/041 1300الف |
| موضوع | علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - خطبه‌ها
علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - نامه‌ها علی بن ابی‌طالب(ع)، امام اول، 23 قبل از هجرت - 40ق. - کلمات قصار |
| ناشر | هدف |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3520AUTOMATIONCODE |
ترجمه گويا و شرح فشرده‌اى بر نهج‌البلاغه، تألیف ناصر مكارم شيرازى به زبان فارسى ترجمه روان از كتاب نهج‌البلاغه مى‌باشد كه در سه جلد آورده شده است.
كتاب، يكى از ترجمه خوب و روان درباره نهج‌البلاغه مى‌باشد كه در سال‌هاى نزديك انجام گرفته است. ايشان اين كتاب را با كمك آقايان محمدرضا آشتيانى و محمد جعفر امامى تهيه و تدوين نموده‌اند.
ساختار كتاب
كتاب در سه مجلد آمده كه جلد اول شامل مقدمه، باب المختار من خطب اميرالمؤمنين(ع) و اوامره، توضيح‌ها، معنى لغات و مدارك نهج‌البلاغه مى‌باشد.
جلد دوم كتاب، شامل تتمه الخطب، توضيح‌ها، ترجمه لغات نهج‌البلاغه و فهرست‌ها مى‌باشد.
جلد سوم كتاب نيز شامل، باب المختار من كتب مولانا اميرالمؤمنين(ع)...، باب المختار من حكم اميرالمؤمنين(ع)، بخش توضيح‌هاى نهج‌البلاغه، معنى لغات و فهرست موضوعى نهج‌البلاغه مى‌باشد.
شيوه بيان مطالب كتاب اين گونه است كه مؤلف بعد از بيان عبارت كمى از متن عربى، ترجمه و توضيح مختصر بعضى از لغات را داخل پرانتز آورده است و اين روال تا پايان ادامه پيدا كرده است.
گزارش محتوا
مقدمه مؤلف، درباره نهج‌البلاغه و محتواى آن مى‌باشد و چند سؤال مهم درباره نهج‌البلاغه بخشى از مقدمه كتاب است كه در آن به سوالاتى همانند؛ چگونه خطبه‌ها و كلمات حفظ شده و عين الفاظ و سخنان امام عليه‌السلام براى ما نقل گرديده است...؟ يا شريف رضى اين مطالب را از چه كتاب‌هايى نقل كرده و چگونه است كه آن كتاب‌ها در اختيار ما نيست و سومين سؤال ايراداتى است كه درباره اين كتاب گرفته‌اند؟
در جواب اين سوالات ايشان مى‌گويند، پاسخ مفصل سه سؤال بالا را نويسنده محترم «مصادر نهج‌البلاغه و اسانيده» در جزء اول اين كتاب به طور مفصل داده است.
در بخش بعدى اين مقدمه شرح حال سيد رضى امده است و بخشى به عنوان مقدمه سيد رضى «چرا نهج‌البلاغه را جمع‌آورى كردم».
باب اول كتاب، خطب نهج‌البلاغه است كه مؤلف به صورت اين كه مقدارى از خطبه را نقل كرده و بعد ترجمه آن را آورده است؛ همانند:
«خلق الملائكۀ ثمّ فتق ما بين السّموات العلا، فملأهنّ أطوارا من ملائكته، منهم سجود لا يركعون، و ركوع لا ينتصبون، و صافّون‌لا يتزايلون، و مسبّحون لا يسأمون، لا يغشاهم نوم العيون، و لا سهو العقول، و لا فترۀ الأبدان، و لا غفلۀ النّسيان. و منهم أمناء على وحيه، و ألسنۀ إلى رسله،...
آفرينش فرشتگان: پس آن گاه آسمان‌هاى بالا را از هم گشود، و مملو از فرشتگان مختلف ساخت، گروهى از آنان هميشه به سجده‌اند و ركوع ندارند، و يا به ركوعند و قيام نمى‌كنند، و يا در صفوفى كه هرگز از هم پراكنده نمى‌گردد، قرار دارند، و يا همواره تسبيح مى‌گويند و هرگز خسته نمى‌شوند، هيچ گاه خواب چشمان آن‌ها را نمى‌پوشاند،...»
مؤلف، در بخش بعدى مطالبى را درباره خطب نهج‌البلاغه آورده است و در اول بحث اين گونه بيان مى‌دارد كه «در اين بخش جمله‌هاى به ظاهر پيچيده نهج‌البلاغه كه نياز به توضيح دارد؛ به طور فشرده تشريح مى‌شود. قسمت‌هاى تاريخى كه مسير خطبه‌ها و بحث‌ها را روشن مى‌سازد، بيان مى‌گردد.
در بخش‌هاى بعدى، معناى لغات مشكل و مدارك نهج‌البلاغه آمده است. در قسمت دوم بيان شده است كه «بر خلاف پندار بعضى نهج‌البلاغه كتابى نيست كه مدرك آن تنها به سيد رضى برسد، بلكه قبل از او و در عصر او محتويات نهج‌البلاغه را ديگران به طور پراكنده در كتاب‌هايشان نقل كرده‌اند، تنها كارى كه مرحوم سيد رضى كرده اين است كه آن‌ها را با ذوق و سليقه سرشار خود گردآورى و گلچين كرده است...».
جلد دوم كتاب، درباره تتمۀ الخطب و توضيح لغات اين بخش و خطب مى‌باشد.
جلد سوم كتاب، درباره نامه‌هاى حضرت مى‌باشد؛ همانند:
«من كتاب له عليه‌السلام إليهم، بعد فتح البصره
و جزاكم اللّه من أهل مصر عن أهل بيت نبيّكم أحسن ما يجزى العاملين بطاعته، و الشّاكرين لنعمته، فقد سمعتم و أطعتم، و دعيتم فأجبتم.
از نامه‌هاى امام(ع) به اهل كوفه پس از فتح بصره (437.) خداوند به شما اهل اين شهر از ناحيه اهل بيت پيامبرتان جزا و پاداش دهد، بهترين پاداشى كه به عاملان و مطيعان خود و سپاس‌گزاران نعمت‌هايش عطا مى‌كند، چرا كه شنيديد و اطاعت كرديد، دعوت شديد و اجابت نموديد»
بخش بعدى اين مجلد كلمات قصار مى‌باشد.
«و قال عليه‌السلام: خالطوا النّاس مخالطۀ إن متّم معها بكوا عليكم، و إن عشتم حنّوا إليكم.
با مردم آن چنان معاشرت كنيد كه اگر بميريد بر مرگ شما اشك ريزند و اگر زنده بمانيد به شما عشق ورزند.»
بخش توضيح‌هاى نهج‌البلاغه مبحث بعدى كتاب مى‌باشد كه خود به چند دسته تقسيم مى‌باشد. دسته اول توضيحات نهج‌البلاغه قسمت وصايا و نامه‌ها را در بر مى‌گيرد. در اين بخش به توضيحات لغات و بعضى از عبارت وصايا و نامه پرداخته شده است؛ مثل: «محمد بن اسحاق»- متوفاى سال 151 از عمويش «عبدالرحمن بن يسار» نقل مى‌كند: هنگامى كه على(ع) به سوى «بصره» براى نبرد با «طلحه» و «زبير» حركت كرد، از «ربذه» اين نامه را وسيله «محمد بن جعفر بن ابى‌طالب و «محمد بن ابى‌بكر» براى اهل كوفه فرستاد....».
ويژگى‌هاى كتاب
1- ترجمه خطبه‌ها و ساير گفته‌هاى اميرمؤمنان(ع) به طرزى جالب و روان دور از تعقيد و پيچيدگى منعكس شده است، نه آن چنان محدود و مقيد كه به صورت ترجمه كلمه به كلمه در آيد و نه آن چنان آزاد كه محتواى كلام امام(ع) را منعكس نسازد.
2- جمله‌هايى كه از نظر ادبى، تاريخى، فلسفى، و كلامى، نياز به توضيح داشته (تا آن جا كه وضع كتاب ايجاب مى‌كرده)، در بخش دوم كه بخش توضيحات است با علامت (.) و تحت شماره، توضيح داده شده است و پاسخ بسيارى از سؤالات در اين بخش آمده است.
3- شأن ورود؛ يعنى موقعيت‌ها و شرايطى كه خطبه‌ها در آن صادر شده و همچنين مدارك خطبه‌ها تا آن جا كه امروز در دسترس ماست در همين بخش، و در ضمن ترجمه، مشخص شده است تا به معنى خطبه‌ها و كلمات امام(ع) آشنايى بيشتر حاصل گردد.
4- تفسير كليه لغات مشكل در بخش سوم با شماره‌هاى پى در پى بدون علامت (.) آمده است تا آن‌ها كه مى‌خواهند به مفاهيم لغات و كلمات و جمله‌ها آشنا گردند، از اين طريق به مقصود خود برسند.
وضعيت كتاب
اين كتاب كه با زحمات و تلاش‌هاى پى‌گير و مداوم دانشمندان محترم «آقاى محمد رضا آشتيانى و آقاى محمدجعفر امامى» و زير نظر آقاى مكارم تهيه شده است.
كتاب داراى پاورقى و توضيحات در انتهاى هر بخش مى‌باشد. و بخش پايانى كتاب فهرست موضوعى كتاب قرار دارد كه عين عبارت مورد نظر از نهج‌البلاغه به همراه آدرس آن ذكر شده است؛ همانند:
الاستسقاء (طلب باران)
اللهم قد انصاحت جبالنا. خطبه 61 2 115 اللهم انا خرجنا اليك من تحت الاستار 117 2 143 اللهم اسقنا ذلل السحاب حكمت 387 3 472
منابع
مقدمه و متن كتاب
پانویس