جواهر الكلام في ثوبه الجديد

جواهر الکلام في ثوبه الجديد

نام کتاب	جواهر الکلام في ثوبه الجديد
نام های دیگر کتاب	اسلوب جدید فی تحلیل ابحاث کتاب (جواهر الکلام) و عرضها بمنجیه موضوعیه شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام. شرح
پدیدآورندگان	موسسه دایره المعارف فقه اسلامی (محقق) هاشمی شاهرودی، محمود (مقدمه نويس) محقق حلی، جعفر بن حسن (نويسنده) صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر (شارح)
زبان	عربی
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏182‎‏ ‎‏/‎‏م‎‏3‎‏ ‎‏ش‎‏40262
موضوع	صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر، 1200؟ - 1266ق. جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام - فهرست‏ها فقه جعفری محقق حلی، جعفر بن حسن، 602 - 676ق. شرایع الاسلام فی مسایل الحلال و الحرام - نقد و تفسیر
ناشر	مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامي
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1421 هـ.ق
کد اتوماسیون	AUTOMATIONCODE842AUTOMATIONCODE

معرفى اجمالى

جواهر الكلام في ثوبه الجديد، تأليف شيخ محمدحسن نجفى اصفهانى، معروف به صاحب جواهر (1266 - 1200ق) است كه به زبان عربى و در موضوع فقه استدلالى مى‌باشد. كتاب، توسط مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامى، زير نظر آيت‌الله سيد محمود هاشمى تحقيق و آماده شده و در سال 1421ق، به چاپ رسيده است و ناشر آن، مؤسسه مذكور است.

ساختار

اسلوب و نظم جديد كتاب بدين صورت است كه آراء و ديدگاه‌هاى فقهى صاحب جواهر به‌مثابه يك متن فقهى در بالاى خط تيره قرار داده شده است؛ به‌گونه‌اى كه خود، يك كتاب فقهى است مشتمل بر آراء صاحب جواهر در همه ابواب فقهى و مناسب براى اينكه يك متن درسى فقهى در حوزه‌هاى علميه باشد. آراء و اقوال ديگر علماء، اعم از مخالف و موافق، به‌علاوه استدلال‌هاى تفصيلى صاحب جواهر براى هر قول و نظر، به‌مثابه شرح و توضيح و استدلال براى آن متن، در زير خط تيره ذكر شده است؛ منتها اقوال با حروف تيره‌تر و استدلال‌ها با حروف معمولى چاپ شده است.

امتياز اسلوب مزبور آن است كه خواننده مى‌تواند باسرعت و سهولت به استدلال‌ها و اقوال مختلفى كه در يك فرع فقهى است، دسترسى پيدا نمايد. در اين اسلوب، از عبارات صاحب جواهر چيزى كم نشده است و مطلبى هم به آن اضافه نگرديده است، بلكه توضيحات لازم به‌صورت فشرده داخل كروشه آمده است.

كتاب، داراى يازده جلد است.

گزارش محتوا

در آغاز جلد اول كتاب، «مقدمه‌اى از آيت‌الله سيد محمود هاشمى»، پيرامون كتاب و اهميت آن و اسلوب به‌كارگرفته‌شده در آن؛ «مقدمه‌اى مفصل از لجنه فهرست موضوعى كتاب جواهر الكلام»، مشتمل بر مطالب متنوعى پيرامون انگيزه‌ها و اهداف مؤسسه، توضيح دو كار اساسى در مورد كتاب جواهر: يكى، فراهم آوردن معجم فقه جواهر و ديگرى، فهرست تحليلى جواهر، فصلى با عنوان «مع صاحب الجواهر» در شرح زندگانى صاحب جواهر، فصلى با عنوان «جواهر الكلام في الميزان» درباره سخنان علما در اهميت كتاب جواهر، تاريخ تأليف، نسخه‌ها، چاپ‌ها، شرح‌ها و ويژگى‌هاى آن و فصلى با عنوان «منهجنا في التحقيق»، مشتمل بر ذكر مراحل متعدد كار تحقيق كتاب جواهر ذكر شده است.

گفتنى است كه جلد اول و دوم و سوم جواهر به «كتاب الطهارة» اختصاص دارد كه در جلد اول پس از مباحثى پيرامون تعريف كتاب، تعريف طهارت، وضو، غسل و تيمم، ركن اول كتاب طهارت كه‌پيرامون آب‌هاست و ركن دوم آن كه پيرامون طهارت مائى است البته فقط مباحث وضوى آن گنجانده شده است.

در جلد دوم، مطالب مربوط به غسل كه بقيه مباحث ركن دوم است تبيين شده است.

در جلد سوم، از ركن سوم كتاب طهارت كه طهارت ترابى است و ركن چهارم كه نجاسات و احكام آنهاست، سخن به ميان آمده است.

جلد چهارم و پنجم و ششم و هفتم به «كتاب الصلاة» اختصاص دارد كه در جلد چهارم، ركن اول كتاب صلات پيرامون مقدمات (اعداد صلات، مواقيت، قبله، لباس مصلى، مكان مصلى، چيزهايى كه سجده بر آنها صحيح است) و در جلد پنجم، تتمه ركن اول (اذان و اقامه) و ركن دوم پيرامون افعالى كه مجموعا صلات ناميده مى‌شود و در جلد ششم، تتمه ركن دوم (قواطع صلات) و ركن سوم پيرامون بقيه نمازها (نماز ظهر جمعه، نماز عيدين، نماز كسوف، نماز ميت، نمازهاى مستحبى) و ركن چهارم پيرامون توابع (خلل واقع در نماز) و در جلد هفتم، تتمه ركن چهارم (قضاى نمازها، نماز جماعت، كيفيت نماز خوف و مطارده و نماز مسافر)، ذكر شده است.

جلد هشتم، مشتمل است بر كتاب زكات (در دو بخش زكات مال و زكات فطره) و كتاب خمس و كتاب صوم شامل اركان و اقسام و لواحق صوم.

جلد نهم، مشتمل است بر تتمه كتاب صوم، كتاب اعتكاف و كتاب حج شامل ركن اول پيرامون مقدمات و ركن دوم پيرامون افعال حج.

جلد دهم، مشتمل است بر تتمه كتاب حج شامل تتمه ركن دوم و ركن سوم (لواحق) و كتاب عمره شامل شرايط و افعال و احكام عمره.

جلد يازدهم، مشتمل است، بر كتاب جهاد شامل ركن اول پيرامون كسى كه جهاد بر او واجب است، ركن دوم پيرامون كسى كه جهاد با وى واجب است و كيفيت جهاد، ركن سوم پيرامون احكام اهل ذمه، ركن چهارم پيرامون قتال اهل بغى و كتاب امر به معروف و نهى از منكر و كتاب تجارت.

وضعيت كتاب

فهرست موضوعات هر جلد، در پايان آن، به‌جز جلد يك كه در آغاز آن ذكر شده است. منابع و توضيحات و نسخه‌بدل‌ها در پاورقى گنجانده شده است.

منابع مقاله

مقدمه و متن كتاب.

پیوندها

مطالعه کتاب جواهر الکلام في ثوبه الجديد در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور