۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'ادوارد براون' به 'ادوارد براون ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
'''ياسنت لويى رابينو''' (Hyacinth Louis Rabino)(۲۷ ژوئیه ۱۸۷۷-26 سپتامبر 1950 م)، ریاست بانك شاهنشاهی رشت، كنسول انگلیس در گیلان، نویسنده کتاب [[ولايات دارالمرز ايران: گيلان]] و مقالاتی در مورد گیلان و مازندران | '''ياسنت لويى رابينو''' (Hyacinth Louis Rabino)(۲۷ ژوئیه ۱۸۷۷-26 سپتامبر 1950 م)، ریاست بانك شاهنشاهی رشت، كنسول انگلیس در گیلان، نویسنده کتاب [[ولايات دارالمرز ايران: گيلان]] و مقالاتی در مورد گیلان و مازندران | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
مدت اقامت ه. ل. رابینو در گیلان حدود شش سال طول كشید اما او روی هم رفته حدود ۱۷ سال در ایران ماند. از این مدت پنج سال در تهران و شش سال در گیلان و بقیه را به‌طور پراكنده در دیگر جاهای دیگر ایران از جمله كرمانشاه، مشهد، قم و… سپری كرد. او سال‌ها بعد از حضور خود در گیلان، یادداشتی درباره حضور خود در گیلان نوشت. البته نوشته او بیشتر اشاره به آثار مكتوبی دارد كه نوشته است. اما به هر حال شرح حال جالب و دست اولی است كه به قلم خود او نوشته شد. مقاله رابینو درباره خودش در مجله «روزگار نو» چاپ لندن، شماره چهار سال سوم درج شد. رابینو آنچه به جوان ایرانی می‌آموزد بسیار جالب توجه است. او چه با پای پیاده و چه به وسیله اسب و دیگر امكانات سعی می‌كند همه سرزمین‌ها و ابنیه‌یی را كه لازم است ببیند. این تلاش و سعی فراوان در نوشتار دیگر رابینو نیز مشخص است: «در طول اقامتی در حدود شش سال (۱۳۲۴ تا ۱۳۳۰ هجری قمری – ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۲ میلادی) در گیلان، از تمام اوقاتی كه فرصت دست می‌داد برای جمع‌آوری اطلاعات در زمینه مسائل مختلف این ایالت كه خوب شناخته نشده است استفاده می‌كردم. اطلاعات من نه فقط به وسیله مسافران، روستاییان، بازرگانان و كدخداها، بلكه از مالكان اراضی و كارمندانی كه به سبب علاقه‌مندی به محیط كار خود اطلاعات سودمندی داشتند جمع‌آوری شده و مسافرت‌ها و مطالعات و مشاهدات شخصی من نیز به این امر كمك كرده است. در چنین اثری وجود اشتباهات اجتناب‌ناپذیر است، اما من باید یادآور شوم كه به دفعات اسامی محلاتی را كه به وسیله روستاییان شناخته‌ام تكرار كرده‌ام و برای اینكه به این نوشته شكل خاصی داده باشم از اسنادی كه توسط اروپاییان تهیه شده و از فرصت‌هایی كه از نظر مصاحبه و مشورت پیش می‌آمد استفاده كرده‌ام و آن را به نظر افراد ذی‌صلاح رسانده‌ام. نزدیك ۸۰ سال پیش «ج ب فریزر» اشكالاتی را كه در زمینه شناسایی دقیق محل و جمعیت و دهكده‌های این سامان وجود دارد چنین بیان كرده است: «دهكده‌ها در میان جنگل‌ها پراكنده است. خانه‌ها در یك نقطه متمركز نیست و به صورتی جدا از هم در جاهای مختلف بنا شده است. اطراف هر سه یا چهار خانه را كه در كنار هم قرار دارد باغ‌های میوه و چمن احاطه كرده است. هر محله از اجتماع چند توده كوچك از این خانه‌ها تشكیل شده و غالبا هر دهكده شامل چند محله است به همین جهت است كه دهكده‌ها وسعتی در حدود چند كیلومتر مربع را اشغال می‌كنند و دارای مقدار قابل توجهی جنگل و زمین مزروعی هستند. دانستن رقم جمعیت این دهات با وضعی كه به نظر می‌رسد مشكل است. این اشكال تا بدان حد است كه یك كدخدا هم به دشواری می‌تواند به سوالی در این زمینه پاسخ گوید». در پایان این مقدمه وظیفه دارم احترامات و تشكرات صمیمانه خود را حضور دوستان ایرانی خود به سبب محبتی كه در تهیه این كتاب در حق من كرده‌اند تقدیم دارم. منشی من میرزا محمدخان صمصام‌الكتاب كه در طول شش سال اقامت همكار باارزشی برای من بوده است سهم بیشتری دارد. ه. ل. رابینو. مگادور ژانویه ۱۹۱۴.» | مدت اقامت ه. ل. رابینو در گیلان حدود شش سال طول كشید اما او روی هم رفته حدود ۱۷ سال در ایران ماند. از این مدت پنج سال در تهران و شش سال در گیلان و بقیه را به‌طور پراكنده در دیگر جاهای دیگر ایران از جمله كرمانشاه، مشهد، قم و… سپری كرد. او سال‌ها بعد از حضور خود در گیلان، یادداشتی درباره حضور خود در گیلان نوشت. البته نوشته او بیشتر اشاره به آثار مكتوبی دارد كه نوشته است. اما به هر حال شرح حال جالب و دست اولی است كه به قلم خود او نوشته شد. مقاله رابینو درباره خودش در مجله «روزگار نو» چاپ لندن، شماره چهار سال سوم درج شد. رابینو آنچه به جوان ایرانی می‌آموزد بسیار جالب توجه است. او چه با پای پیاده و چه به وسیله اسب و دیگر امكانات سعی می‌كند همه سرزمین‌ها و ابنیه‌یی را كه لازم است ببیند. این تلاش و سعی فراوان در نوشتار دیگر رابینو نیز مشخص است: «در طول اقامتی در حدود شش سال (۱۳۲۴ تا ۱۳۳۰ هجری قمری – ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۲ میلادی) در گیلان، از تمام اوقاتی كه فرصت دست می‌داد برای جمع‌آوری اطلاعات در زمینه مسائل مختلف این ایالت كه خوب شناخته نشده است استفاده می‌كردم. اطلاعات من نه فقط به وسیله مسافران، روستاییان، بازرگانان و كدخداها، بلكه از مالكان اراضی و كارمندانی كه به سبب علاقه‌مندی به محیط كار خود اطلاعات سودمندی داشتند جمع‌آوری شده و مسافرت‌ها و مطالعات و مشاهدات شخصی من نیز به این امر كمك كرده است. در چنین اثری وجود اشتباهات اجتناب‌ناپذیر است، اما من باید یادآور شوم كه به دفعات اسامی محلاتی را كه به وسیله روستاییان شناخته‌ام تكرار كرده‌ام و برای اینكه به این نوشته شكل خاصی داده باشم از اسنادی كه توسط اروپاییان تهیه شده و از فرصت‌هایی كه از نظر مصاحبه و مشورت پیش می‌آمد استفاده كرده‌ام و آن را به نظر افراد ذی‌صلاح رسانده‌ام. نزدیك ۸۰ سال پیش «ج ب فریزر» اشكالاتی را كه در زمینه شناسایی دقیق محل و جمعیت و دهكده‌های این سامان وجود دارد چنین بیان كرده است: «دهكده‌ها در میان جنگل‌ها پراكنده است. خانه‌ها در یك نقطه متمركز نیست و به صورتی جدا از هم در جاهای مختلف بنا شده است. اطراف هر سه یا چهار خانه را كه در كنار هم قرار دارد باغ‌های میوه و چمن احاطه كرده است. هر محله از اجتماع چند توده كوچك از این خانه‌ها تشكیل شده و غالبا هر دهكده شامل چند محله است به همین جهت است كه دهكده‌ها وسعتی در حدود چند كیلومتر مربع را اشغال می‌كنند و دارای مقدار قابل توجهی جنگل و زمین مزروعی هستند. دانستن رقم جمعیت این دهات با وضعی كه به نظر می‌رسد مشكل است. این اشكال تا بدان حد است كه یك كدخدا هم به دشواری می‌تواند به سوالی در این زمینه پاسخ گوید». در پایان این مقدمه وظیفه دارم احترامات و تشكرات صمیمانه خود را حضور دوستان ایرانی خود به سبب محبتی كه در تهیه این كتاب در حق من كرده‌اند تقدیم دارم. منشی من میرزا محمدخان صمصام‌الكتاب كه در طول شش سال اقامت همكار باارزشی برای من بوده است سهم بیشتری دارد. ه. ل. رابینو. مگادور ژانویه ۱۹۱۴.» | ||
او سال‌های سال در ایران ماند و همچون ایرانیان دیگر رفتار و گفتاری ایرانی یافت. این سبب شد كه حتی پس از كوچیدن از ایران، باز در فكر ایران باشد. | او سال‌های سال در ایران ماند و همچون ایرانیان دیگر رفتار و گفتاری ایرانی یافت. این سبب شد كه حتی پس از كوچیدن از ایران، باز در فكر ایران باشد. | ||
رابینو تا ۱۹۱۲ با سمت رسمی كنسول انگلستان در گیلان، البته با سكونت در شهر رشت حضور داشت. در این مدت نقاط عمده گیلان و مازندران و قزوین و بخش‌های شرقی آذربایجان را از نزدیك دید. از جمله سفرهایی به نقاط كوهستانی هم داشت كه در آن زمان بسیار سخت بود. توجه داشته باشید كه در آن زمان به عنوان نمونه سفر زیارتی به مشهد از طریق دریای كاسپین انجام می‌شد. چرا كه مسیر زمینی نه چندان هموار بود و هم اینكه امنیت نداشت. اما رابینو از رشت تا گنبد كاووس و دشت گرگان مسافرت كرده بیشتر نقاط مازندران از جمله گرگان، بابل، آشوراده و… را به‌طور كامل دیده بود. دیدن او از این مناطق نه به‌طور ساده و گذرا بلكه به چشم یك محقق صورت گرفت و این سفرها در یادداشت‌هایی كه او برمی‌داشت نمودی علمی نیز یافت. اما سرانجام حضور رابینو در ایران خاتمه یافت. | رابینو تا ۱۹۱۲ با سمت رسمی كنسول انگلستان در گیلان، البته با سكونت در شهر رشت حضور داشت. در این مدت نقاط عمده گیلان و مازندران و قزوین و بخش‌های شرقی آذربایجان را از نزدیك دید. از جمله سفرهایی به نقاط كوهستانی هم داشت كه در آن زمان بسیار سخت بود. توجه داشته باشید كه در آن زمان به عنوان نمونه سفر زیارتی به مشهد از طریق دریای كاسپین انجام می‌شد. چرا كه مسیر زمینی نه چندان هموار بود و هم اینكه امنیت نداشت. اما رابینو از رشت تا گنبد كاووس و دشت گرگان مسافرت كرده بیشتر نقاط مازندران از جمله گرگان، بابل، آشوراده و… را به‌طور كامل دیده بود. دیدن او از این مناطق نه به‌طور ساده و گذرا بلكه به چشم یك محقق صورت گرفت و این سفرها در یادداشت‌هایی كه او برمی‌داشت نمودی علمی نیز یافت. اما سرانجام حضور رابینو در ایران خاتمه یافت. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
از جمله كتاب‌های مهم رابینو، مشروطه گیلان است. رابینو چه در زمان وقوع مشروطه و چه در زمان سقوط محمدعلی‌شاه و به سلطنت رسیدن احمد شاه در ایران حضور داشته و ناظر آگاه و از نزدیك وقایع بود. به‌ویژه حضور او در رشت در زمان حركت مشروطه‌خواهان گیلانی برای فتح تهران در سال ۱۲۸۷ قطعی بود و نوشته‌های او می‌توانست بسیاری از مسائل تاریخی را روشن كند. | از جمله كتاب‌های مهم رابینو، مشروطه گیلان است. رابینو چه در زمان وقوع مشروطه و چه در زمان سقوط محمدعلی‌شاه و به سلطنت رسیدن احمد شاه در ایران حضور داشته و ناظر آگاه و از نزدیك وقایع بود. به‌ویژه حضور او در رشت در زمان حركت مشروطه‌خواهان گیلانی برای فتح تهران در سال ۱۲۸۷ قطعی بود و نوشته‌های او می‌توانست بسیاری از مسائل تاریخی را روشن كند. | ||
اما تا همین چند سال قبل اثری از او در این باره منتشر نشده بود تا اینكه كتابی با عنوان «نامه‌هایی از تبریز» نوشته [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] | اما تا همین چند سال قبل اثری از او در این باره منتشر نشده بود تا اینكه كتابی با عنوان «نامه‌هایی از تبریز» نوشته [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] منتشر شد كه در آن اشاره شده بود رابینو درباره مشروطه گیلان ۱۰۸ صفحه نوشته دارد كه در دانشگاه كمبریج حفظ شده است. سرانجام این یادداشت‌ها به همراه چند صفحه درباره وقایع مشهد به دست آمد و در ایران به كوشش محمد روشن به چاپ رسید. این كتاب به دو صورت چاپ عكسی و چاپ تایپی منتشر شد. | ||
رابینو همچنین داراى مقالاتى است كه آن از جمله مى‌توان به موارد زير اشاره نمود: | رابینو همچنین داراى مقالاتى است كه آن از جمله مى‌توان به موارد زير اشاره نمود: | ||