۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' م ' به 'م ') |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
كتاب حاوى زندگينامهاى مختصر از | كتاب حاوى زندگينامهاى مختصر از مؤلف، يك تنبيه براى خواننده كتاب، مقدمهاى از مؤلف و متن كتاب در سه بخش است. | ||
در كتاب كلمات عربى و فارسى و تركى مقايسه مىشوند و بين آنها كلمات جغتايى و مغولى ديده مىشود. مثلا در مقدمه كتاب كلماتى؛ مانند: «آى تغاگون» (ماه و خورشيد) در زبان تركمنى امروز به شكل «آى بيلن گون» يا كلمهى «يتيگن» به تركمنى امروز «يديگن» (ستارهى دب) و... استعمال مىشوند. | در كتاب كلمات عربى و فارسى و تركى مقايسه مىشوند و بين آنها كلمات جغتايى و مغولى ديده مىشود. مثلا در مقدمه كتاب كلماتى؛ مانند: «آى تغاگون» (ماه و خورشيد) در زبان تركمنى امروز به شكل «آى بيلن گون» يا كلمهى «يتيگن» به تركمنى امروز «يديگن» (ستارهى دب) و... استعمال مىشوند. | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
بخش اول كتاب در اسامى مشتمل بر 97 باب است كه از زمان و اوقات آن و آسمان و هر آنچه كه در آن است، شروع شده و به اسماء اشاره و موصولات ختم مىشود. | بخش اول كتاب در اسامى مشتمل بر 97 باب است كه از زمان و اوقات آن و آسمان و هر آنچه كه در آن است، شروع شده و به اسماء اشاره و موصولات ختم مىشود. | ||
بخش دوم در افعال است كه قسمت اعظم كتاب را در برمىگيرد و شامل افعال معلوم و مجهول مىشود، و طبق اوزان افعال كه از فَعَلَ، يَفعِلُ شروع شده و افعالى كه بر اين وزن هستند را به فارسى ترجمه كرده است و به تعداد اوزان افعال باب در نظر گرفته است. لازم به ذكر است كه | بخش دوم در افعال است كه قسمت اعظم كتاب را در برمىگيرد و شامل افعال معلوم و مجهول مىشود، و طبق اوزان افعال كه از فَعَلَ، يَفعِلُ شروع شده و افعالى كه بر اين وزن هستند را به فارسى ترجمه كرده است و به تعداد اوزان افعال باب در نظر گرفته است. لازم به ذكر است كه مؤلف با توجه به حرف لام الفعل و ترتيب حروف الفبائى كتابش را تنظيم نموده است و بعد از ذكر باب افعال صحيح به افعالى كه مضاعف هستند و بر وزن فوق بوده، پراخته است. مؤلف در ادامه ترجمه افعالى كه معتل الفاء هستند و حرف عله آن واو هست ذكر كرده و بعد از اين قسمت، افعال معتل الفائى كه حرف عله آن ياء هست را ترجمه مىكند، سپس معتل العين، و معتل اللام، معتل الفاء و اللام، و معتل العين و اللام و در تمام اين موارد و افعال معتل الواو را مقدم بر ياء قرار داده است. همچنين معتلهاى مضاعف را مقدم بر ديگر معتلات ذكر كرده است. لازم به ذكراست كه ذيل هر بابى امكان دارد، برخى از اقسام فوق باشد و برخى ديگر نباشند. | ||
بخش سوم كتاب را حروف تشكيل مىدهد كه شامل هشت فصل مىشود و فصول را به ترتيب ذيل ذكر كرده است: حروف جاره، حروفى كه اسم را منصوب مىكنند، حروفى كه اسم را منصوب و خبر را مرفوع مىكنند (حروف مشبهة بالفعل)، دو حرفى كه اسم را مرفوع و خبر را منصوب مىكنند (ما و لاى نفى جنس)، حروفى كه فعل مضارعه را منصوب مىكنند، حروفى كه فعل مضارعه را مجزوم مىكنند، حروف عطف و در آخر حروف غيرعامل را ذكر كرده است. | بخش سوم كتاب را حروف تشكيل مىدهد كه شامل هشت فصل مىشود و فصول را به ترتيب ذيل ذكر كرده است: حروف جاره، حروفى كه اسم را منصوب مىكنند، حروفى كه اسم را منصوب و خبر را مرفوع مىكنند (حروف مشبهة بالفعل)، دو حرفى كه اسم را مرفوع و خبر را منصوب مىكنند (ما و لاى نفى جنس)، حروفى كه فعل مضارعه را منصوب مىكنند، حروفى كه فعل مضارعه را مجزوم مىكنند، حروف عطف و در آخر حروف غيرعامل را ذكر كرده است. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
در كتاب رموزات فراوانى به چشم مىخورد كه براى وضوح اين رموزات توضيحاتى ذكر مىشود: | در كتاب رموزات فراوانى به چشم مىخورد كه براى وضوح اين رموزات توضيحاتى ذكر مىشود: | ||
1- ح، | 1- ح، مؤلف اين رمز را بعد از كلمه جمع قرار داده تا اينكه به خواننده متذكر شود كه اين كلمه همان جمع كلمه پيشين مىباشد؛ مثلا دهر، دهور ح كه دهور همان جمع دهر مىباشد. | ||
2- م، علامت مترادف است كه قبل از كلمهى مترادف ذكر شده است. برههم منونم عصر كه دو واژهى منون و عصر مترادف برهه مىباشد. | 2- م، علامت مترادف است كه قبل از كلمهى مترادف ذكر شده است. برههم منونم عصر كه دو واژهى منون و عصر مترادف برهه مىباشد. | ||
ویرایش